លោកស្រី ជិន យ៉ាហន មន្រ្តីនាយកដ្ឋានស្រាវជ្រាវគរុកោសល្យក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡា ដែលមានតួនាទីជាមាតាផងនិងជាអ្នកអប់រំផង បានផ្តល់មតិនៅជុំវិញការអប់រំកូនប្រុសកូនស្រីថា ដើម្បីកសាងមនុស្សម្នាក់ឲ្យបានជាពលរដ្ឋល្អប្រសើរបាន គឺមិនមែនគ្រាន់តែការសិក្សានៅសាលារៀនមួយមុខទេ គឺអាស្រ័យការអប់រំដែលផ្សាភ្ជាប់រវាងសាលា គ្រួសារ និងបរិយាកាសសង្គម ហើយដើម្បីឲ្យមានជោគជ័យបាននោះ ក៏ត្រូវប្រើពេលវេលាផងដែរ។
អ្នកគ្រូ ជុំ វណ្ណា សាស្រ្តាចារ្យនៅវិទ្យាល័យកំពង់ឈើទាល ស្រុកប្រាសាទសម្បូរ ខេត្តកំពង់ធំ មានមតិក្នុងការណែនាំនិងបទពិសោធន៍របស់អ្នកគ្រូដែលបានបង្រៀន និងអប់រំសិស្សមកជម្រាបដូច្នេះថា ៖ «ឪពុកម្តាយគឺត្រូវធ្វើជាគំរូដល់កូន គឺប្រព្រឹត្តតែអំពើល្អដើម្បីឲ្យកូនយកតម្រាប់តាម។ ដាច់ខាតកុំប្រព្រឹត្តនូវអំពើអបាយមុខ ដូចជាស្រី ស្រា ល្បែង ថ្នាំញៀនក្តី ដែលនាំឲ្យកូនមើលឃើញ ហើយអាចយកតម្រាប់តាម។ អ៊ីចឹងការរស់នៅដើម្បីឲ្យកូនយើងមានសីលធម៌រស់នៅបានល្អ ទាល់តែយើងដែលជាមនុស្សធំហ្នឹងផ្តល់នូវគំរូល្អៗដល់កូន»។
អ្នកគ្រូសាស្ត្រាចារ្យបានមានប្រសាសន៍ថា ក្នុងនាមជាឪពុកម្តាយ គួរលើកឡើងមកបញ្ជាក់ផងដែរថា តើយើងគួរអប់រំកូននិងណែនាំយ៉ាងណាដើម្បីឲ្យកូនមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវ តើកូនដែលមានវ័យជាយុវវ័យនេះមានសេចក្តីក្លាហាននឹងទទួលការពិតបានដែរ ឬទេ? ដូចជារឿងអាថ៌កំបាំងចម្ងល់ក្នុងការពិគ្រោះជាមួយឪពុកម្តាយជាដើម។
អ្នកគ្រូ ជុំ វណ្ណា មានប្រសាសន៍ថា ៖ «ពេលនោះយើងត្រូវចូលទៅជិតកូន ហើយនិយាយសួរពីមូលហេតុកូន ហើយប្រាប់កូនដោយត្រង់ៗថា កូនមានបញ្ហាអីកូនប្រាប់ម្ដាយមក ម្ដាយនឹងជួយរាល់បញ្ហាដែលកើតមានឡើងជាវិបត្តិនៅក្នុងខ្លួនកូន»។
ទន្ទឹមនឹងទស្សនៈអប់រំសីលធម៌នេះដែរ អ្នកគ្រូ សេង ស៊ីណា សាស្រ្តាចារ្យនៅវិទ្យាល័យកំពង់ឈើទាល ស្រុកប្រាសាទសម្បូរ ខេត្តកំពង់ធំ បង្រៀនផ្នែកសីលធម៌និងពលរដ្ឋវិជ្ជា បានលើកឡើងពីការអប់រំកូនដែលមានវ័យនៅមធ្យមសិក្សាថា ៖ «ឪពុកម្តាយគ្រប់រូបគួរយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះមូលដ្ឋានគ្រឹះកាលនៅបឋមសិក្សា។ នៅពេលចូលដល់អនុវិទ្យាល័យ ឬវិទ្យាល័យនេះ យកចិត្តទុកដាក់បំផុតចំពោះអាកប្បកិរិយារបស់កូន ទាំងការសិក្សា ទាំងអាកប្បកិរិយា។ ឪពុកម្តាយមិនគួរទម្រើសកូន ដូចជាការឲ្យលុយកូនទិញគ្រឿងអលង្ការ ឬក៏សម្ភារៈ។ សិស្សដែលរៀនពូកែមិនទម្លាប់តែងខ្លួន សិស្សដែលរៀនខ្សោយដែលមានស្នេហាអីច្រើនតែងមានការរៀបចំខ្លួនប្លែក»។
ចំណែកលោកសាស្រ្តាចារ្យ ឡៅ ឈីវអ៊ា សកលវិទ្យាធិកានៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទ ផ្នែកចិត្តសាស្រ្ត បានមានប្រសាសន៍ថា ក្រសួងអប់រំយុវជននិងកីឡាតម្រូវការឲ្យសាស្រ្តាចារ្យ និងគ្រូបង្រៀនមានការចេះដឹងផ្នែកចិត្តវិទ្យាក្នុងការបង្រៀនសិស្សនៅមធ្យមសិក្សានិងបឋមសិក្សា។
សាស្រ្ដាចារ្យ ឡៅ ឈីវអ៊ា មានប្រសាសន៍ដូច្នេះ ៖ «ក្នុងនាមជាគ្រូទូទាំងប្រទេស យើងឃើញថាគ្រូទាំងប្រទេសមានចំនួនប្រហែលជាពី ៩ ទៅ ១០ម៉ឺននាក់ ដូច្នេះបើគ្មានចំណេះដឹងចិត្តវិទ្យាទេ គាត់មិនអាចយល់ពីចិត្តវិទ្យានៃវ័យ ដូច្នេះពេលហ្នឹងគាត់គ្រប់គ្រងមិនបានទេ ជួនកាលវ័យគេនៅក្មេងគាត់ចង់ឲ្យចាស់ដូចគាត់ ពេលហ្នឹងហើយដែលមានទំនាស់បដិបក្ខរវាងវ័យចាស់និងវ័យក្មេង។ ដូច្នេះគ្រូទាំងអស់ សាស្រ្តាចារ្យទាំងអស់ សុទ្ធតែជាអ្នកចេះដឹង មានចំណេះចិត្តវិទ្យាចាំបាច់ណាស់»។
លោកមានប្រសាសន៍ថា ការសិក្សាដែលមានការបង្ហាត់បង្ហាញដោយគ្រូដែលមានគរុកោសល្យល្អអាចជាជំនួយដល់សិស្សក្នុងការបង្កើននូវប្រាជ្ញាស្មារតី ចំណេះដឹង នឹងឈានទៅរកអនាគតដ៏ភ្លឺស្វាង។
លោកសាស្ត្រាចារ្យ ព្រោន វ៉ា នាយកវិទ្យាល័យទេពប្រណម្យ នៅខេត្តកណ្តាល បានមានប្រសាសន៍លើកឡើងពីការអប់រំរបស់ដូនតាសម័យមុនដែលបានចងក្រងជាសៀវភៅគម្ពីរក្បួនច្បាប់តម្រាជាច្រើនសម្រាប់ជាគតិទូន្មានកូនចៅប្រុសស្រីឲ្យដឹងខ្ពស់ទាប បាបបុណ្យ អាក្រក់ល្អ សខ្មៅ ដែលបន្សល់ទុកដល់សព្វថ្ងៃដូចជា ៖ «ខ្មែរយើងសម្បូរទៅដោយក្បួនច្បាប់ផ្សេងៗ ជាពិសេសអស់លោកដែលជាកវីនិពន្ធជំនាន់មុនៗ គឺលោកមានច្បាប់មានក្បួនសម្រាប់ទូន្មានដល់កូនចៅប្រុសស្រីយើង ជាពិសេសដូចជាច្បាប់ប្រុស ច្បាប់ស្រី។ ច្បាប់ទាំងអស់នេះខ្ញុំយល់ថាល្អដែលអាចនាំយើងជាកុលបុត្រ កុលធីតាខ្មែរ ត្រូវរៀនឲ្យបានចេះចាំ ហើយយកច្បាប់នេះដាក់នឹងខ្លូនដើម្បីធ្វើការអប់រំខ្លួនទៅតាមក្បួនច្បាប់ប្រពៃណីដ៏ល្អប្រសើរនេះ »។
លោកស្រី កុយ វ៉េត បច្ចុប្បន្នជាសមាជិកានៃគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត ហៅកាត់ថា គ.ជ.ប. កាលពីនៅជានាយិកាប្រតិបត្តិនៃមជ្ឈមណ្ឌលសំឡេស្រី្តខ្មែរ បានមានប្រសាសន៍ពីការសង្កេតនិងយល់ឃើញរបស់លោកស្រីថា ៖ «ខ្ញុំសង្កេតឃើញថាសព្វថ្ងៃនេះ សិស្សមិនស្តាប់គ្រូ មិនខំរៀន ហើយការដែលមិនខំរៀន មិនមែនខាតលោកគ្រូនោះទេ គឺខាតសិស្សខ្លួនឯង ខាតអនាគតខ្លួនឯង ហើយដែលខ្លួនចេះតែមើលស្រាលដល់វិន័យសាលារៀន វិន័យរបស់គ្រូ អ៊ីចឹងខ្លួនតែងភ្លើតភ្លើនផ្តេសផ្តាសនាំគ្នាទៅធ្វើអ្វីដែលមិនគួរគប្បី ដែលធ្វើឲ្យខ្លួនឯងខូចអនាគតរបស់ខ្លួនឯង»។
លោកស្រីបានមានប្រសាសន៍ទៀតថា ដើម្បីបង្កើនការអប់រំនេះឲ្យបានប្រសើរ ទ្រឹស្តីសំខាន់មួយដែលលោកគ្រូអ្នកគ្រូគួរប្រកាន់យកដែលមិនមានទាក់ទងនឹងបញ្ហាជីវភាពផ្ទាល់នោះ គឺការប្រកាន់នូវភាពយុត្តិធម៌មិនវាយតម្លៃសិស្សទៅតាមសិស្ស មានសិស្សក្រ ទៅតាមសិស្សមានរូបសម្បត្តិល្អ ឫ អាក្រក់តែឲ្យតម្លៃលើសមត្ថភាពសិក្សាទទួលវិជ្ជារបស់សិស្សពីគ្រូ។
លោកស្រីបានបញ្ជាក់ថា ការបង្ហាញនូវភាពសុចរិតណែនាំឲ្យចេះប្រើអំពើស្អាតស្អំអំពើមិនកេងប្រវ័ញ្ចលើទ្រព្យអ្នកដទៃ ហើយនិយាយពាក្យពិត ណែនាំសិស្សឲ្យចេះជួយយកអាសាគ្នាទៅវិញទៅមក ក្រ ឬមានក្នុងនាមជាគ្រូមានគរុកោសល្យអាចផ្តល់នូវការស្រឡាញ់គ្រប់គ្រាន់ដល់សិស្សគ្រប់រូបបាន គឺការស្រឡាញ់នេះហើយដែលទាក់ទាញសិស្សឲ្យចូលសាលា។
រីឯសិស្សវិញត្រូវការជំនួយពីឪពុកម្តាយ ជំនួយពីលោកគ្រូអ្នកគ្រូ កូនត្រូវមានជំនឿលើឪពុកម្តាយក្នុងការប្រៀនប្រដៅ និងគោរពគ្រូ គឺការស្រឡាញ់និងការចេះគោរពគ្រូនេះហើយ ដែលដឹកនាំសិស្សឲ្យទៅរកចំណេះវិជ្ជា ឲ្យក្លាយទៅជាពលរដ្ឋដ៏ល្អនាពេលអនាគត៕