អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​ទាក់ទង​ការ​បោះឆ្នោត​ជំរុញ​ពលរដ្ឋ​ទៅ​ចុះឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​ទោះ​មិន​ទាន់​មានគណបក្ស ដែល​ខ្លួន​ពេញ​ចិត្ត​ក្ដី

0:00 / 0:00

អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​ទាក់ទង​ការ​បោះឆ្នោត​ជំរុញ​ពលរដ្ឋ​ឲ្យ​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​បាន​គ្រប់ៗ គ្នា ទោះ​មិន​ទាន់​មាន​គណបក្ស​ដែល​​ខ្លួន​គាំទ្រ​ធ្វើ​សកម្មភាព​នយោបាយ​ក្ដី។ ការ​លើក​ឡើង​បែប​នេះ ខណៈ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ហៅ​កាត់​.គ.ជ.ប​ នឹង​បិទ​បញ្ជី​​ឈប់​ទទួល​ការ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​នៅ​ចុង​ខែ​វិច្ឆិកា​ខាង​មុខ​នេះ។

អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​ទាក់ទង​ការ​បោះឆ្នោត ​រំលឹក​ពលរដ្ឋ​ថា ពលរដ្ឋ​ឆ្លាតវៃ​ត្រូវ​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​ឲ្យ​បាន​គ្រប់ៗគ្នា។ ពួក​គេ​លើក​ឡើង​ទៀត​ថា ទោះ​ដល់​ថ្ងៃ​បោះ​ឆ្នោត ប៉ុន្តែ​បើ​គ្មាន​គណបក្ស​នយោបាយ​ដែល​ពលរដ្ឋ​គាំទ្រ​ចូលរួម​ប្រកួត​ប្រជែង ហើយ​ពលរដ្ឋ​មិន​ទៅ​បោះ​ឆ្នោត ​ក៏​មិន​ខុស​ច្បាប់​នោះ​ដែរ។

អ្នក​សម្របសម្រួល​ផ្នែក​អង្កេត​របស់​អង្គការ​ឃ្លាំមើល​ការ​បោះ​ឆ្នោត ខុមហ្វែ្រល (COMFREL) លោក កន សាវាង្ស សង្កេត​ឃើញ​​ថា​ ក្រោយ​មាន​ការ​រំលាយ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​មាន​ពលរដ្ឋ​ដែល​គាំទ្រ​គណបក្ស​នេះ​នៅ​តែ​រុញរា​ចិត្ត​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​។ ​អ្នក​ធ្វើ​ការងារ​ទាក់ទង​ការ​បោះឆ្នោត​រូប​នេះ​យល់ថា​ រដ្ឋាភិបាល​​ត្រូវ​មាន​កាតព្វកិច្ច​ធ្វើ​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ​ចូលរួម​អាច​បំពេញ​ឆន្ទៈ​របស់​ខ្លួន​​ក្នុង​ការ​បោះឆ្នោត​ជួន​​គណបក្ស​ដែល​ពលរដ្ឋ​គាំទ្រ​។ ​​លោក​បន្ត​ទៀត​​ថា​ ចំពោះ​ពលរដ្ឋ​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ក៏​ត្រូវ​ចុះ​ឈ្មោះ​និង​ទៅ​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​របស់​ខ្លួន​​ ទោះ​មិន​ទាន់​មាន​គណបក្ស​ដែល​ខ្លួន​ពេញ​ចិត្ត​ក្ដី៖ «មាន​ន័យ​ថា​​ដំណាក់​កាល​នេះ​ត្រូវ​តែ​អនុវត្ត​ជា​មុន​សិន​​នូវ​សិទ្ធិ​របស់​ខ្លួន​បើ​អញ្ចឹង​ទេ​​ធ្វើ​មាន​បញ្ហា​​​​​ទាក់ទង​ការ​សម្រេច​ចិត្ត​របស់​ខ្លួន​​សូម​ជម្រាប​ថា​ ប្រទេស​យើង​មិន​អាច​​ឈាន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​គន្លង​កុម្មុយនិស្ត​ទេ​​​​​គឺ​នៅ​តែ​ក្នុង​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ក្នុង​កម្រិត​ណា​ក៏​ដោយ​អញ្ចឹង​របប​ប្រជាធិបតេយ្យ​ត្រូវតែ​មាន​ការ​បោះឆ្នោត​អញ្ចឹង​​ការ​បោះឆ្នោត​សំខាន់​ណាស់​ម្ចាស់​ឆ្នោត​ត្រូវ​តាមដាន​ខ្លួន​ឯង»។

វិបត្តិ​នយោបាយ​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ​បាត់​វត្តមាន​អស់​រយៈ ៤ឆ្នាំ ក្រោយ​តុលាការ​កំពូល​រំលាយ​គណបក្ស​​​​​ ហើយ​កៅអី​នៅ​រដ្ឋសភា​៥៥​អាសនៈ​ និង​សមាជិក​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​៥០០៧​​​នាក់ ដែល​ពលរដ្ឋ​បោះ​ឆ្នោត​ឱ្យ​ត្រូវ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​យក​ទៅ​បែងចែក។ គណបក្ស​នេះ​ក៏​មិន​បាន​ចូលរួម​ប្រកួត​ប្រជែង​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ឆ្នាំ២០១៨ ដែល​បាន​ធ្វើ​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដឹកនាំ​ប្រទេស​តាម​បែប​ឯក​បក្ស។

ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ស្ទាក់ស្ទើរ​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​នេះ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត លោក ហង្ស ពុទ្ធា អំពាវ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​អាយុ​ចាប់​ពី ១៨ឆ្នាំ​ឡើង​ទៅ ត្រូវ​ចុះ​ឈ្មោះ​​និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ ដើម្បី​មាន​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​បោះ​ឆ្នោត។ លោក​បន្ត​ទៀត​ថា ពលរដ្ឋ​ដែល​ខកខាន​ក្នុង​ចុះឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត​ស្មើនឹង​បោះបង់​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​ចូលរួម​ការ​បោះ​ឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់​ឆ្នាំ២០២២ ខាង​មុខ៖ « ក្នុង​នាម​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការ​បោះ​ឆ្នោត សូម​អំពាវនាវ​ដល់​បង​ប្អូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​អស់​ដែល​ពុំ​ទាន់​មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះ​ឆ្នោត​សូម​អញ្ជើញ​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​បាន​គ្រប់ៗ គ្នា​ឆ្ពោះ​ទៅ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសរើស​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃុំ​សង្កាត់ »

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្ដី លោក ហង្ស ពុទ្ធា សង្កេត​ឃើញ​ថា ពលរដ្ឋ​ភាគ​ច្រើន​បាន​នាំ​គ្នា​ទៅ​ចុះឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ ទោះ​ជា​មាន​បញ្ហា​ទឹក​ជំនន់ បញ្ហា​ភ្លៀង​ និង​បញ្ហា​មួយ​ចំនួន​ទៀត​ក្ដី។

​​​​​​​​​ជុំវិញ​ករណី​នេះ​អនុប្រធាន​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ប្រចាំ​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង ​លោក​ ដួង​ ចន្ត្រា​ ដែល​កំពុង​ភៀស​ខ្លួន​នៅ​ប្រទេស​ថៃ រំពឹង​ថា នឹង​មាន​ដំណោះស្រាយ​នយោបាយ ដែល​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​អាច​ផ្ដល់​ក្ដី​សង្ឃឹម​ដល់​ពលរដ្ឋ​ឡើង​វិញ។ មន្ត្រី​បក្ស​ប្រឆាំង​រូប​នេះ ក៏​ជំរុញ​ទៅ​ពលរដ្ឋ​គួរ​រួសរាន់​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​និង​ទៅ​ពិនិត្យ​ឈ្មោះ​បោះឆ្នោត​ឲ្យ​ទាន់​ពេល ចំណែក​ការ​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​ឬ​មិន​បោះឆ្នោត​ជា​សិទ្ធិ​ស្វ័យ​សម្រេច​របស់​ពលរដ្ឋ​នៅ​នាទី​ចុង​ក្រោយ៖ «អ៊ីចឹង​បើ​យើង​ចុះ​ឈ្មោះ​រួចរាល់​អស់​ហើយ​​បើ​សិន​ដល់​ពេល​ដល់​វេលា​នោះ​យើង​អត់​មាន​គណបក្ស​ដែល​ពេញ​ចិត្ត​យើង​អត់​ទៅ​បោះឆ្នោត​ជា​ការ​ធម្មតា​​ ប៉ុន្តែ​យើង​អត់​បាន​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​ស្រាប់​តែ​ដល់​ថ្ងៃ​ហ្នឹង ស្រាប់​តែ​មាន​គណបក្ស​មួយ​ដែល​យើង​ពេញ​ចិត្ត​ឧទាហរណ៍​ថា​ គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ​ដំណើរ​ឡើង​វិញ​តាម​សំណើ​សហភាព​អឺរ៉ុប​នោះ​យើង​សោកស្ដាយ​ដែល​យើង​​មិន​មាន​ឈ្មោះ​ក្នុង​បញ្ជី​បោះឆ្នោត»។

គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៧ ខែវិច្ឆិកា ពលរដ្ឋ​គ្រប់​អាយុ​បោះឆ្នោត​បាន​ទៅ​ចុះ​ឈ្មោះ​បោះ​ឆ្នោត ជាង ៣៦ម៉ឺន​នាក់ (៣៦៤.៨២១)។ លោក ហង្ស ពុទ្ធា បញ្ជាក់​ថា ចំនួន​នេះ​ធ្វើ​ឲ្យ​ចំនួន​ពលរដ្ឋ​ដែល​បោះ​ឆ្នោត​សរុប​កើត​ដល់​ជាង ៩លាន​នាក់ ឬ​នឹង ៨៧ភាគ​រយ​នៃ​ពលរដ្ឋ​មាន​សិទ្ធិ​បោះ​ឆ្នោត​ទាំង​អស់។ លោក​ឲ្យ​ដឹង​ទៀត​ថា ការ​ចុះ​ឈ្មោះ និង​ពិនិត្យ​បញ្ជី​ឈ្មោះ​នឹង​ត្រូវ​បិទ​បញ្ចប់​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី៣០ ខែ​វិច្ឆិកា​ខាង​មុខ​នេះ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។