ក្រសួងបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក និងស្ថានទូតប្រទេសអូស្ត្រាលី ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះលែងមេដឹកនាំសហជីពប្រចាំក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ (Naga World) កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ហើយងាកទៅដោះស្រាយវិវាទការងាររបស់ពួកគេប្រកបដោយយុត្តិធម៌ត្រឹមត្រូវ។ក្រៅពីនេះ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក ក៏បញ្ជាក់ឡើងវិញនូវការទាមទារឲ្យដោះលែង កញ្ញា សេង ធារី ដែរ។ មេដឹកនាំសហជីពឯករាជ្យ យល់ថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល បន្តផ្គើនចំពោះការទាមទាររបស់ក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យ ដោយបង្កើនការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញលើសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងសកម្មជនសហជីពបែបនេះ នឹងធ្វើឲ្យបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ជាតិបន្ថែមទៀត។
ការចាប់ឃុំខ្លួនមេដឹកនាំសហជីពក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ឡើងវិញ កំពុងធ្វើឲ្យក្រុមប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យធំៗ ព្រមទាំងក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល ជាតិនិងអន្តរជាតិ ព្រួយបារម្ភ និងចេញសារថ្កោលទោសចំពោះទង្វើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាជាបន្តបន្ទាប់។
ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាន កាលពី ល្ងាចថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកា ថា សហរដ្ឋអាមេរិក ព្រួយបារម្ភជាខ្លាំងចំពោះការចាប់ឃុំខ្លួន កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ជាប្រធានសហជីពដែលមានជម្លោះការងាររយៈពេលជាង មួយឆ្នាំជាមួយក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ បន្ទាប់ពីនាងវិលត្រឡប់ពីចូលរួមសន្និសីទ ការងារនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី។ ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក លើកឡើងថា កន្លងមក អាជ្ញាធរកម្ពុជា បានព្យាយាមគ្រប់បែបយ៉ាងដើម្បីជ្រៀតជ្រែកក្នុងការអនុវត្តរបស់ក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ ដោយការចាប់ឃុំប្រធានសហជីព និងកម្មករ ដោយសារ ការតវ៉ាពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ឈប់ពួកគេពីការងារទាំងបំពានច្បាប់។ សហរដ្ឋអាមេរិក ជំរុញឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជា ដោះលែងកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងសហជីពកម្មករ ដែលកំពុងជាប់ឃុំទាំងអស់ដោយសារប្រើសិទ្ធិសេរីភាពបង្កើតសមាគមនិងការជួបប្រជុំដោយសន្តិវិធី ហើយលុបចោលរាល់ការចោទប្រកាន់លើពួកគេ និងឈានទៅដោះស្រាយ វិវាទការងារប្រកបដោយការស្ថាបនា។ ទន្ទឹមគ្នានេះ សហរដ្ឋអាមេរិក ក៏អំពាវនាវជាថ្មីឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះលែងសកម្មជនសិទ្ធិមនុស្ស និងជាពលរដ្ឋអាមេរិកដើមកំណើតខ្មែរ កញ្ញា សេង ធារី បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នៅតែរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់មិនទាន់ឆ្លើយតបជាវិជ្ជមានតាមការស្នើសុំពីប្រធានាធិបតីអាមេរិក លោក ចូ ប៉ៃឌិន (Joe Biden) ។
ក្រសួងការបរទេសអាមេរិក សង្កត់ធ្ងន់ថា រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ត្រូវបំពេញកាតព្វកិច្ចនិងការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការលើកកម្ពស់សិទ្ធិការងារ និងត្រូវដោះស្រាយជាបន្ទាន់នូវវិវាទការងាររវាងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ និងសហជីពដែលតំណាងឲ្យក្រុមបុគ្គលិកដែលត្រូវបានបញ្ឈប់ពីការងារ។
ជាមួយគ្នានេះ ស្ថានទូតប្រទេសអូស្ត្រាលី ក៏បានលើកឡើងថា អូស្ត្រាលី ព្រួយបារម្ភចំពោះការចាប់ឃុំខ្លួនកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ នេះដែរ។ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតរបស់ប្រទេសអូស្ត្រាលីប្រចាំកម្ពុជា លោក ប៉ាបប្លូ កាង (Pablo Kang)បង្ហោះសារលើបណ្ដាញ សង្គមធ្វីតធឺ(Twitter )ថា លោក បានលើកឡើងរឿងនេះជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួង យុត្តិធម៌ លោក កើត រិទ្ធ រួចរាល់ហើយអំពីមូលដ្ឋានមិនច្បាស់លាស់នៃការចាប់ខ្លួនកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ។ ស្ថានទូតអូស្ត្រាលី បន្តអំពាវនាវឱ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ធ្វើការសម្របសម្រួលរកដំណោះស្រាយដោយយុត្តិធម៌ និងសមធម៌រវាងបុគ្គលិក និងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍នេះ ក៏ដូចជាការធានាថា សិទ្ធិនយោបាយ និងសិទ្ធិការងារត្រូវបានការពារ។
ការប្រកាសរបស់ស្ថានទូតអូស្ត្រាលីនេះ ធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីសមាជិកសភាជាន់ខ្ពស់ អូស្ត្រាលី លោក ជូលៀន ហ៊ីល (Julian Hill) កាលពីថ្ងៃទី២៨ វិច្ឆិកា បានថ្លែងក្នុងរដ្ឋសភាសហព័ន្ធ នៅទីក្រុងកង់បេរ៉ា (Canberra ) ដោយស្នើសុំឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសអូស្ត្រាលី អ្នកស្រី ផេនី វ៉ង់ (Penny Wong) ធ្វើការជាមួយស្ថានទូតអូស្ត្រាលីប្រចាំនៅកម្ពុជា ដើម្បីលើកអំពីបញ្ហាចាប់ខ្លួនកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ នេះឡើង។ លោក ជូលៀន ហ៊ីល ចាត់ទុកថា ការចាប់ឃុំខ្លួនស្ត្រីមេដឹកនាំសហជីពរូបនេះ គឺជារឿងហួសចិត្ត និងជាឧបទ្ទវហេតុថ្មីមួយទៀតនៃរបបជើងកាង លោក ហ៊ុន សែន ក្នុងការវាយប្រហារលើមេដឹកនាំសហជីពដោយសារតែការបំពេញការងាររបស់ពួកគេ។
សមាជិកសភាជាន់ខ្ពស់អូស្ត្រាលីរូបនេះ ទាមទារឲ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដែលលោកហៅថា ជារបបជើងកាងនោះ ត្រូវប្រគល់សេរីភាពដល់កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ឡើងវិញ។
កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួនជាលើកទី២ កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែវិច្ឆិកា នៅប្រលានយន្តហោះអន្តរជាតិភ្នំពេញ ក្រោយពេលនាងវិលត្រឡប់ពីចូលរួមកិច្ចប្រជុំសហជីពអន្តរជាតិនៅប្រទេសអូស្ត្រាលី ។
ជុំវិញករណីនេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាល លោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន បានទេ នៅថ្ងៃទី៣០ ខែវិច្ឆិកាដោយទូរស័ព្ទចូលពុំមានអ្នកទទួល ។វិទ្យុអាស៊ីសេរី ក៏មិនអាចសុំការឆ្លើយតបពីប្រធានតុលាការក្រុងភ្នំពេញ លោក តាំង ស៊ុនឡាយ បានដែរ។ប៉ុន្តែតុលាការក្រុងភ្នំពេញ ចេញលិខិតបកស្រាយកាលពីល្ងាចថ្ងៃទី២៩ វិច្ឆិកាថា ការចាប់ឃុំខ្លួនកញ្ញា ឈឹម សីថរ ព្រោះនាងបានចាកចេញពីកម្ពុជាដោយគ្មានការអនុញ្ញាតពីចៅក្រមស៊ើបសួរ ដែលជាការបំពានកាតព្វកិច្ចនៃការត្រួតពិនិត្យតាមផ្លូវតុលាការ។ ប៉ុន្តែកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងមេធាវី អះអាងថា ពួកគាត់មិនដែលបានដឹងអំពីលក្ខខណ្ឌរបស់តុលាការនេះទេ ហើយមុនពេលចាកចេញពីកម្ពុជាទៅក្រៅប្រទេសនេះ សមត្ថកិច្ចដែលត្រួតពិនិត្យឯកសារឆ្លងដែន ក៏មិនបានហាមឃាត់កញ្ញាដែរ។
ប្រធានសហភាពសហជីពកម្ពុជា លោក រ៉ុង ឈុន គាំទ្រចំពោះការទាមទាររបស់សហរដ្ឋអាមេរិក និងអូស្ត្រាលី ដែលចង់ឲ្យមានការដោះលែងកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងកញ្ញា សេង ធារី ហើយប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល គិតគូរអំពីផលប្រយោជន៍ជាតិនិងប្រជាពលរដ្ឋ គួរតែដោះស្រាយតាមសំណើទាំងនេះ។ លោក បន្តថា វិវាទការងារក្នុងក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ គឺជាវិវាទឯកជន ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាល គួរតែជួយសម្របសម្រួលដោះស្រាយឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដោយមិនគួរចេញមុខការពារក្រុមហ៊ុន ហើយ បែរជាប្រើប្រាស់ស្ថាប័នរដ្ឋទៅគាបសង្កត់ធ្វើទុក្ខម្នេញលើក្រុមកូដករភាគច្រើនជាស្ត្រី និងចាប់ឃុំខ្លួនថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពម្តងហើយម្តងទៀតនោះទេ។
លោក រ៉ុង ឈុន៖ «ទង្វើរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដែលចាប់ខ្លួនកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ហាក់បីដូចជាការឌឺដងឲ្យប្រធានាធិបតីអាមេរិកដែលបានលើកឡើង ទល់មុខជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស្នើសុំឲ្យកម្ពុជាយើង បើកលំហសេរីភាព មុនការបោះឆ្នោត២០២៣ ឲ្យដោះលែងសកម្មជននិងកញ្ញាសេង ធារី។ ទង្វើបែបនេះ អត់មានអីចំណេញដល់កម្ពុជាយើងទេ ហើយបើមិនមានការសម្របសម្រួល និងដោះស្រាយតាមការស្នើសុំរបស់អន្តរជាតិម្តងហើយម្តងទៀត កម្ពុជាយើងនឹង ខាតបង់ផលប្រយោជន៍ធំណាស់ ដូចជាGSPនិងEBAហើយគេនឹងអាចដាក់ទណ្ឌកម្មលើកម្ពុជាយើងបន្ថែមទៀតជុំវិញបញ្ហាទាំងអស់នេះ»។
វិវាទក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ផ្តើមចេញពីក្រុមហ៊ុនបញ្ឈប់បុគ្គលិកជាង១ពាន់នាក់ដែលជាថ្នាក់ដឹកនាំនិងជាសមាជិកសហជីព ក្រោមហេតុផលថា ជួបវិបត្តិហិរញ្ញវត្ថុ។ តែផ្ទុយទៅវិញ ក្រុមហ៊ុន បែរជាមានលទ្ធភាពសាងសងពង្រីកក្រុមហ៊ុនបន្ថែម និងប្រកាសរើសបុគ្គលិកថ្មី ដើម្បីជំនួសបុគ្គលិកដែលកំពុងតវ៉ា។ ក្រុមសហជីព និងកូដករ មើលឃើញថា ចេតនារបស់ក្រុមហ៊ុន ដែលមិនព្រមទទួលយកពួកគាត់ចូលធ្វើការងារវិញ ព្រោះចង់លុបបំបាត់ចលនាសហជីពឯករាជ្យ ដែលងាយស្រួលសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន នៅថ្ងៃក្រោយមិនចាំបាច់ឈឺក្បាលវិលមុខចំពោះការ ទាមទារអត្ថប្រយោជន៍ផ្សេងៗរបស់បុគ្គលិក ហើយក្រុមហ៊ុន អាចកេងប្រវ័ញ្ចកម្លាំងពលកម្ម និងធ្វើអ្វីៗស្រេចតែចិត្ត។
រយៈពេលជិតមួយឆ្នាំមកនេះការតស៊ូធ្វើកូដកម្មអហិង្សារបស់កូដករណាហ្គាវើលដ៍ មិនត្រឹមតែគ្មានដំណោះស្រាយទេ ថែមទាំងទទួលរងនូវការចោទប្រកាន់តាមផ្លូវតុលាការជាបន្តបន្ទាប់ ការប្រើហិង្សាវាយដំទាត់ធាក់រហូតស្ត្រីខ្លះបែកមុខបែកមាត់ និងស្ត្រីម្នាក់រលូតកូនក្នុងផ្ទៃ។ អ្នកឃ្លាំមើល យល់ថា មូលហេតុក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ដែលមានប្រវត្តិធ្វើទុក្ខបុកម្នេញសហជីព និងធ្លាប់ជាប់សង្ស័យរឿងបន្លំគេចពន្ធនោះ មិនដោះស្រាយវិវាទការងារ ព្រោះម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនដែលជាមហាសេដ្ឋីម៉ាឡេស៊ី លោក តាន់ ស្រ៊ី ឬហៅថា ឈិន លីប ឃៀង (Chen Lip Keong) មានទំនាក់ទំនងជាមួយក្រុមគ្រួសារលោក ហ៊ុន សែន និងរងការចោទថា មានទំនាក់ទំនងផលប្រយោជន៍រួមគ្នា។ កាលពីតុលា ឆ្នាំ២០២០ រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានផ្តល់សញ្ជាតិខ្មែរដល់ថៅកែក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ និងជាម្ចាស់អាជ្ញាបណ្ណកាស៊ីណូផ្ដាច់មុខតែមួយគត់នៅរាជធានីភ្នំពេញរូបនេះ។ អ្នកឃ្លាំមើល យល់ថា ដោយសារតែមានផលប្រយោជន៍និងទំនាក់ទំនងនេះហើយ ទើប រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន មិនខ្វល់ចំពោះសម្រែកទាមទារដំណោះស្រាយរបស់ក្រុមស្រ្តីកូដកររាប់សិបនាក់ និងសុខចិត្តលក់មុខមិនខ្វល់ពីការរិះគន់ពីសហគមន៍ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ មិនតែប៉ុណ្ណោះ រដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន បានប្រើប្រាស់មន្ត្រីរាជការសាធារណៈ និងស្ថាប័នរដ្ឋ ដូចជាស្ថាប័នតុលាការ ដើម្បីគំរាមកំហែង ធ្វើទុក្ខបុកម្នេញបង្ក្រាបដោយហិង្សាលើក្រុមកូដករនិងចាប់ឃុំខ្លួនក្រុមថ្នាក់ដឹកនាំសហជីពដែលលេចធ្លោ។
គិតមកដល់ពេលនេះ មានបុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍មិនតិចជាង២០នាក់ទេដែលជាប់បណ្តឹងនៅតុលាការពីបទញុះញង់ បទបំពានច្បាប់កូវីដ និងពីបទរំលោភលើលំនៅឋាន ធ្វើឱ្យខូចខាតដោយចេតនាមានស្ថានទម្ងន់ទោស និងចាប់ឃុំឃាំង និងបង្ខាំងដោយខុសច្បាប់ដោយសារតែការតវ៉ាអហិង្សាស្វែងរកដំណោះស្រាយវិវាទការងារ។
ងាកមកការទាមទារឲ្យដោះលែងកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរនៅពេលនេះ ក្រៅតែពីសហរដ្ឋ អាមេរិក និងអូស្ត្រាលីនោះ ក្រុមអង្គការ សមាគម សហជីព និងសហគមន៍ជិត ១រយស្ថាប័ន (៦៩) បានចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយស្នើដល់តុលាការ ដោះលែងប្រធានសហជីពជាស្ត្រីរូបនេះជាបន្ទាន់។ អង្គការ សមាគមទាំងនោះរួមមានជាអាទិ៍ មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា (CCHR) អង្គការលីកាដូ (LICADHO) មជ្ឈមណ្ឌលសម្ពន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស (CENTRAL) និងសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក ជាដើម អំពាវនាវដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ឈប់ភ័យខ្លាចនូវវត្តមានភាពក្លាហាន និងភាពរឹងមាំរបស់កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ និងស្នើឱ្យបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធតុលាការ ដើម្បីបំភិតបំភ័យប្រធាន និងសមាជិកសហជីពតទៅទៀត ។
ជាមួយគ្នានេះ ប្រជាពលរដ្ឋអ្នកប្រើប្រាស់បណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក(Facebook) ក៏ បានបង្ហោះរូបថតកញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ ភ្ជាប់ជាមួយសំណេរលើកទឹកចិត្ត ក្តីអាណិតអាសូរ និងការទាមទារយុត្តិធម៌ និងសេរីភាពដល់កញ្ញាដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។