សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ដោះលែងមេធាវីការពារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ និងជាពលរដ្ឋខ្មែរអាមេរិកាំងកញ្ញា សេង ធារី ជាបន្ទាន់។ ការជំរុញនេះ ធ្វើឡើង ស្របពេលព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិកត្រៀមវិធានការរឹតត្បិតលើទិដ្ឋាការ និងការផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នៅតែមិនដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី។ សង្គមស៊ីវិលព្រួយបារម្ភជុំវិញការចាត់វិធានការថ្មីរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ព្រោះវាអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ពលរដ្ឋ។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិកដ៏ចាស់វស្សាម្នាក់ មកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ លោក ឌិក ឌើប៊ិន (Dick Durbin) បានលើកឡើងថា ខណៈក្រុមការងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងនឹងការឃុំខ្លួនតាមទំនើងចិត្ត (UN Working Group on Arbitrary Detention) គូសបញ្ជាក់ថា ការឃុំខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ជាការបំពានច្បាប់អន្តរជាតិ ដូច្នេះ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាត្រូវតែដោះលែងកញ្ញាឱ្យមានសេរីភាពឡើងវិញ ដោយគ្មានការពន្យារពេលទៀតឡើយ។ សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិករូបនេះ សរសេរនៅក្នុងប្រព័ន្ធ ទ្វីតធ័រ (Twitter) កាលពីថ្ងៃទី២១ កក្កដា។
កាលពីថ្ងៃទី១២ កក្កដា ក្រុមការងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រឆាំងនឹងការឃុំខ្លួនតាមទំនើងចិត្ត បានទាមទារឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ត្រូវដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី ជាបន្ទាន់ដោយគ្មានលក្ខខណ្ឌ។ អង្គការនេះចាត់ទុកការឃុំខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ថា ជាប់ពាក់ព័ន្ធរឿងនយោបាយ បំពានច្បាប់អន្តរជាតិ និងដោយសារកញ្ញា ហ៊ានប្រឈមនឹងការឃុំខ្លួន ដើម្បីទាមទារឱ្យមានការគោរពសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
ចំពោះការជំរុញរបស់សមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ឱ្យដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី នេះ កើតឡើងស្របពេលគណៈកម្មាធិការត្រួតពិនិត្យ និងចាត់ចែងថវិកានៃព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក កាលពីថ្ងៃទី២០កក្កដា បានដាក់បញ្ចូលសំណុំរឿងកញ្ញា សេង ធារី ជាលក្ខខណ្ឌតម្រូវឱ្យរដ្ឋាភិបាលអាមេរិក រឹតត្បិតទិដ្ឋាការ និងការផ្ដល់ជំនួយនានាដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងឆ្នាំ២០២៤ ដែលលក្ខខណ្ឌនេះ ត្រៀមអនុម័តនៅពេលខាងមុខនេះ។
ស្ថិតក្រោមលក្ខខណ្ឌនេះ ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិក នឹងរឹតត្បិតការផ្ដល់ទិដ្ឋាការដល់មន្ត្រីកម្ពុជា ដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការឃុំខ្លួនកញ្ញា សេង ធារី ខុសច្បាប់ និងការរឹតត្បិតការផ្ដល់ជំនួយនានាដល់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ប្រសិនបើ កញ្ញា សេង ធារី មិនត្រូវបានដោះលែង។
ជុំវិញបញ្ហានេះ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនអាចទាក់ទងសុំការឆ្លើយតបពីប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលលោក ផៃ ស៊ីផាន និងអ្នកនាំពាក្យគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក កត្តា អ៊ន បានទេនៅថ្ងៃទី២២ កក្កដា។ ប៉ុន្តែអ្នកនាំពាក្យគណបក្សកាន់អំណាចលោក សុខ ឥសាន បញ្ជាក់ថា លោកមិនអាចបញ្ជាក់ពីជំហរកម្ពុជា ចំពោះការត្រៀមរឹតត្បិតទិដ្ឋាការនិងការផ្ដល់ជំនួយរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកនោះទេ។
លោក សុខ ឥសាន៖ «ឱ្យខ្ញុំនិយាយពីជំហរកម្ពុជាយ៉ាងម៉េច អាហ្នឹង កាលណានិយាយពីជំហរកម្ពុជា និយាយពីជំហររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ហើយខ្ញុំគ្រាន់តែអ្នកនាំពាក្យតូចមួយ ខ្ញុំម៉េចនឹងនិយាយជំនួសពីជំហរកម្ពុជាកើត»។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យសមាគមការពារសិទ្ធិមនុស្ស និងអភិវឌ្ឍន៍នៅកម្ពុជា ហៅកាត់ថា អាដហុក(Adhoc) លោក ស៊ឹង សែនករុណា ព្រួយបារម្ភថា ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាល មិនបានឆ្លើយតបបែបវិជ្ជមានក្នុងការដោះលែងកញ្ញា សេង ធារី ឱ្យបានសេរីភាពវិញ នោះការរឹតត្បិតផ្ដល់ជំនួយសម្រាប់អភិវឌ្ឍវិស័យសំខាន់ផ្សេងៗ នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាផ្ទាល់។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា៖ «អ៊ីចឹង ខ្ញុំគិតថា គួរតែមានការពិនិត្យមើលឡើងវិញ ព្រោះវាជាផលចំណេញហ្នឹង គឺមកដល់ប្រទេសកម្ពុជាយើងទាំងមូល ដើម្បីបន្តក្នុងការជួយរួមចំណែក ក្នុងការអភិវឌ្ឍទៅលើវិស័យផ្សេងៗ ទាំងអស់ហ្នឹង ដើម្បីជាប្រយោជន៍មកដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាយើង ក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាល និងប្រទេសកម្ពុជាយើងផងដែរ»។
របាយការណ៍ក្រសួងការបរទេសសហរដ្ឋអាមេរិកចេញផ្សាយកាលពីខែសីហា ឆ្នាំ២០២២បញ្ជាក់ថា ក្នុងរយៈពេល៣០ឆ្នាំចុងក្រោយ សហរដ្ឋអាមេរិកបានផ្ដល់ជំនួយដល់កម្ពុជាចំនួន៣ពាន់លានដុល្លារសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីជួយលើកកម្ពស់ វិស័យសុខាភិបាល អប់រំ សន្តិសុខស្បៀង សេដ្ឋកិច្ច បរិស្ថាន និងការដោះមីនជាដើម ក្នុងទិសដៅ ជួយជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាព និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ។
អ្នកវិភាគនយោបាយលោក គឹម សុខ ព្រមានថា រដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន នឹងទទួលរងទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរបំផុតមួយ ប្រសិនបើនៅតែមានៈមិនព្រមស្ដាប់តាមការស្នើសុំរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងការស្ដារលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងការគោរពសិទ្ធិឡើងវិញ។
លោក គឹម សុខ៖ «ជាបឋមត្រូវប្រឈមទៅនឹងសម្ពាធបីចំមុខ ទី១ សម្ពាធចំមុខ ពីសហគមន៍អន្តរជាតិសេរី ឧទាហរណ៍ ដាក់ទណ្ឌកម្មចំមុខ លើពួកមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាល ឧកញ៉ា ឈ្មួញធំៗ នៅជុំវិញគ្រួសារ ហ៊ុន ហើយអាចចំមុខ ហ៊ុន ម៉ាណែត ផង។ ហើយទី២ សហគមន៍អន្តរជាតិសេរីប្រជាធិបតេយ្យ អាចស្រាវជ្រាវដាក់ទណ្ឌកម្មធ្ងន់ធ្ងរដែរ លើក្រុមហ៊ុនខ្មែរក្ដី បរទេសក្ដី ដែលរកស៊ីមានភ្ជាប់ផ្សារភាគហ៊ុន នៅហុងកុង អឺរ៉ុប និងសហរដ្ឋអាមេរិក។ និងទី៣ អាចនឹងមានការកំណត់ច្រកផ្លូវដើរសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល ក្រោយការបោះឆ្នោតខុសច្បាប់ នៅថ្ងៃទី២៣កក្កដា»។
កញ្ញា សេង ធារី ធ្វើកូដកម្មបង្អត់អាហាររយៈពេល១០ថ្ងៃ ដែលបានចាប់ផ្ដើមតាំងពីថ្ងៃចន្ទទី១៧កក្កដា ទៅដល់ថ្ងៃទី២៦ កក្កដា ដើម្បីទាមទារឱ្យដោះលែងកញ្ញា និងអ្នកទោសនយោបាយផ្សេងទៀត។ កាលពីថ្ងៃទី២១កក្កដា មេធាវីរបស់សមាគមអាដហុក បានទៅសួរសុខទុក្ខកញ្ញានៅពន្ធនាគារនៅខេត្តព្រះវិហារ និងបានសង្កេតឃើញថា កញ្ញាមានស្ថានភាពសុខភាពទ្រុឌទ្រោមជាងមុន ដូចជាស្លេកស្លាំង ស្គមជាងមុន ស្មារតីមិនសូវល្អ ប៉ុន្តែកញ្ញានៅតែរក្សាជំហរថាមិនបានប្រព្រឹត្តខុសឡើយ។
ចំណែកបងប្រុសកញ្ញា សេង ធារី គឺលោក សេង ម៉ារឌី ប្រាប់អាស៊ីសេរីខ្លីនៅថ្ងៃទី២២ កក្កដា ថា លោកបានចុះទៅដល់ពន្ធនាគារ ប៉ុន្តែមន្ត្រីពន្ធនាគារមិនអនុញ្ញាតឱ្យចូល ដោយសារជាថ្ងៃមន្ត្រីមិនធ្វើការ និងប្រាប់ឱ្យសាច់ញាតិត្រឡប់ទៅសួរសុខទុក្ខកញ្ញាម្ដងទៀត នៅសប្ដាហ៍ក្រោយ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។