ប្រវត្តិ​ព្រះអង្គម្ចាស់​នរោត្តម ចក្រាវុធ ព្រះប្រធាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច

0:00 / 0:00

ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុធ ជា​អ្នកនយោបាយ​ជំនាន់​ក្រោយ ហើយ​បាន​ទទួល​តួនាទី​ជា ព្រះប្រធាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែល​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​សម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្តម រណឫទ្ធិ ក៏​ធ្លាប់​ធ្វើជា​ប្រធាន​គណបក្ស រាជា​និយម​មួយ​នេះ​។ គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ធ្លាប់​ទទួល​បាន​ជ័យជំនះ លើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​របស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​រៀប​ចំ​ដោយ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​កាលពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣។

តើ​ព្រះអង្គម្ចាស់​នរោត្តម ចក្រាវុធ មាន​ជីវប្រវត្តិ​បែប​ណា?

ព្រះអង្គម្ចាស់​នរោត្តម ចក្រាវុធ ប្រសូត នៅ​ថ្ងៃទី​១៣ ខែ​មករា ឆ្នាំ​១៩៧០ នៅក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែល​នៅ​ពេលនោះ​ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ក្រោម​ការ​ដឹក​នាំ​របស់​ជីតា​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​សម្ដេចព្រះ​នរោត្តម សីហនុ នៅ​ឡើយ។ ព្រះអង្គ ចក្រាវុធ គឺជា​បុត្រ​ច្បង​ក្នុង​ចំណោម​បុត្រាបុត្រី ៣​អង្គ របស់​សម្តេច​ក្រុមព្រះ​នរោត្តម រណឫទ្ធិ ជាមួយ​ព្រះជាយា នរោត្តម ម៉ារី រណឫទ្ធិ។

ត្បិតតែ​ប្រសូត​នៅ​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ​ព្រះអង្គ​បាន​ចាក​ចេញពី​ប្រទេស​ជាមួយ​គ្រួសារ នៅ​ក្នុង​សម័យ​សាធារណរដ្ឋ​ខ្មែរ ទៅ​រស់​នៅក្នុង​ប្រទេស​បារាំង ក្រោយ​ពី​សម្ដេចព្រះ​នរោត្តម សីហនុ ត្រូវ​បាន​ក្រុម លោក​សេនាប្រមុខ លន់ នល់ ធ្វើ​រដ្ឋប្រហារ​ទម្លាក់​ពី​អំណាច​នៅ​ថ្ងៃទី​១៨ មីនា ឆ្នាំ​១៩៧០​។ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៦ ព្រះអង្គម្ចាស់​ចក្រាវុធ​ដែល​មាន​ព្រះជន្ម ៦​ព្រះវស្សា បាន​ចាប់ ផ្តើម​ចូល​សិក្សា​នៅ​សាលា​ក្នុង​ប្រទេស​បារាំង។

ប៉ុន្តែ​នៅ​ចន្លោះ​ឆ្នាំ​១៩៨០ ដល់​១៩៩០ ព្រះអង្គ​ត្រូវ​បាន​គ្រួសារ​ផ្លាស់ ការ​សិក្សា​ពី​ប្រទេស​បារាំង ទៅ​វិទ្យាល័យ របស់​បារាំង​មួយ​កន្លែង​ក្នុង​ទីក្រុង​បាងកក ប្រទេស​ថៃ (Thailand)។ ការ​ផ្លាស់ប្ដូរ​ការ​សិក្សា​នេះ ធ្វើ​ឡើង​តាម​ទីតាំង​រស់នៅ​របស់​ក្រុម​គ្រួសារ​របស់​ព្រះអង្គ​ដោយសារតែ​នៅ​ពេល​នោះ​សែរាជវង្ស រួមមាន​សម្ដេចព្រះ​នរោត្តម សីហនុ និង​សម្តេច​ក្រុម ព្រះនរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែល​ជា​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ​បាន​ដឹក នាំ​កម្លាំង តស៊ូ​នៅ​ព្រំដែន​កម្ពុជា​ថៃ ដើម្បី​ធ្វើសង្គ្រាម​ប្រឆាំង​ទៅ​នឹង​របប​គ្រប់គ្រង​ក្រុងភ្នំពេញ​របស់​លោក ហេង សំរិន ហ៊ុន សែន ដែល​មាន​ប្រទេស​វៀតណាម​ជា​ខ្នងបង្អែក​នៅ​ពីក្រោយ ការ​ដួល​រលំ នៃ​ពួក​ខ្មែរក្រហម។

បើ​ទោះ​ជា​ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ ត្រូវ​បាន​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ នាំ​ព្រះ​កាយ​ផ្លាស់​ទី​ការ​សិក្សា​ទៅកាន់​ប្រទេស​ដែល​ជា​ជំរុំ​តស៊ូ​នយោបាយ​ក្តី ប៉ុន្តែ​ព្រះអង្គ​ហាក់ដូចជា​មិនសូវ​ចាប់អារម្មណ៍​ទៅ​នឹង​ការសិក្សា​អំពី​នយោបាយ​នោះ​ទេ​។ ខុស​ពី​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ​ដែល​ទទួល​បាន​សញ្ញាបត្រ បណ្ឌិត​ផ្នែក​ច្បាប់​ពី​ប្រទេស​បារាំង ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ ទទួល បាន​សញ្ញាប័ត្រ​សុទ្ធតែ​ផ្នែក​វិទ្យាសាស្ត្រ ដូចជា​សញ្ញាប័ត្រ​ផ្នែក​វិស្វករ​ទូរគមនាគមន៍ ពី​សាធារណរដ្ឋ​បារាំង បរិញ្ញាប័ត្រ​វិស្វករ​អគ្គិសនី និង​អេឡិចត្រូនិ​ច នៅ​ប្រទេស​នូវែលសេឡង់ (New Zealand)។ ចំណែក​ផ្នែក​ភាសា វិញ ព្រះអង្គ​ចេះ​និយាយ​ភាសា បារាំង អង់គ្លេស និង​អេស្ប៉ា​ញ បាន​យ៉ាង​ស្ទាត់ជំនាញ ប៉ុន្តែ​ចំពោះ​ភាសា​ខ្មែរ​ដែល​ជា​ភាសា​កំណើត​របស់​ព្រះអង្គ​វិញ ព្រះអង្គ​និយាយ​នៅ​ទាក់ៗ​នៅ​ឡើយ នេះ​ប្រហែល ជា​ដោយសារតែ​ព្រះអង្គ​បាន​ចំណាយ​ពេលវេលា​គង់នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​ច្រើនជាង​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា។

បើ​និយាយ​ពី​ប្រវត្តិ​ការងារ​វិញ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩០​ដល់​១៩៩៣​ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុធ ធ្លាប់​ចូល រួម​ជាមួយ​កងទ័ព​សីហនុ និយម នៅ​ព្រំដែន​កម្ពុជា​ថៃ និង​ធ្លាប់​បាន ចូលរួម​បម្រើ​ក្នុង​កង​កុម្ម៉ង់ដូ​នៃ​សាធារណរដ្ឋ​បារាំង ។ ក្រៅ​ពី​នេះ ព្រះអង្គ​ក៏​ធ្លាប់​ចូល បម្រើ​ការងារ​នៅ​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន នៅក្នុង​ប្រទេស​បារាំង​ដែរ គឺ​នៅ ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន ខមផាស់ គ្រុប (Compass Group) និង​ក្រុមហ៊ុន​រថយន្ត នីសាន់ (Nissan)។

បើ​ទោះ​ជា​ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ មាន​ព្រះបិតា​ជា​អ្នក​ប្រឡូក​ចូល​ជ្រៅ​ក្នុង​វិស័យ​នយោបាយ និង​ធ្លាប់​ធ្វើជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​នៅ កម្ពុ​ជាមួយ រយៈពេល​ក្តី គេ​ពុំ​សូវ​ឃើញ​ព្រះអង្គម្ចាស់​វ័យក្មេង​អង្គ​នេះ​បង្ហាញ​ព្រះភ័ក្ត្រ ឬ​ចូលរួម​ប្រឡូក​ក្នុង​រឿង​នយោបាយ​ដូច​ព្រះបិតា​របស់​អង្គ​ឡើយ​។ ចំពោះ​ការចូលរួម​ប្រឡូក​ក្នុង​ឆាកនយោបាយ​របស់​ព្រះអង្គ ត្រូវ​បាន​គេ​មើល​ឃើញ​ថា ព្រះអង្គ​ហាក់​មិនបាន​ព្រាងទុក​នោះ​ទេ​។ ប៉ុន្តែ​អ្វីៗ​ហាក់​បាន​ប្រែប្រួល​ក្រោយ​ពេល​ដែល​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ​គឺ​សម្ដេចក្រុមព្រះ​នរោត្តម រណឫទ្ធិ ដែល​ជា​ព្រះប្រធាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច បាន​ជួប​គ្រោះ ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​នៅ​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ ក្នុង​ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០១៨ និង​បន្ទាប់​មក បាន​ចូល​ទិវង្គត​នៅ​ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ​២០២១​។ ក្រោយ​ព្រះបិតា ជួប​គ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ ត្រូវ​បាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច តែងតាំង​ជា​ប្រធាន​ស្តីទី​របស់​គណបក្ស​នៅ​ខែសីហា ឆ្នាំ​២០១៨ មុន​ពេល​ព្រះអង្គ​ត្រូវ​បាន អង្គ​សមាជ​គណបក្ស​បោះឆ្នោត​តែងតាំង​ឱ្យ​ក្លាយ​ជា​ព្រះប្រធាន​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​នៅ​ថ្ងៃទី​៩ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២២។

ក៏ប៉ុន្តែ ខុសពី​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ ដែល​នៅ​ពេល​ដឹកនាំ​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ចូលរួម​ការបោះឆ្នោត​នៅក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៣ មាន​ពលរដ្ឋ គាំទ្រ​ច្រើន​រហូត​ដល់​ឈ្នះ​ការ​បោះឆ្នោត​លើ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ការ​ទទួល​បាន​តំណែង​ជា​ព្រះប្រធាន​គណបក្ស​របស់​ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ គឺ​ក្នុង​​ពេលដែល​ប្រជាប្រិយភាព​របស់​បក្ស​រាជានិយម​មួយ​នេះ​ធ្លាក់​ស្ទើរ​ដល់​បាត។ មានន័យថា គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែល​ធ្លាប់​ពី​ទទួល​បាន អាសនៈ​ច្រើន​ជាងគេ​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា​នៅក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៣ រហូត​ដល់​មិន​ទទួល​បាន​អាសនៈ​សភា​សូម្បី​តែមួយ​នៅក្នុង​ការបោះឆ្នោត​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៣ និង​២០១៨​។ នៅក្នុង​ឆ្នាំ​១៩៩៣ គណបក្ស​រាជានិយម​មួយ នេះ​ទទួល​បាន ៥៨​អាសនៈ​ច្រើន​ជាងគេ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៨​ទទួល​បាន​៤៦​អាសនៈ នៅ​លេខ​រៀង​ទី​២ នៅ​ឆ្នាំ​២០០៣ ទទួល​បាន ២៦​អាសនៈ បន្ទាប់​មក​ទៀត​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៨​ទទួល​បានតែ​២​អាសនៈ ហើយ​នៅ​២​អាណត្តិ​ក្រោយ មក​ទៀត​គឺ​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៣​និង​២០១៨ មិន​ទទួល បាន​សូម្បីតែ មួយ​អាសនៈ​នោះ​ទេ។

អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច លោក ញៀន រ៉ាដែន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ក្រោយ​ពេល​ព្រះអង្គម្ចាស់​នរោត្តម​ចក្រាវុធ​ដឹកនាំ​មក គណបក្ស​នេះ​មានការ​គាំទ្រ​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ច្រើន​ឡើងវិញ​។​

លោក ញៀន រ៉ាដែន៖ «ព្រះ​អង្គជា​តួអង្គ​ដ៏​សំខាន់​សម្រាប់​ស្ដារ​ប្រជាប្រិយភាព​សម្រាប់​គណបក្ស​រាជានិយម​ក៏ដូចជា​ប្រជារាស្ត្រ​ទាំងមូល​បាន​យល់​កាន់តែ​ច្បាស់​នូវ​អត្ថន័យ ក៏ដូចជា​គុណ​តម្លៃ​កាន់តែ​ច្បាស់​របស់​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច និង​របប​រាជានិយម​នៅ​កម្ពុជា​យើង»។

លទ្ធផល​បណ្ដោះអាសន្ន​នៃ​ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​តំណាងរាស្ត្រ​អាណត្តិ​ទី​៧ ដែល​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​នៅ​ថ្ងៃទី​២៣ ខែ​កក្កដា កន្លង​ទៅ​នេះ ក្នុង​ចំណោម ១៨​គណបក្ស គឺ​មាន​តែ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច ដែល​ទទួល​បាន​អាសនៈ​នៅក្នុង​សភា គឺ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​១២០​អាសនៈ ចំណែក​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​ទទួល​បាន ៥​អាសនៈ។

អ្នកវិភាគ​បញ្ហា​សង្គម លោក គឹម សុខ និង​ជា​អតីតមន្ត្រី​ខុទ្ទកាល័យ​របស់​សម្តេច​ក្រុមព្រះ​នរោត្តម រណឫទ្ធិ ឱ្យ​ដឹង​ថា តាំង​ពី​ឆ្នាំ​២០០០ ដែល​លោក​ចូលរួម កិច្ចការ​នយោបាយ​ជាមួយ​គណបក្ស​រាជានិយម​មួយ​នេះ គឺ​មិន​ដែល​មាន​វត្តមាន​របស់ ព្រះអង្គម្ចាស់ ចក្រាវុធ ជួយ​កិច្ចការ​នយោបាយ​បក្ស​ទេ។

លោក គឹម សុខ បន្ត​ថា បើ​ទោះ​ជា​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​ទទួល​បាន អាសនៈ​នៅក្នុង​រដ្ឋសភា​នៅ​អាណត្តិ​ទី​៧​នេះ​ក្តី ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​ថា គណបក្ស នេះ​មិនអាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្ថានការណ៍ នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​បាន​ប្រសើរ ឡើងវិញ​ឡើយ ព្រោះតែ​ថ្នាក់ដឹកនាំ​បក្ស​ខ្វះ​ភាព​ក្លាហាន។

លោក គឹម សុខ៖ «ខ្ញុំ​មើល​ឃើញ​ថា ក្រុម​មេដឹកនាំ​គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​គ្មាន​សេចក្ដីក្លាហាន​ក្នុង​ការ​តស៊ូ​មតិ​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ឡើយ។ ធ្វើ​អ្វីៗ​ដូចជា​ចាំតែ​ស្រប​ទៅ​ហ្នឹង​នយោបាយ​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា»។

ទោះជា​យ៉ាងណា លោក ញៀន រ៉ាដែន អះអាង​ថា ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម​ចក្រាវុធ មាន​ទិសដៅ​នយោបាយ​ច្បាស់ លាស់​ក្នុង​ការ​ដោះ ស្រាយ​បញ្ហា​ជាតិ​ក៏ដូចជា​បញ្ហា​ទុក្ខ​លំបាក​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ។

លោក ញៀន រ៉ាដែន៖ «លោក​តែងតែ​មាន​​បន្ទូល​ថា រាស្ត្រ​របស់​លោក​នៅតែ​រង​គ្រោះ​ពិសេស​នៅ​មាន​ភាព​វេទនា​នៅឡើយ អ៊ីចឹង​ព្រះអង្គ​នឹង​បន្ត​ចុះទៅ​ជួប​ហើយ​ជាពិសេស​នឹង​ពាំនាំ​យក​សេចក្ដី​ទុក្ខ​ហ្នឹង​មក​ដោះស្រាយ​ជូន​បងប្អូន​ចាប់​ពី​ពេល​នេះ​តទៅ»។

ខុសពី​ជីតា និង​ព្រះបិតា​របស់​ព្រះអង្គ​ដែល​ចូលចិត្ត​និយាយ​ជាមួយ​អ្នកសារព័ត៌មាន ឬ​សំណេះសំណាល​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ប្រកប ដោយ​វោហារសាស្ត្រ​​ច្រើន ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុធ ដែល​បច្ចុប្បន្ន​មាន​ព្រះជន្ម​៥៣ ព្រះវស្សា​ព្រះអង្គ​ហាក់​មាន​ភាព​ស្ងៀមស្ងាត់ មិនសូវ​និយាយ​ស្តី​ច្រើន។ គេ​កម្រ​ឃើញ​ឆ្លើយឆ្លង​ជាមួយ​អ្នកសារព័ត៌មាន ឬ​ថ្លែង​សារ​ជា​សាធារណៈ​ណាស់។

នៅ​ក្រោយ​លទ្ធផល​បណ្ដោះអាសន្ន​នៃ​ការបោះឆ្នោត​អាណត្តិ​ទី​៧​បង្ហាញថា គណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច​ទទួល​បាន​៥​អាសនៈ​នោះ ព្រះអង្គម្ចាស់ នរោត្តម ចក្រាវុធ ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ខេមបូចា ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​មួយ​ថា ព្រះអង្គ​មិន​មាន​បំណង​ធ្វើជា​បក្ស​ប្រឆាំង​ក្នុង​សភា​នោះ​ទេ គឺ​ព្រះអង្គ​នឹង​ធ្វើជា​ដៃគូ​សហការ​ជាមួយ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដែល​ជា​បក្ស​កាន់អំណាច​ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​រួមគ្នា​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស និង​ពង្រឹង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។