ពលរដ្ឋ និង​សង្គម​ស៊ីវិល​បារម្ភ​ពី​បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង​បង្ក​ហិង្សា​ក្នុង​សហគមន៍

0:00 / 0:00

ប្រជាពលរដ្ឋ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល​លើកឡើង​ថា បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង​បង្ក​ហិង្សា និង​បង្ហោះ​ម៉ូតូ​នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ការរស់នៅ និង​ការ​ប្រកប​របរ​ប្រចាំថ្ងៃ​របស់​ពួកគាត់​។ ពួកគាត់​យល់ឃើញ​ថា បញ្ហា​នេះ​បណ្ដាលមកពី​គុណភាព​នៃ​ការ​អប់រំ នៅ​មាន​កម្រិត​ទាប និង​ឥទ្ធិពល​អវិជ្ជមាន​នៃ​ការ​វិវត្ត​សង្គម​អូសទាញ​យុវជន​ឱ្យ​ភ្លើតភ្លើន និង​ទំនើង​កាន់តែ​ខ្លាំង។

ជា​រៀងរាល់ថ្ងៃ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម គេ​តែង​ឃើញ​វីដេអូ និង​រូបភាព របស់​ក្មេង​ទំនើង​រួម​ទាំង​សិស្សសាលា​មួយចំនួន ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា គប់​ដុំថ្ម កាប់​ចាក់ និង​បង្ហោះ​ម៉ូតូ នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ ដែល​នាំ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ភាគច្រើន​លើកឡើង​ថា ករណី​ក្មេង​ទំនើង បាន​ក្លាយជា​បញ្ហា​មួយ​បន្ថែម​ទៀត ដែល​គំរាមកំហែង​ដល់​សន្តិសុខ​ក្នុង​សង្គម។

ពលរដ្ឋ​នៅ​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ខេត្ត​បន្ទាយមានជ័យ លោក សុខ សុគន្ធ ប្រាប់​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ឱ្យ​ដឹង​ថា ជា​រៀងរាល់​យប់​ពេល​លោក​ចេញ​រត់​កង់​បី លោក​តែង​ឃើញ​មាន​ក្មេង​ទំនើង​ប្រមូល​ផ្ដុំគ្នា ជក់បារី បង្ហោះ​ម៉ូតូ និង​ស្រែក​ឡូឡា តាម​ដងផ្លូវ​។ លោក​បន្ត​ថា ជួនកាល​ក្មេង​ស្ទាវ​ទាំងនោះ ដេញ​កាប់​គ្នា គប់​ដុំ​ថ្ម ឬ​លួច​ឆក់​ប្លន់​អ្នកដំណើរ ខណៈ​អាជ្ញាធរ​ហាក់​ពុំ​អើពើ​ចាត់វិធានការ​លើ​ក្រុម​ក្មេង​ទំនើង​ទាំង​នោះ​ឡើយ។

លោក សុខ សុគន្ធ៖ «ចំពោះ​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ពី​សុខ​សុវត្ថិភាព ការរស់នៅ​ប្រចាំថ្ងៃ ដឹង​តែ​មាន​ហើយ ព្រោះ​យើង​ជា​អ្នកធ្វើ​ការ​រកស៊ី​នៅពេល​យប់​ផង អ៊ីចឹង​គឺ​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​មែនទែន ចំពោះ​សុវត្ថិភាព​ផ្ទាល់ខ្លួន​និង​ក្រុម​គ្រួសារ​។ ហើយ​ក្រឡេក​មើលទៅ​បងៗ​ខាង​សមត្ថកិច្ច​ញ ដូចជា​អត់​មាន​សកម្មភាព​អី​ឱ្យ​រស់​រវើក អត់​មាន​វិធានការ​អី​ចាំ​ទប់ស្កាត់​ពួកក្មេង​ទំនើង​អស់ហ្នឹង​ទេ​។ ហ្នឹងឯង​ជា​មូលហេតុ​ចម្បង ដែល​ក្មេង​ទំនើង​អស់ហ្នឹង​វា​តែងតែ​ធ្វើ​សកម្មភាព​រាតត្បាត​បាន​ចិត្ត»។

ចំណែក​និស្សិត​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ កញ្ញា រៀម ស្រីពេជ្ររតនា ឱ្យ​ដឹង​ថា កញ្ញា​ព្រួយ​បារម្ភ​ពី​សុវត្ថិភាព បើ​ទោះ​បី​ជា​កញ្ញា​គ្មាន​ជម្លោះ​ជាមួយ​នរណា​ក៏ដោយ ព្រោះ​កញ្ញា​ធ្លាប់​ឃើញ​មាន​ករណី​វាយ​ច្រឡំ​មនុស្ស ឬ​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ដែល​បណ្ដាលមកពី​សកម្ម​ភាព​ក្មេង​ទំនើង​វាយ​គ្នា​តាម​ដងផ្លូវ​។ កញ្ញា​យល់​ឃើញ​ថា បញ្ហា​ទាំងនេះ​បណ្ដាលមកពី​ការអប់រំ​សីលធម៌​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​អប់រំ​នៅ​មាន​កម្រិត​ទាប និង​ឥទ្ធិពល​នៃ​ការ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន គ្រឿង​ស្រវឹង ដែល​ហូរ​ចូល​មក​កម្ពុជា​ឥត​ស្រាកស្រាន្ត។

កញ្ញា រៀម ស្រីពេជ្ររតនា៖ «ហើយ​ក្មេងៗ​គាត់​សេព​គ្រឿងញៀន ប្រើប្រាស់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គ្រឿងញៀន ជា​កត្តា​មួយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ពួកគាត់​បាត់បង់​សភាព​ដើម ពី​មនុស្ស​ធ្លាប់​ស្លូត​ទៅជា​មនុស្ស​កោងកាច ពាលា​អាវ៉ាសែ​អ៊ីចឹង​ទៅ ធ្វើ​ឱ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ក្នុង​សង្គម​ហ្នឹង គឺ​ភិតភ័យ ហើយ​រឿង​អសន្តិសុខ​នេះ នៅក្នុង​សង្គម ប្រសិនបើ​នៅក្នុង​សង្គម​ហ្នឹង​វា​សម្បូរ​តែ​មនុស្ស​បែប​ហ្នឹង ប្រជាពលរដ្ឋ​គឺ​គាត់​ញញើត​។ មិន​ចាំ​បាច់​តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ សូម្បីតែ​ខ្ញុំ​ក៏​ខ្ញុំ​មានការ​ភ័យខ្លាច​ដែរ»។

ក្ដី​បារម្ភ​នេះ កើតឡើង​បន្ទាប់ពី​ករណី​ក្មេង​ទំនើង​វាយតប់​គ្នា ដោយ​ប្រើប្រាស់​ដំបង និង​ដុំ​ថ្ម​គប់​គ្នា ក្នុង​នោះ​មាន​ករណី​ខ្លះ​ឈាន​ដល់​ការប្រើ​ដាវ និង​កាំបិត ដេញ​កាប់​គ្នា​នៅ​តាម​ទី​សាធារណៈ រហូត​បណ្ដាល​ឱ្យ​មាន​អ្នក​រងរបួស និង​ធ្លាក់ខ្លួន​ពិការ​ទៀត​ផង​។ សកម្មភាព​ទាំងនេះ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​មួយចំនួន មាន​ក្ដី​បារម្ភ ចំពោះ​សុវត្ថិភាព​នៅពេល​ធ្វើ​ដំណើរ និង​ការរស់នៅ ដោយ​ពួកគាត់​យល់ថា នៅ​ពេល​ក្រុម​ក្មេង​ទំនើង​វាយតប់​គ្នា អាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ខូចខាត​ទ្រព្យសម្បត្តិ​របស់​ពួកគាត់ ជាពិសេស ពួកគេ​អាច​នឹង​មាន​ការ​យល់ច្រឡំ ហើយ​ប្រើ​ហិង្សា​ទៅលើ​អ្នក​ដែល​មិន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​គូ​ជម្លោះ។ជាក់ស្ដែង កាលពី​ថ្ងៃទី​១២ ខែ​កុម្ភៈ មាន​ករណី​ក្មេង​ទំនើង​ពីរ​ក្រុម ដែល​មាន​គ្នា​ជាច្រើន​នាក់ ខ្លះ​កាន់​ដែក​ទីប និង​ខ្លះ​កាន់​កាវ បាន​ដេញ​វាយតប់ និង​កាប់​ចាក់​គ្នា រត់​ប្រសេចប្រសាច​ពេញ​ផ្លូវ ស្ថិតនៅ ភូមិ​សាមគ្គី​មានជ័យ សង្កាត់​ប៉ោយប៉ែត ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ​។ រហូតមកដល់​ពេលនេះ អាជ្ញាធរ​មិនទាន់​ចាប់ខ្លួន​ក្រុម​ក្មេង​ទំនើង​ទាំង​២​ក្រុម​នេះ បាន​នៅឡើយ​ទេ​។ ដោយឡែក កាលពី​ថ្ងៃទី​៨ ខែកុម្ភៈ នៅ​ខេត្តកំពង់ចាម មាន​ករណី​ក្មេង​ទំនើង​ពីរ​នាក់ បាន​យក​ដាវ​កាប់​ទៅលើ​ជនរងគ្រោះ​មាន​គ្នា​ពីរ​នាក់ ដោយសារ​ជនរងគ្រោះ​មើល​មុខ​ពួកគេ បណ្ដាល​ឱ្យ​ម្នាក់​ឈ្មោះ ក្រិត ភា​រុន ភេទ​ប្រុស អាយុ​២៨​ឆ្នាំ ដាច់​កដៃ​ខាងឆ្វេង និង​រយះ​កែងដៃ​ឆ្វេង និង​ម្នាក់ទៀត រង​របួស​ត្រូវ​ស្មា​ខាងឆ្វេង​។ បច្ចុប្បន្ន ជនសង្ស័យ និង​វត្ថុ​តាង កម្លាំង​ជំនាញ​មូលដ្ឋាន​កងរាជអាវុធហត្ថ​ក្រុង​កំពង់ចាម កំពុង​កសាង​សំណុំរឿង បញ្ជូន​ទៅ​តុលាការ ដើម្បី​ចាត់ការ​តាម​នីតិវិធី​។​

បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង​វាយតប់​គ្នា​នេះ មិនមែន​មានតែ​នៅក្នុង​សហគមន៍ ឬ​ទី​សាធារណៈ​នោះ​ទេ នៅ​តាម​សាលារៀន​មួយចំនួន មានកូន​សិស្ស​ខ្លះ បាន​ចងក្រង​គ្នា​ជា​ក្រុម និង​បង្កជម្លោះ​ជាមួយ​ក្រុម​សិស្ស ដែល​រៀន​នៅ​សាលា​ផ្សេង​ទៀត។

សិស្ស​រៀន​នៅ​វិទ្យាល័យ ១០​មករា នៅ​ក្រុង​សៀមរាប យុវជន ឈិន ម៉េងអ៊ី ប្រាប់​ថា សិស្ស​សាលារៀន​មួយ​ចំនួន ក្នុង​ក្រុង​សៀមរាប បាន​ចងក្រង​គ្នា​ជា​បក្ខពួក វាយតប់​គ្នា និង​គំរាមកំហែង​ដល់​សិស្ស​មួយ​ចំនួន​ទៀត ដែល​ខិតខំ​រៀនសូត្រ​។ យុវជន ឈិន ម៉េងអ៊ី សង្កេត​ឃើញ​ថា មូល​ហេតុ​ដែល​នាំ​ឱ្យ​មាន​ការ​វាយតប់​គ្នា​ទាំង​ហ្វូង​បែបនេះ គឺ​បណ្ដាលមកពី​ជម្លោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក (Facebook) និង​តិកតុក​(Tiktok) ដែល​កើត​ចេញ​ពី​ការ​និយាយ​ឌឺដង​ដាក់គ្នា តាមរយៈ​ខម​មិន​(Comment) និង​ការ​ផ្ញើ​សារ រហូត​មានការ​ណាត់ជួប​ដើម្បី​បើកឆាក​ប្រយុទ្ធ​គ្នា​ជា​ក្រុម។

យុវជន ឈិន ម៉េងអ៊ី៖ «ក្នុង​ហ្នឹង មាន​បងធំ​ទៀត​។ បងធំ​អ្នក​ចាប់​គូ​ឱ្យ​វាយ​។ នរណា​មានរឿង​(​ទំនាស់​)អ្នក​នោះ​អ្នក​វាយ ឱ្យ​វាយ​មួយ​ស្មើ»។

ក្មេង​ទំនើង​ទាំងនោះ ភាគច្រើន​មាន​អាយុ​ចាប់ពី ១៤​ឆ្នាំ ទៅ​ជាង​២៥​ឆ្នាំ ជួនកាល​ជា​សិស្សសាលា ខ្លះ​ឈប់​រៀន និង​គ្មាន​មុខរបរ​ច្បាស់លាស់ ដោយ​ពួកគេ​ប្រមូលផ្ដុំ​គ្នា​ជា​ក្រុម​។ ទីតាំង​ដែល​ពួកគេ​ជួបជុំគ្នា ភាគច្រើន​នៅ​តាម​រមណីយដ្ឋាន ហាង​កាហ្វេ ក្បែរ​សាលារៀន និង​នៅ​តាម​តៀមស្រា​មួយ​ចំនួន។ ពួកគេ​មាន​ចរិត​ឆេវឆាវ និង​ចូលចិត្ត​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​ដោះស្រាយ​សូម្បី​រឿង​តូចតាច ដូចជា​នៅពេល​មាន​នរណា​គេ​ម្នាក់​មើល​មុខ ឬ​ជិះ​ម៉ូតូ​កាត់មុខ​ពួកគេ​ជាដើម។

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិនអាច​ទាក់ទង អ្នកនាំពាក្យ​រង​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ លោក ទូច សុឃៈ និង​អ្នកនាំពាក្យ​អគ្គស្នងការដ្ឋាន នគរបាល​ជាតិ លោក ឆាយ គឹម​ខឿន ដើម្បី​សុំ​ការ​បកស្រាយ​ជុំវិញ​រឿង​នេះ​បានទេ នៅ​ថ្ងៃទី១៣ ខែ​កុម្ភៈ។

របាយការណ៍​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ កាលពី​ថ្ងៃទី​១២ ខែកុម្ភៈ បង្ហាញ​ថា ក្នុង​អំឡុងពេល​ចូលឆ្នាំ​ចិន ចាប់ពី​ថ្ងៃទី​៩ ដល់​ថ្ងៃទី​១១ ខែកុម្ភៈ កម្លាំង​នគរបាល​ជាតិ នៃ​ក្រសួងមហាផ្ទៃ បាន​បង្ក្រាប​ក្រុម​ក្មេង​ទំនើង​ទូទាំង​ប្រទេស​ចំនួន ៨​ករណី និង​ឃាត់ខ្លួន​ចំនួន ៥០​នាក់។

ទាក់ទិន​រឿង​នេះ ប្រធាន​អង្គការ​អប់រំ​យុវជន​ដើម្បី​អភិវឌ្ឍន៍ និង​សន្តិភាព លោក បូ ពៅ លើកឡើង​ថា ការ​រឹត​បន្តឹង​ច្បាប់ និង​ដាក់​ពិន័យ​ឱ្យ​ធ្ងន់ធ្ងរ​លើ​ក្មេង​ទំនើង ទើប​ជា​វិធានការ​មាន​ប្រសិទ្ធភាព ដើម្បី​អប់រំ​ពួកគេ​ឱ្យ​កែខ្លួន​ឡើងវិញ​។ លោក​បន្ត​ថា សកម្មភាព​ក្មេង​ស្ទាវ​ទាំងនេះ មិន​ត្រឹមតែ​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​សុខ​សុវត្ថិភាព​ពលរដ្ឋ​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​វា​បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ជនបរទេស​ខ្លាច​ញញើត លែង​ហ៊ាន​មក​ប្រទេស​កម្ពុជា​ផង​ដែរ។

លោក បូ ពៅ៖ «សូម្បីតែ​បរទេស ចុះ​ពី​សណ្ឋាគារ​ដើរមក​វា​ឆក់​កាបូប​ឆក់​អី ឃើញ​យំ​រហេមរហាម​។ ហើយ​កាបូប​ហ្នឹង​មាន​លិខិតឆ្លងដែន(ប៉ាស្ព័រ)ហើយ​វា​ឆក់​ប៉ាស្ព័រ​ទៅ​បាត់​។ ហើយ​ស៊េរី​អ៊ីចឹង វា​អាច​អាក្រក់​ដល់​សង្គម​យើង​។ ទាល់តែ​យើង​នាំគ្នា តែ​មិនដឹង​ថា ពលរដ្ឋ​នាំគ្នា​យ៉ាងម៉េច ទាល់តែ​អាជ្ញាធរ​អ្នកចូលរួម អ្នកប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ អ្នកប្រើប្រាស់​តួនាទី អំណាច​កាតព្វកិច្ច​របស់​គាត់​ទប់ស្កាត់ ពង្រឹង​ច្បាប់ ហើយ​កាត់​បន្ថយ​អំពើពុករលួយ​ទៅ ស្អីៗ​ក៏​វា​ប្រសើរ​ឡើង​ដែរ»។

ប្រជាពលរដ្ឋ និង​មន្ត្រី​សង្គម​ស៊ីវិល ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ពង្រឹង​គោលនយោបាយ​លើ​វិស័យ​អប់រំ និង​លើកកម្ពស់​សីលធម៌​សង្គម តាមរយៈ​ការ​រឹត​បន្តឹង​ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​គ្រឿង​ស្រវឹង និង​លុបបំបាត់​ការ​ប្រើប្រាស់​គ្រឿងញៀន ដើម្បី​ទប់ស្កាត់​បញ្ហា​ក្មេង​ទំនើង​ដើរ​បង្ក​ហិង្សា​នេះ កើតមាន​កាន់តែ​ច្រើន​ឡើង៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។