ព្រឹទ្ធសភាឯកភាពទាំងស្រុងលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន
2020.04.17
ព្រឹទ្ធសភាអនុម័តយល់ព្រមលើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់គ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្នហើយនៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសានេះ។ អ្នកឃ្លាំមើលសង្គមសោកស្ដាយចំពោះការយល់ព្រមរបស់ព្រឹទ្ធសភាឯកបក្សនេះ ព្រោះពួកគេយល់ថា ច្បាប់នេះមានចរិតគាបសង្កត់សិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ និងមិនបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈនោះឡើយ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចំនួន ៥៤រូប បានប្រើពេលប្រមាណ ២ម៉ោង ដើម្បីពិភាក្សា និងបោះឆ្នោតគាំទ្រសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន ទាំងស្រុង ដោយគ្មានការកែប្រែចំណុចណាមួយឡើយ។
អ្នកនាំពាក្យព្រឹទ្ធសភា លោក ម៉ម ប៊ុននាង ឱ្យអាស៊ីសេរីដឹងថា សមាជិកព្រឹទ្ធសភាទាំងអស់យល់ថា ច្បាប់នេះមានសារៈសំខាន់ និងធ្វើឡើងតាមបែបបទប្រជាធិបតេយ្យដែលអាចទទួលយកបាន។ លោកបន្ថែមថា ច្បាប់នេះមិនមែនផ្ដល់អំណាចគ្មានដែនកំណត់ដល់រដ្ឋាភិបាលនោះទេ ព្រោះរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា គឺជាអ្នកត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល នៅពេលប្រទេសជាតិស្ថិតក្នុងភាពអាសន្ន៖ «បើយើងយកឆន្ទៈនយោបាយ យកមកគិតវិញ ចេះតែមានការខុសឆ្គងហើយ ភ័យខ្លាចហើយ ប៉ុន្តែបើយើងក្រឡេកទៅមើលពិភពលោកទាំងមូល ក៏គេប្រើប្រាស់ច្បាប់នេះមិនតិចជាងរយប្រទេសទេ។ អ៊ីចឹងគឺថា យើងក៏ចាំបាច់ត្រូវតែមានដែរ ដើម្បីជួយដល់ប្រទេសជាតិយើងកុំឱ្យធ្លាក់នៅក្នុងគ្រោះមហន្តរាយបាន»។
លោក ម៉ម ប៊ុននាង បញ្ជាក់ថា សេចក្តីព្រាងច្បាប់នេះនឹងត្រូវបញ្ជូនទៅក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញឆាប់ៗនេះ មុននឹងដាក់ជូនស្ថាប័នព្រះមហាក្សត្រ ហើយលោកថា យ៉ាងយូរបំផុតត្រឹមចុងខែមេសានេះ ច្បាប់នេះនឹងត្រូវប្រកាសឱ្យប្រើ។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ន មានចំនួន៥ ជំពូក ចែកជា១២ មាត្រា។ តាមរយៈសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ រដ្ឋាភិបាលអាចកម្រិតសិទ្ធិសេរីភាពជាមូលដ្ឋានរបស់ពលរដ្ឋ ព្រមទាំងអាចគ្រប់គ្រងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងបណ្ដាញសង្គមបានទៀតផង នៅពេលប្រទេសជាតិត្រូវប្រកាសដាក់ក្នុងភាពអាសន្ន។ ទន្ទឹមគ្នានេះ រដ្ឋាភិបាលមានសិទ្ធិអំណាចដាក់ចេញវិធានការអ្វីក៏បានឱ្យតែយល់ថា សមស្រប និងចាំបាច់ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងភាពអាសន្ននោះ រហូតដល់អាចគ្រប់គ្រងតាមបែបអាជ្ញាសឹកផងដែរ។ ជនណាក៏ដោយឱ្យតែប្រព្រឹត្តល្មើសនឹងច្បាប់នេះ នឹងត្រូវប្រឈមការជាប់ពន្ធនាគាររហូតដល់១០ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់រហូតដល់១០ លានរៀល។ ចំពោះអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងស្ថាប័នព័ត៌មានវិញ គឺអាចនឹងត្រូវរងពិន័យជាប្រាក់រហូតដល់២៥ ម៉ឺនដុល្លារអាមេរិក បើអាជ្ញាធរចាត់ទុកថា ពួកគេប្រព្រឹត្តផ្ទុយនឹងច្បាប់នេះ។
ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាឃ្លាំមើលកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសន័រវេស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត មើលឃើញថា ច្បាប់នេះធ្វើឡើងដើម្បីបម្រើប្រយោជន៍ក្រាញអំណាចរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាងបម្រើប្រយោជន៍សាធារណៈ។ លោកជឿថា ទាំងរដ្ឋសភា និងព្រឹទ្ធសភា ប្រាកដជាមិនហ៊ានត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលឡើយ ពីព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំស្ថាប័នទាំងពីរ គឺជាមន្ត្រីក្រោមឱវាទរបស់លោក ហ៊ុន សែន នៅក្នុងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា៖ «បើយើងនិយាយអំពីមាត្រា២២ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញ វាសមស្របក្នុងការអនុវត្តពេលណាមួយ។ ប៉ុន្តែច្បាប់ហ្នឹង ឱ្យវាស្របទៅតាមខ្លឹមសាររដ្ឋធម្មនុញ្ញស្ដីពីសិទ្ធិពលរដ្ឋហ្នឹង គឺអត់ស្របទេ ពីព្រោះយើងមើលមាត្រាទី៥ រហូតទៅដល់ទី៦ ទី៧ នៃច្បាប់ហ្នឹង តើការរឹតត្បិតហ្នឹងវាកម្រិតណា? លោក ហ៊ុន សែន ប្រើអំណាចអាជ្ញាសឹក ប្រើអំណាចយោធានៅក្នុងការអនុវត្ត ប្រឆាំងជាមួយក្រុមអ្នករិះគន់គាត់ សូម្បីតែគណបក្សគ្នាគាត់ហ្នឹង ក៏គាត់ត្រូវតែបង្ក្រាបដែរ។ ជាពិសេស គឺគាត់អនុវត្តនៅពេលដែលកូនប្រុសគាត់ត្រៀមខ្លួនឡើងស្នងតំណែងគាត់»។
សហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិបានរិះគន់រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន យ៉ាងខ្លាំង ជុំវិញការបង្កើតច្បាប់ស្តីពីគ្រប់គ្រងប្រទេសក្នុងភាពអាសន្ននេះ ព្រោះពួកគេពិនិត្យឃើញថា ច្បាប់នេះមានចរិតគាបសង្កត់ខ្លាំងលើសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពលរដ្ឋ និងចែងក្នុងន័យទូលាយពេក ដែលអាចឱ្យអាជ្ញាធរប្រើច្បាប់នេះដើម្បីបង្ក្រាបសំឡេងអ្នករិះគន់។
ចំណែក ប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ លោក សម រង្ស៊ី បានចាត់ទុកការធ្វើច្បាប់នេះ ថាជាការធ្វើរដ្ឋប្រហារជាថ្មីម្ដងទៀតពីសំណាក់លោក ហ៊ុន សែន។ មេដឹកនាំបក្សប្រឆាំងរូបនេះ យល់ថា លោក ហ៊ុន សែន មានគម្រោងផ្ទេរអំណាចទៅឱ្យកូន ក្នុងពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខទៀតនេះ។ ដូច្នេះលោកជឿថា លោក ហ៊ុន សែន នឹងប្រើច្បាប់នេះកម្ចាត់អ្នកណាក៏ដោយ ឱ្យតែហ៊ានប្រឆាំងនឹងគម្រោងរបស់គាត់ មិនថា ជននោះជាគណបក្សប្រឆាំង ជាមន្ត្រីបក្សប្រជាជន ឬជាថ្នាក់ដឹកនាំកងកម្លាំងប្រដាប់អាវុធឡើយ៕