អាជ្ញាធររាជធានីភ្នំពេញចេញសារព្រមានចាត់វិធានការរដ្ឋបាល និងតាមច្បាប់ ដោយគ្មានការលើកលែង ចំពោះក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ដែលគ្រោងធ្វើកូដកម្មជាថ្មីទៀត នៅក្បែរទីតាំងក្រុមហ៊ុនបនល្បែងកាស៊ីណូ។ ចំណែកអង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាឈប់ប្រើវិធានសុខាភិបាលប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ ធ្វើជាលេសដើម្បីគាបសង្កត់ និងបង្ក្រាបទៅលើកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ដែលធ្វើកូដកម្មដោយសន្តិវិធី។
រដ្ឋបាលសាលារាជធានីភ្នំពេញ មិនអនុញ្ញាតឲ្យក្រុមកម្មករនិយោជិតនៃក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍ ប្រមូលផ្ដុំគ្នាធ្វើកូដកម្ម នៅទីតាំងចាស់ក្បែរស្ថានទូតអូស្ត្រាលីបានទៀតទេ ដើម្បីទប់ស្កាត់ការឆ្លងរាលដាលជំងឺកូវីដ-១៩ ប្រភេទអូមីក្រុង ចូលក្នុងសហគមន៍កាន់តែច្រើនឡើង និងរក្សាសន្តិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
អាជ្ញាធរព្រមានចាត់វិធានការរដ្ឋបាល និងវិធានការច្បាប់ ដោយគ្មានការលើកលែង ក្នុងករណីក្រុមកម្មករណាហ្កាវើលដ៍ រឹងរូសបន្តសកម្មភាពតវ៉ានៅក្នុងសង្កាត់ទន្លេបាសាក់ ខណ្ឌចំការមនទៀតនោះ។ អាជ្ញាធរចាត់ទុកសកម្មភាពតវ៉ារបស់ពួកគេកន្លងមក ថាធ្វើបាតុកម្មខុសច្បាប់ ដែលបង្កឲ្យប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដល់សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈ។
អាជ្ញាធរបញ្ជាក់ នៅក្នុងលិខិតចេញនៅថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈថា ក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ដែលបានធ្វើចត្តាឡីស័កត្រឹមត្រូវតាមវិធានសុខាភិបាល ហើយចង់ប្រមូលផ្ដុំគ្នាតវ៉ាជាថ្មីទៀតនោះ គឺត្រូវធ្វើនៅទីតាំងលានប្រជាធិបតេយ្យ ស្ថិតក្នុងសង្កាត់ឫស្សីកែវ ខណ្ឌឫស្សីកែវ ដោយដាក់ពាក្យស្នើសុំធ្វើបាតុកម្មជូនអាជ្ញាធរ។
កម្មករណាហ្គាវើលដ៍មា្នក់ កញ្ញា អ៊ុក សុភ័ក្រម៉ូលីកា ថ្លែងថា នេះមិនមែនជារឿងថ្មីទេ សម្រាប់ក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ដែលបានធ្វើបាតុកម្ម ទាមទាររកដំណោះស្រាយការងារ ហើយមានការចាប់ឃុំខ្លួនតំណាងសហជីព កម្មករ ជាបន្តបន្ទាប់ និងប្រើវិធានការសុខាភិបាលប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ ដើម្បីបំបែកពួកគាត់មិនឲ្យតវ៉ាបន្តទៅទៀត។ កញ្ញាបន្តថា ការសម្រេចធ្វើកូដកម្មបន្តទៀតឬយ៉ាងណានោះ គឺអាស្រ័យលើការសម្រេចចិត្តរួមគ្នា ពីខាងកម្មករនិយោជិតជិត១ពាន់នាក់ ដែលធ្លាប់ជួបជុំគ្នាធ្វើកូដកម្មកន្លងមក។
កញ្ញា ម៉ូលីកា យល់ថា ការបន្តប្រើវិធានការ និងចំណាត់រដ្ឋបាលគ្រប់បែបយ៉ាង ពីខាងអាជ្ញាធរ ដើម្បីគាប់សង្កត់ក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ឲ្យបោះបង់ការតវ៉ានេះ គឺមិនមែនជាដោះស្រាយដែលអាចបញ្ចប់វិវាទការងារនៅក្រុមហ៊ុនបនល្បែងកាស៊ីណូមួយនេះបានទេ៖ «ដំណោះស្រាយដូចប្រសាសន៍សម្ដេច ស ខេង បាននិយាយអ៊ីចឹង គឺភាគីទាំងអស់បែរមុខចូលគ្នា។ ហើយក្រសួងជាអ្នកដើរតួអាជ្ញាកណ្ដាលត្រូវអត់ធ្មត់ក្នុងការដោះស្រាយហ្នឹង។ មិនមែនដើរតួចាំតែរារាំងទេ។ សូមឲ្យសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកខ្ញុំដែលជាបុគ្គលិកកម្មករមានសិទ្ធិក្នុងការបញ្ចេញមតិ មានសិទ្ធិក្នុងការប្រមូលផ្ដុំធ្វើកូដកម្ម ព្រោះច្បាប់ធ្វើកូដកម្ម មាននៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងបានការពារដោយរដ្ឋ»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនអាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះ ពីអ្នកនាំពាក្យសាលារាជធានីភ្នំពេញលោក ម៉េត មាសភក្ដី បានទេ។
ជុំវិញរឿងនេះ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ទាមទារឲ្យអាជ្ញាធរកម្ពុជាបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់ នូវការប្រើវិធានសុខាភិបាលប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩ ធ្វើជាលេសដើម្បីគាបសង្កត់លើសិទ្ធិធ្វើកូដកម្មរបស់ក្រុមកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ និងសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានផ្សេងទៀតរបស់ពួកគេ។
នាយករងនៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ (Human Rights Watch) ទទួលបន្ទុកកិច្ចការតំបន់អាស៊ីលោក ហ្វីល រ៉ូបឺតសុន (Phil Robertson) លើកឡើងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍នៅថ្ងៃទី១៥ ខែកុម្ភៈថា អាជ្ញាធរកម្ពុជាកំពុងស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតទាបមួយ ដោយយកការចោទប្រកាន់បទព្រហ្មទណ្ឌ ដើម្បីបញ្ចប់ការធ្វើកូដកម្មរបស់កម្មករនិយោជិតណហ្គាវើលដ៍ក្រោមរូបភាពអនុវត្តវិធានសុខាភិបាលប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩។
លោកចាត់ទុកការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញរបស់រដ្ឋាភិបាលទៅលើសកម្មជនសហជីព ថាមានគោលបំណងចង់កាច់បំបាក់ការរីកលូតលាស់សាមគ្គីភាព និងកម្លាំងចលនាសហជីពនៅកម្ពុជា ដែលគាំទ្រចំពោះក្រុមកូដករណាហ្គាវើលដ៍។
លោកស្នើឲ្យទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិប្រចាំនៅកម្ពុជា អង្គការអន្តរជាតិខាងការងារ (ILO) និងបណ្ដាស្ថានទូតបរទេសទាំងអស់ គួរជំរុញទៅរដ្ឋាភិបាល ដើម្បីឱ្យមានការដោះលែងសកម្មជនសហជីពដែលកំពុងជាប់ឃុំជាបន្ទាន់ និងដោយឥតលក្ខខណ្ឌ ហើយបញ្ឈប់ការបំពានលើវិធានសុខាភិបាល។
គិតមកដល់ពេលនេះ មានតំណាងសហជីព សកម្មជនសហជីព និងកម្មករណាហ្គាវើលដ៍សរុប ១១ នាក់ហើយ ត្រូវបានតុលាការក្រុងភ្នំពេញចោទប្រកាន់ និងឃុំខ្លួននៅពន្ធនាគារ។ ក្នុងនោះ មានតំណាងសហជីព ៨ នាក់ កំពុងជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស ក្រោមបទចោទ ញុះញង់បង្កឲ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខ ជុំវិញសកម្មភាពធ្វើកូដកម្មនៅក្បែរក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍។ ចំណែកកម្មករដែលធ្វើកូដកម្ម៣នាក់ទៀត ជាប់ឃុំក្នុងពន្ធនាគាររាជធានីភ្នំពេញ (PJ) ក្រោមបទចោទ រារាំងវិធានសុខាភិបាល តាមមាត្រាទី១១ នៃច្បាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងជំងឺកូវីដ-១៩។
កាលពីពេលកន្លងមក ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិល សហជីព និងសមាគមតំណាងឱ្យ១៣៤ស្ថាប័ន បានដាក់លិខិតចំហជូនរដ្ឋសភា ក្រសួងមហាផ្ទៃ ក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្រសួងការងារ និងក្រសួងកិច្ចការនារី ដើម្បីទាមទារឲ្យមានការដោះលែងជាបន្ទាន់ និងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ដោយឥតលក្ខខណ្ឌ ចំពោះតំណាងសហជីពនិងកម្មករណាហ្គាវើលដ៍ទាំង១១នាក់។ ពួកគេក៏ស្នើឲ្យក្រសួងពាក់ព័ន្ធទាំងអស់ ពន្លឿនការដោះស្រាយវិវាទការងារនៅក្រុមហ៊ុនណាហ្កាវើលដ៍ ដោយឈរលើគោលការណ៍ច្បាប់ ភាពស្មោះត្រង់ យុត្តិធម៌ និងតម្លាភាព៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។