អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀនកម្ពុជា បានដឹងអំពីបញ្ហានេះ និងបានរំលឹកឲ្យប៉ូលិសកំចាត់គ្រឿងញៀនយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការចាប់គ្រឿងញៀន។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានអះអាងថា គ្រឿងញៀនភាគច្រើនត្រូវបានឧក្រិដ្ឋជននាំចូលមកប្រទេសកម្ពុជា តាមច្រកអន្តរជាតិ និងច្រករបៀងតូចៗជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា និងឡាវ។ ច្រកអន្តរជាតិនោះមានដូចជា អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិភ្នំពេញ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិខេត្តសៀមរាប កំពង់ផែខេត្តព្រះសីហនុ និងច្រករបៀងព្រំដែនកម្ពុជា-ឡាវ ជាប់ខេត្តស្ទឹងត្រែង ជាដើម។
នៅក្នុងពិធីប្រជុំសន្និបាតប្រចាំឆ្នាំ អំពីការងារប្រឆាំងគ្រឿងញៀនឆ្នាំ២០១២ កន្លងមកនេះ ប្រធានអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក កែ គឹមយ៉ាន និងជាឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅថ្ងៃទី១២ ខែមីនា បានព្រមានថា ឈ្មួញជួញដូរគ្រឿងញៀនជាតិ និងអន្តរជាតិ កំពុងតែប៉ុនប៉ងប្រើប្រាស់ទឹកដីកម្ពុជា ជាទីកន្លែងផលិតគ្រឿងញៀន ចែកចាយគ្រឿងញៀន ឆ្លងកាត់គ្រឿងញៀន និងប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀននៅក្នុងតំបន់ ដោយសារតែកម្ពុជា ស្ថិតនៅក្បែរតំបន់ផលិតគ្រឿងញៀនត្រីកោណមាស។
របាយការណ៍ជាផ្លូវការរបស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានឲ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំនួន ៨១៨ករណី ក្នុងនោះករណីធំៗចំនួន ៤២ករណី គឺចាប់ខ្លួនមេខ្លោង និងបណ្ដាញសំខាន់ៗចំនួន ១០២នាក់ រឹបអូសគ្រឿងញៀនចំនួន ៨១គីឡូក្រាម រឹបអូសសារធាតុផ្សំគ្រឿងញៀនចំនួនជាង ៥១តោន និងរឹបអូសម៉ាស៊ីនផលិតគ្រឿងញៀនមួយចំនួន ចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យចំនួន ១.៧៨៨នាក់។
របាយការណ៍បានបន្តថា ក្នុងឆ្នាំ២០១២ អាជ្ញាធរចាប់បានគ្រឿងញៀនមេតំហ្វេតាមីន (WY) ចំនួនជាង ៥.០០០ក្រាម។ គ្រឿងញៀនមេតំហ្វេតាមីនទឹកកក ត្រូវបានរឹបអូសចំនួនជិត ៣.០០០ក្រាម។ គ្រឿងញៀនហេរ៉ូអ៊ីន ត្រូវបានរឹបអូសចំនួនជាង ៣.០០០ក្រាម និងគ្រឿងញៀនកូកាអ៊ីន ត្រូវបានរឹបអូសចំនួនជាង ៤.០០០ក្រាម។
លោក កែ គឹមយ៉ាន បានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជា នៅតែប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាធំៗមួយចំនួនកន្លងមក និងថ្ងៃអនាគត៖ «ស្ថានភាពភូមិសាស្ត្រព្រំដែនដែលជាផ្លូវរបៀងតាមព្រំដែនគោក ទឹក និងច្រករបៀងជាច្រើន មានការងាយស្រួលក្នុងការឆ្លងកាត់គ្រឿងញៀន ពិសេសបណ្ដាព្រំដែនភាគឥសានជាមួយប្រទេសឡាវ ជាមួយប្រទេសថៃ និងតំបន់ផ្លូវទឹក»។
អ្នកវិភាគសង្គមឯករាជ្យ លោក កែម ឡី បានមានប្រសាសន៍ថា កម្ពុជា ជាជនរងគ្រោះនៃប្រទេសសមាជិកអាស៊ានដទៃទៀត ដែលផលិតគ្រឿងញៀនសម្រាប់ការនាំចេញ៖ «ដូចជាភូមា និងឡាវ ជាប្រទេសដាំអាភៀនច្រើនជាងគេ បន្ទាប់ពីប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន (Afghanistan)។ បើសិនជាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានលះបង់ (Declare) ខ្លួនឯងថាមិនពាក់ព័ន្ធនឹងការដាំ មិនពាក់ព័ន្ធនឹងការផលិត មិនពាក់ព័ន្ធនឹងសេដ្ឋកិច្ចដោយសារតែគ្រឿងញៀន ខ្ញុំគិតថា ជួយបានច្រើន នេះជាចំណុចទី១។ ចំណុចទី២ បើសិនជាអ្នកធំៗ អ្នកធ្វើការមន្ត្រីរាជការ យើងរឹតត្បិតធ្វើម៉េចកុំឲ្យមានពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រឿងញៀនហ្នឹង។ ចំណុចទី៣ អ្នកប្រើប្រាស់គ្រឿងញៀនហ្នឹងក៏ជាអ្នកមានទោសដែរ កន្លែងហ្នឹងណាដែលធ្វើឲ្យ UN WHO ឬមួយក៏អង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលនានា ពិសេសអង្គការកសាង ចូលទៅធ្វើការជាមួយជនរងគ្រោះហ្នឹងអត់បានទេ»។
មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានឲ្យដឹងថា តួលេខជាផ្លូវការបានឲ្យដឹងថា កម្ពុជា មានអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនជិត ៥.០០០នាក់ និងមានមណ្ឌលបន្សាបអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនចំនួន ១០កន្លែង ប៉ុន្តែមន្ត្រីប្រឆាំងគ្រឿងញៀនបានប៉ាន់ស្មានថា អ្នកញៀនគ្រឿងញៀនមានចំនួនច្រើនជាងចំនួនពិតប្រាកដរហូតដល់ ២ ឬ ៣ដងឯណោះ។
បច្ចុប្បន្ន អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន កំពុងតែជំរុញឲ្យមានសេវាព្យាបាលអ្នកញៀនគ្រឿងញៀននៅតាមសហគមន៍នៅមូលដ្ឋាន និងបានបណ្ដុះបណ្ដាលគ្រូពេទ្យព្យាបាលអ្នកញៀនគ្រឿងញៀនចំនួនជាង ២០០នាក់ កាលពីឆ្នាំ២០១២ កន្លងមកនេះ។
ស្ថានភាពជួញដូរគ្រឿងញៀន និងផលិតគ្រឿងញៀន
អគ្គលេខាធិការអាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន លោក យូ ស៊ុនឡុង បានមានប្រសាសន៍នៅថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ថា ក្រៅពីគ្រឿងញៀនត្រូវបាននាំចូលមកកម្ពុជា ពីតំបន់ត្រីកោណមាសនោះ នៅមានគ្រឿងញៀនដទៃទៀតពីតំបន់អាហ្វ្រិក និងតំបន់មជ្ឈិមបូព៌ា ក៏នាំចូលមកកម្ពុជា ដែរ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក យូ ស៊ុនឡុង បានមានប្រសាសន៍នៅក្នុងការបើកសន្និបាតបូកសរុបការងារប្រឆាំងគ្រឿងញៀនឆ្នាំ២០១២ នៅឯក្រសួងមហាផ្ទៃ នៅថ្ងៃទី១២ ខែមីនា ថា ស្ថានការណ៍ជួញដូរគ្រឿងញៀន និងផលិតគ្រឿងញៀននៅលើពិភពលោក និងនៅក្នុងតំបន់គ្មានសញ្ញាថយចុះឡើយរហូតដល់ពេលនេះ។
លោកឧត្តមសេនីយ៍ឯក យូ ស៊ុនឡុង ៖ «ដំណាំអាភៀននៅតែបន្តការកើនដាំដុះនៅតំបន់អឌ្ឍចន្ទមាស និងតំបន់ត្រីកោណមាស ហើយក៏ជាប្រភពដ៏ចម្បងផងដែរនៃការផលិតហេរ៉ូអ៊ីន និងគ្រឿងញៀនសំយោគ (ATS) ជាពិសេសមេតំហ្វេតាមីនក្រាមម្សៅ កំពុងតែរីករាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលការរឹបអូសកំពុងមានការកើនឡើង រីឯដំណាំកញ្ឆាក៏មានការដាំដុះដោយខុសច្បាប់នៅក្នុងប្រទេសជាច្រើន ហើយមានតម្លៃយ៉ាងខ្ពស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ប្រទេសដែលមានការផលិតគ្រឿងញៀនធំជាងគេនៅតំបន់អឌ្ឍចន្ទមាស គឺប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ឯចំណែកកូកាអ៊ីន គឺមាននៅប្រទេសកូឡុំប៊ី (Colombia) និងម៉ិកស៊ីកូ (Mexico)»។
របាយការណ៍របស់អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានអះអាងថា នៅឆ្នាំ២០១២ កន្លងមកនេះ អាជ្ញាធរជាតិប្រយុទ្ធប្រឆាំងគ្រឿងញៀន បានបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនចំគោលដៅជាច្រើន និងបានចាប់ខ្លួនមេខ្លោង និងបណ្ដាញជួញដូរគ្រឿងញៀនសំខាន់ៗចំនួន ៤២ករណី នៅក្នុងចំណោមការបង្ក្រាបបទល្មើសគ្រឿងញៀនសរុបចំនួន ៨១៨ករណីកន្លងមក៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។