មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិល និងក្រុមបក្សប្រឆាំងថា សារដាស់តឿនរបស់លោក ហ៊ុន សែន គឺជារឿងល្អ តែគ្មានឥទ្ធិពលទៅលើមេដឹកនាំរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ាឡើយ។ ការលើកឡើងរបស់ពួកគាត់បែបនេះ គឺបន្ទាប់ពីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ស្នើដល់មេដឹកនាំរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) ឬភូមា លោក មីន អ៊ុងលាំង (Min Aung Hlaing) ឱ្យបញ្ឈប់ការកាត់ទោសប្រហារជីវិតដល់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងជាបន្ទាន់។ លោក ហ៊ុន សែន ថាបើលោក មីន អ៊ុងលាំង នៅតែបន្តផែនការប្រហារជីវិតនឹងអាចបង្កផលប៉ះពាល់ជាអវិជ្ជមានរីករាលដាលពេញសហគមន៍អន្តរជាតិ។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្ស និងមន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង លើកឡើងថា ក្នុងនាមកម្ពុជាជាប្រធានប្តូរអាស៊ាន គឺមានតួនាទីសំខាន់ក្នុងការជំរុញឱ្យប្រទេសក្នុងតំបន់គោរពគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស ប៉ុន្តែកម្ពុជា ក៏ត្រូវប្រកាន់ខ្ជាប់គោលការណ៍នេះជាគំរូផងដែរ។
អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា លើកឡើងថា ក្នុងនាមកម្ពុជាជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន មេដឹកនាំកម្ពុជាមិនទាន់ធ្វើជាគំរូល្អ ក្នុងភាពអ្នកដឹកនាំប្រទេសតាមគោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ និងមានស្មារតីគោរពសិទ្ធិមនុស្សឱ្យបានត្រឹមត្រូវនោះទេ។ លោកបន្តថា ការលើកឡើងរបស់មេដឹកនាំកម្ពុជា ក្នុងការជំរុញឱ្យរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា លោក មីន អ៊ុងលាំង បញ្ឈប់ការកាត់ទោសប្រហារជីវិតដល់អ្នកនយោបាយប្រឆាំងនេះ នឹងមិនអាចជះឥទ្ធិពលឱ្យមានការកែប្រែស្ថានការណ៍នៅភូមាមានការវិវត្តន៍ជាដុំកំភួននោះទេ។
បន្ថែមពីនេះ លោក ថាច់ សេដ្ឋា លើកឡើងថា ទោះកម្ពុជាមិនស្ថិតក្នុងរបបសឹកបង្ហូរឈាម ប៉ុន្តែកម្ពុជាកំពុងមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ និងមានការចាប់ខ្លួនមនុស្ស ដែលមាននិន្នាការផ្ទុយពីគណបក្សកាន់អំណាចដាក់ពន្ធនាគារតាមទំនើងចិត្ត។ លោកមើលឃើញថា ស្ថានភាពកម្ពុជាដូចសព្វថ្ងៃនេះ ក៏មិនខុសគ្នាប៉ុន្មានពីស្ថានភាពនៅមីយ៉ាន់ម៉ាដែរ៖ «ភូមាក្រុមប្រឆាំង ត្រង់ប្រហារជីវិតជារឿងមួយ ប៉ុន្តែនៅតែមានការចាប់ចងដដែល ដូចចាត់ទុកថាប្រឆាំងខ្លួនក្នុងរបបសឹកនេះ។ យើងមិនមែនជារបបសឹកទេ ប្រកាន់គោលការណ៍ប្រជាធិបតេយ្យ ប៉ុន្តែ យើងក៏មានអ្នកជាប់ទោសច្រើនដែរ ដោយសារតែ ការបញ្ចេញមតិដូចជា ការបង្ហោះហ្វេសប៊ុក (Facebook) អីហ្នឹងជាដើម។ ដូច្នេះ ដើម្បីឱ្យគេស្ដាប់ ឱ្យគេធ្វើតាមយើង ជាគំរូកម្ពុជាត្រូវតែដើរតួនាទីហ្នឹងមុនគេ។ ដោះលែង អ្នកនយោបាយទាំងអស់ អ្នកទោសមនសិការ ទាំងសង្គមស៊ីវិល ទាំងអស់ខ្ញុំថា ជាការបង្ហាញឥរិយាបថដ៏ល្អមួយ សម្រាប់ជាគំរូដល់គេ»។
លិខិតចុះកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ផ្ញើជូនលោក មីន អ៊ុងលាំង លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អះអាងថា ក្នុងនាមជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន និងជាសមាជិកអាស៊ានទាំងអស់ ព្រួយបារម្ភជាខ្លាំង ចំពោះការកាត់ទោសប្រហារជីវិត ដល់ក្រុមសកម្មជន និងអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនៅភូមា។ លោក ហ៊ុន សែន ព្រមានថា ការអនុវត្តន៍ទោសប្រហារជីវិតនេះ នឹងនាំមានប្រតិកម្មយ៉ាងខ្លាំង ពីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងជាការបំផ្លិចបំផ្លាញដល់កិច្ចខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជា ក្នុងនាមជាប្រធានប្តូរវេនអាស៊ាន ដើម្បីនាំមកសុខសន្តិភាពដល់ពលរដ្ឋមីយ៉ាន់ម៉ា ឬភូមា តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងលើគោលការណ៍រួម៥ចំណុច របស់សមាគមអាស៊ាន។ លោក ហ៊ុន សែន រំពឹងថា មេដឹកនាំរបបសឹកយោធាមីយ៉ាន់ម៉ា លោក មីន អ៊ុងលាំង នឹងពិចារណាឡើងវិញអំពីផែនការកាត់ទោសប្រហារជីវិតដល់ក្រុមអ្នកប្រឆាំង។
អ្នកនាំពាក្យរបស់របបសឹកភូមា លោក ហ្សរ មិន ទុន (Zaw Min Tun) កាលពីពេលថ្មីៗនេះឱ្យដឹងថា អ្នកនយោបាយ៤នាក់ ដែលនឹងត្រូវប្រហារជីវិត ដោយការព្យួរកនេះ រួមមាន អតីតសមាជិកសភាមកពីគណបក្សសម្ព័ន្ធជាតិដើម្បីប្រជាធិបតេយ្យ របស់លោកស្រី អ៊ុង សាន ស៊ូជី (Aung San Suu Kyi) អតីតមេចលនានិស្សិត សកម្មជនដើម្បីលទ្ធិ ប្រជាធិបតេយ្យ និងអតីតអ្នកចម្រៀង Hip Hop។
អស់រយៈពេលជាងមួយឆ្នាំមកនេះ កិច្ចព្រមព្រៀងរួមគ្នា៥ចំណុចរបស់អាស៊ានរួមទាំងកិច្ចខិតខំរបស់មេដឹកនាំកម្ពុជាផង ដើម្បីជួយឱ្យប្រទេសភូមា ឬមីយ៉ាន់ម៉ា (Myanmar) វិលត្រឡប់ទៅរកប្រជាធិបតេយ្យនិងប្រក្រតីភាពវិញនោះ មិនទាន់ទទួលបានជោគជ័យនោះទេ។ ក្រុមអ្នកឃ្លាំមើលថា មេដឹកនាំរដ្ឋប្រហារ លោក មីន អ៊ុងលាំង មិនបានអនុវត្តតាមគោលការណ៍របស់សហជិកអាស៊ានទាំង៥ចំណុចនេះឡើយ។
នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការលីកាដូ (LICADO) លោក អំ សំអាត សាទរចំពោះលិខិតរបស់ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាដែលមានការជំរុញឱ្យមេដឹកនាំមីយ៉ាន់ម៉ា កែប្រែស្ថានការផ្តន្ទាទោសប្រហារជីវិតដល់ក្រុមអ្នកនយោបាយប្រឆាំងនេះ។ ទោះយ៉ាងណា លោកមើលឃើញថា ស្ថានភាពនៅមីយ៉ាន់ម៉ាកំពុងតែស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរអំពីការធ្វើគំរាមកំហែងលើពលរដ្ឋភូមាដែលមាននិន្នាការប្រឆាំង។ បន្ថែមនេះ លោក អំ សំអាត យល់ថា កម្ពុជាខ្លួនឯង ក៏គួរតែមានការផ្សះផ្សាដោះស្រាយវិបត្តិនយោបាយក្នុងប្រទេស ដោះលែងអ្នកទោសមនសិការ សកម្មជនសង្គម និងមានការកែប្រែស្ថានការនៅកម្ពុជាឱ្យមានភាពប្រសើរជាងបច្ចុប្បន្ន៖ «អ៊ីចឹងបើសិនជាកម្ពុជាយើង អ្នកនយោបាយទាំងអស់ វិលទៅរកវប្បធម៌សន្ទនា ដើម្បីធ្វើការចរចា បញ្ចប់នូវវិបត្តិ។ ហ្នឹង ក៏វាគំរូល្អបន្ថែមទៀត បង្ហាញទៅប្រទេសភូមា អាចនឹងងាកមកការចរចា ការបញ្ឈប់សង្គ្រាម»។
ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ានដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស APHR លើកឡើងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា អស់រយៈពេល ១ឆ្នាំមកនេះ ក្រុមយោធាភូមាបានបើកសង្គ្រាមពេញទំហឹងប្រឆាំងនឹងពលរដ្ឋភូមាដែលមិនពេញចិត្តនឹងការដឹកនាំខុសច្បាប់របស់ខ្លួន។ ឧត្ដមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិបានហៅទង្វើរបស់ក្រុមយោធាភូមានេះថាជា «អំពើរំលោភសិទ្ធិមនុស្សជាប្រព័ន្ធ និងកំពុងរីករាលដាល» ដែលអាចចាត់ទុកថាជា «ឧក្រិដ្ឋកម្មសង្គ្រាម និងឧក្រិដ្ឋកម្មប្រឆាំងមនុស្សជាតិ»៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។