ក្រុមយុវជនមួយចំនួនលើកឡើង ថា ការផ្ដល់ដំណែងតួនាទីខ្ពស់ឱ្យអ្នកសុំចុះចូល ជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន គឺជាការយកធនធានរដ្ឋទៅចំណាយខ្ជះខ្ជាយ។ ពួកគេស្នើឱ្យ លោក ហ៊ុន សែន គិតគូរពីយុវជនដែលមានចំណេះជំនាញដើម្បីជំរុញឱ្យមានការអភិវឌ្ឍជាតិ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលយល់ឃើញថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែបែងចែកឱ្យដាច់រវាងប្រយោជន៍ជាតិនិងប្រយោជន៍បុគ្គល ព្រោះធ្វើឱ្យខាតដល់ការអភិវឌ្ឍប្រទេសជាតិ។
យុវជនមួយចំនួនដែលមានចំណេះដឹង ប៉ុន្តែពុំទទួលបានឱកាសបញ្ចេញសមត្ថភាពដើម្បីបម្រើផលប្រយោជន៍ដល់ប្រទេសជាតិ ដោយសារតែពួកគេមិនបានចុះចូលជាមួយរដ្ឋាភិបាល លោក ហ៊ុន សែន ចាត់ទុកការផ្ដល់តំណែង និងតួនាទីទៅឱ្យអ្នកចុះចូលថា ជាការរើសអើង និងប្រកាន់បក្ខពួក។
និស្សិតសិក្សាផ្នែកភាសាអង់គ្លេសនៅរាជធានីភ្នំពេញ កញ្ញា ចៀន សុណា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីនៅថ្ងៃទី០១ កក្កដា ថា កញ្ញាសោកស្ដាយដែលរដ្ឋាភិបាលមិនគិតគូរពីយុវជនមានសមត្ថភាព ហើយបែរជាផ្ដល់តួនាទីដល់មនុស្សមិនបានបម្រើប្រយោជន៍ឱ្យសង្គមជាតិទៅវិញ។ កញ្ញាបន្តថា បញ្ហានេះធ្វើឱ្យយុវជនខ្លះបោះបង់ការសិក្សា ហើយចំណាកស្រុកដើម្បីរកការងារធ្វើដូចជាបងប្រុសកញ្ញាដោយសារតែអស់ជំនឿលើការរកការងារធ្វើនៅក្នុងស្រុក។
កញ្ញា ចៀន សុណា៖ «ផ្ដល់តួនាទីឱ្យអ្នកទាំងហ្នឹងដែលគ្មានចំណេះដឹងតាមតែអំពើចិត្តគាត់ដែលគាត់ចង់បញ្ចូលក៏បញ្ចូលចង់ដកចេញក៏ដកចេញ យើងឃើញថាមែនត្រឹមតែបញ្ចូលទេអ្នកជិតស្និតនៅក្បែរខ្លួនគាត់ចង់ដកចេញក៏ដកចេញអ៊ីចឹងទៅប៉ះពាល់ដល់អារម្មណ៍យុវជនដូចគ្នាដែរគាត់ប្រឹងរៀនសូម្បីតែខ្ញុំក៏មានអារម្មណ៍អ៊ីចឹងដែរ»។
គេសង្កេតឃើញថាក្នុងចំណោមអ្នកដែលចុះចូលជាមួយលោក ហ៊ុន សែន មួយចំនួន បើទោះជាអ្នកខ្លះទទួលបានតំណែងធំៗនៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋក្ដី ក៏ប៉ុន្តែពួកគេទាំងនោះហាក់ទៅបម្រើបក្សកាន់អំណាចជាងបម្រើពលរដ្ឋ ឬត្រូវបានបក្សកាន់អំណាចប្រើប្រាស់ជាឧបករណ៍សម្រាប់បម្រើនយោបាយវាយប្រហារទៅលើគូប្រជែងរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅវិញ ជាពិសេសគឺ រិះគន់មន្ត្រីគណបក្សប្រឆាំង និងប្រធានស្ដីទីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៊ី ដោយចោទថា លោក សម រង្ស៊ី ជាជនក្បត់ជាតិដូចការលើកឡើងរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាដើម។
ដោយឡែកអ្នកសិក្សាផ្នែកច្បាប់ ព្រះតេជព្រះគុណ លឹម ប៊ុនថាត មានថេរដីកាថា គឺជារឿងមិនត្រឹមត្រូវដោយគ្រាន់តែមានការសុំទោសហើយផ្ដល់ដំណែងបែបនេះពីព្រោះគឺខុសទៅនឹងនីតិវិធីច្បាប់ជ្រើសរើសមន្ត្រីក្នុងក្របខ័ណ្ឌរដ្ឋ ។ ព្រះអង្គបន្តថាការផ្ដល់ដំណែងនេះនឹងធ្វើឱ្យ មានទំនាស់ផលប្រយោជន៍កើតឡើងជាពិសេសការរើសអើងនិន្នាការនយោបាយ។
ព្រះតេជព្រះគុណ លឹម ប៊ុនថាត៖ «ការផ្ដល់ដំណែងធំៗដល់អ្នកចូលចុះជាមួយគណបក្សនយោបាយនេះទី១ វាអាចបាត់បង់ឱកាសការងារដល់ធនធានផ្សេងទៀត ដែលគាត់ចង់បម្រើការងារក្នុងស្ថាប័ននឹងដែល អ្នកដែលមានសមត្ថភាពពិតប្រាកដ ប៉ុន្តែគាត់អត់មានកន្លែងបញ្ចេញសមត្ថភាព ទី២ អាត្មាគិតថា វាគ្រាន់តែជាការគាំទ្រនូវនិន្នាការនយោបាយរបស់ខ្លួនឯងតែប៉ុណ្ណោះវាអត់មានការបម្រើផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋរួមទាំងអស់គ្នាគឺអត់ទេ»។
ព្រះអង្គសង្កេតឃើញថា អ្នកចុះចូលទាំងនោះបានទទួលតំណែងហើយ គឺមិនបានជួយដោះស្រាយបញ្ហាដល់ពលរដ្ឋនោះទេ ប៉ុន្តែបែរជាយកដំណែងនោះដើម្បីគាបសង្កត់សកម្មជនសង្គម និងសកម្មជននយោបាយទៅវិញ។
ក្រៅពីអ្នកនយោបាយសុំចុះចូលនោះ ក៏នៅមានយុវជន សកម្មជនសង្គម និងសកម្មជន បរិស្ថាន អ្នកសារព័ត៌មាន ជាដើម ដែលអ្នកខ្លះ ធ្លាប់ជាប់គុកច្រវាក់ ដោយសារតែអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេ ហើយត្រូវរដ្ឋាភិបាលចាប់ដាក់គុកនោះ ក៏ពួកគេមួយចំនួនរត់ទៅចុះចូល ជាមួយរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន សែន ដែរ។ ក្រោយពីពួកគេទៅចុះចូលហើយនោះ ក៏ចេញមុខមកវាយប្រហារអតីតក្រុមការងារដែលធ្លាប់ធ្វើការជាមួយគ្នា ហើយតែងតែចោទសកម្មជនបរិស្ថាន និងសកម្មជនសង្គមថាជាក្រុមញុះញង់ដើម្បីបំផ្លាញសន្តិភាពក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន ជាដើម។
ចំណែកឯសកម្មជនចលនាមាតាធម្មជាតិ លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុធ លើកឡើងថាគឺជាការខ្ជះខ្ជាយថវិការដ្ឋដែលចំណាយទៅលើក្រុមមនុស្សចុះចូលទាំងនោះ ព្រោះអ្នកទាំងនោះមានតែដំណែងតែគ្មានប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋនោះទេ។ លោកបន្តថា អំពើពុករលួយនៅក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋកើតមានឡើងគឺដោយសារ លោក ហ៊ុន សែន ចេះតែបន្តឱ្យតំណែងមនុស្សដែលគ្មានចំណេះដឹង។
លោក លី ចាន់ដារ៉ាវុធ៖ «យើងហាក់ដូចជាមិនឱ្យតម្លៃលើបញ្ញវន្តអ្នកមានសមត្ថភាពលើកលែងតែពេលហ្នឹងនិយាយលើកជើងលើកតម្កើងសង្កេតឃើញថាបណ្ឌិតមួយចំនួននិយាយមិនសូវកាន់ជើងរដ្ឋាភិបាលមិនទទួលបានមុខងារអីទេ ហើយក៏មិនមានការផ្ដល់ឱកាសការងារអីបានច្រើនដែរ បើគាត់ចុះចូលទៅទើបផ្ដល់ដំណែងណាមួយឱ្យគាត់ អីផ្ដល់ការងារឱ្យខ្លះៗអីអ៊ីចឹងទៅហើយអ្នកខ្លះទៀតគាត់ចុះចូលទៅ ក៏អត់មានការងារធ្វើទៀតក្រៅពីការងារអង្គុយនិយាយវិទ្យុវាយប្រហារអតីតសហការីរបស់ខ្លួនអ៊ីចឹងទៅ»។
ក្រៅពីនេះនៅមាននិន្នាការនៃការផ្ដល់តួនាទីគ្រាក់ៗដល់សាច់សាលោហិត សាច់ញាតិ របស់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗនៃគណបក្សកាន់អំណាចឱ្យចូលគ្រប់គ្រងក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋជាដើម ដែលធ្វើឱ្យកូនកសិករក្រីក្រខំស្វែងរកចំណេះវិជ្ជាដើម្បីទទួលបានការងារធ្វើនោះបាត់បង់ឱកាស និងយុវជនខ្លះបង្ខំចិត្តទៅក្រៅប្រទេសរកប្រាក់ចំណូល ហើយជូនកាលត្រូវថៅកែរំលោភបំពានលើរាងកាយ និងប្រើហិង្សាវាយដំក៏មាន។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ច្រានចោលការលើកឡើងរបស់ក្រុមយុវជនទាំងនេះ ថា ប្រាសចាកពីការពិតគ្មានមូលដ្ឋានច្បាស់លាស់។
លោក សុខ ឥសាន៖ «លោកយឹម ស៊ីណន ដែលជាយុវជនមកពីគណបក្សប្រឆាំងដែលគាត់ធ្លាប់ធ្វើជាយុវជននៅកូរ៉េខាងត្បូងលោកមួយចំនួនទៀតយើងឃើញថា បូកសរុបទៅបួន ដប់នាក់អីហ្នឹងមិនមែនរាជរដ្ឋាភិបាលលោកមិនមានការពិចារណាទេអាហ្នឹងវាអ៊ីចឹង»។
បើទោះជាលោក សុខ ឥសាន អះអាងបែបនេះក្ដី គេមើលឃើញថា សកម្មជនបក្សប្រឆាំងមួយចំនួន ដែលចុះចូលជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចទទួលបានតំណែងក្នុងជួររដ្ឋាភិបាលភ្លាមៗ ក្រោយប្រកាសចុះចូលជាមួយគណបក្សកាន់អំណាច និងក្រោយបានជួបលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ជុំវិញបញ្ហានេះ នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី មានប្រសាសន៍ការផ្ដល់ដំណែងច្រើនដែលមិនបានបម្រើប្រយោជន៍ដល់សាធារណជនបង្កឱ្យមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ និងធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋអស់ជំនឿលើរដ្ឋាភិបាល។ លោកបន្តរដ្ឋាភិបាលគួរតែជ្រើសរើសមន្ត្រីណាដែលមានឆន្ទៈបម្រើប្រជាពលរដ្ឋ និងបើកឱកាសឱ្យមន្ត្រីគណបក្សនយោបាយដទៃទៀតបានចូលរួមបម្រើជាតិ។
លោក ប៉ិច ពិសី៖ «ជាអនុសាសន៍រួមខ្ញុំគិតថាគួរតែផ្ដោតលើការបង្កើនប្រសិទ្ធភាព លទ្ធផលការអនុវត្តតួនាទីរបស់មន្ត្រីសាធារណឱ្យបានត្រឹមត្រូវហើយផ្ដល់សេវាសាធារណៈដល់ពលរដ្ឋល្អហ្នឹងជាជាងរើសមន្ត្រីច្រើនពេកដែលធ្វើឱ្យថវិកាជាតិរឹតតែខើចហើយធ្វើឱ្យចំណាយមូលធនចំណាយលើការវិយោគសំខាន់ៗមានចំនួនតិចហើយអាចការថមថយ»។
លោក ប៉ិច ពិសី បញ្ជាក់ថា បញ្ហាក្នុងសង្គមកម្ពុជាបច្ចុប្បន្នយុវជនដែលមិនមានការងារធ្វើភាគច្រើន ដោយសារតែគ្មានទីផ្សារការងារ អំពើពុករលួយក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ ប្រកាន់និន្នាការនយោបាយ និងលើកបន្តុបកូនចៅ ឬបក្ខពួកខ្លួនដែលមានគំនិតស្របជាមួយគណបក្សកាន់អំណាចឱ្យកាន់ដំណែងក្នុងជួរស្ថាប័នរដ្ឋ ។ កត្តាទាំងនេះធ្វើឱ្យយុវជនមួយចំនួនបង្ខំចិត្តធ្វើការចំណាកស្រុក។
របាយការណ៍ក្រសួងការងារ ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២៣ បង្ហាញថា ពលករកម្ពុជា កំពុងធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសជាង១លាន៣សែននាក់ (១.៣២១.៥០៦) ក្នុងនោះនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូងចំនួនជិត៥ម៉ឺននាក់ (៤៩.៧៣៨) ។ ប៉ុន្តែរបាយការណ៍របស់អង្គការ (Central) បង្ហាញថាមានពលករខ្មែរកំពុងនៅធ្វើការដោយស្របច្បាប់ និងមិនស្របច្បាប់នៅប្រទេសថៃប្រមាណ២លាននាក់។
ក្រុមយុវជនអំពាវនាវដល់ លោក ហ៊ុន សែន រៀបចំកំណែទម្រង់នៅតាមខេត្ត រាជធានីឱ្យស្របតាមគោលនយោបាយដែលបានចែងដាក់បញ្ចូលយុវជនមានធនធានក្នុងស្ថាប័នរដ្ឋ លើកកម្ពស់វិស័យអប់រំ និងទប់ស្កាត់អំពើពុករលួយ ជាពិសេសឈប់ចំណាយថវិកាជាតិផ្ដេសផ្ដាសទៅលើក្រុមមនុស្សគ្មានឆន្ទៈបម្រើជាតិ។ ពួកគេថាប្រសិនបើលោក ហ៊ុន សែន កែប្រែនៅពេលនេះនឹងធ្វើពលរដ្ឋមានទំនុកចិត្តឡើងវិញអាចនឹងចំណេញដល់ការបោះឆ្នោតជាតិខាងមុខ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។