ក្រុម​យុវជន​រិះគន់ លោក ហ៊ុន សែន ត្រៀម​កាន់​តំណែង​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2024.03.06
ក្រុម​យុវជន​រិះគន់ លោក ហ៊ុន សែន ត្រៀម​កាន់​តំណែង​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន (ឆ្វេង) និង​កូនប្រុស​ច្បង ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្ន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុកលោក ហ៊ុន សែន

ក្រុម​យុវជន រិះគន់​ជុំវិញ​ការណ៍​ដែល​ឪ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ត្រៀម​នឹង​មកកាន់​តំណែង​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​គ្រប់គ្រង​អំណាច​នីតិប្បញ្ញត្តិ ក្នុង​ពេល​ដែល​កូន​ធ្វើ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​គ្រប់គ្រង​អំណាច​នីតិប្រតិបត្តិ។ ពួកគេ​បារម្ភ​ថា ការណ៍​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ទាំងមូល​ធ្លាក់​ក្នុង​កណ្ដាប់ដៃ​របស់​ត្រកូល​ហ៊ុន​ជា​អ្នកគ្រប់គ្រង​ផ្ដាច់មុខ ដោយ​គ្មាន​ប្រព័ន្ធ​ត្រួតពិនិត្យ​ការ​រំលោភ​អំណាច​ក្នុង​ស្ថាប័ន​កំពូលៗ​របស់​ជាតិ​ឡើយ។

ការ​បោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​អាណត្តិ​ទី​៥ ដែល​បាន​បញ្ចប់​ទៅ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​២៥ ខែ​កុម្ភៈ បង្ហាញ​ថា អតីត​នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន មិន​ទាន់​ទៅ​ណា​ឆ្ងាយ​ពី​ឆាក​នយោបាយ​នៅ​កម្ពុជា​ឡើយ។ បុរស​ខ្លាំង​ខាង​ក្រាញ​អំណាច​រូប​នេះ​នឹង​វិល​មក​ក្រសោប​យក​អំណាច​បន្ថែម​ទៀត​ធ្វើជា​ប្រធាន​ស្ថាប័ន​ព្រឹទ្ធសភា ក្រោយ​ពេល​ដែល​លោក​បានសម្រេច​មហិច្ឆតា​ផ្ទេរអំណាច​ត​ពូជ​ឱ្យ​កូនៗ​ធ្វើជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​រួចមក។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក​ក៏​មាន​តំណែង​ជា​ប្រធាន​ឧត្ដមប្រឹក្សា​ផ្ទាល់​ព្រះមហាក្សត្រ​ឋានៈ​ស្មើ​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​ដូចជា​កូន​ដែរ។

សមាជិក​ក្រុម​យុវជន​ស្ម័គ្រចិត្ត​អ្នក​បន្តដំណើរ កញ្ញា ម៉ៅ សី ឱ្យ​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី​ដឹង​ថា នៅ​ពេល​លោក ហ៊ុន សែន ឡើង​ធ្វើជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា កម្ពុជា​នឹង​គ្មាន​ប្រព័ន្ធ​ត្រួតពិនិត្យ​ការរំលោភ​អំណាច​នោះ​ឡើយ។ កញ្ញា​បារម្ភ​ថា បញ្ហា​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​យន្តការ​បង្កើត និង​អនុវត្ត​ច្បាប់​នៅ​កម្ពុជា​គ្មាន​ភាព​ប្រសើរ​ឡើយ។

កញ្ញា ម៉ៅ សី៖ «ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ការសម្រេច​ចិត្ត​របស់​ក្រុម​តែមួយ​ដោយ​អត់​មាន​នរណា​ដែល​ជា​អ្នកប្រឆាំង ឬក៏​អ្នក​ដែល​មាន​ការ​បញ្ចេញ​ជា​មតិយោបល់​ទៅលើ​ច្បាប់​ទាំងអស់​ដែល​នឹង​ត្រូវ​អនុម័ត ឬ​ដែល​នឹង​ត្រូវ​បង្កើត​ឡើង [​ថា​តើ​]​វា​មាន​ខុស​ទាស់​កន្លែង​ណា​ដែល​ត្រូវ​កែតម្រូវ​ជាដើម​...​។ អ៊ីចឹង អ្វី​ទាំងអស់​គឺ​ស្ថិត​នៅ​លើ​បុគ្គល ឬក៏​បក្ខពួក​តែមួយ​ដែល​គាត់​ចែងច្បាប់ ឬក៏​អនុម័ត​ច្បាប់​ហើយ ក៏​ជា​អ្នក​យក​ច្បាប់​ហ្នឹង​ទៅ​អនុវត្ត​ទៀត​។ អ៊ីចឹង អត់​មាន​អ្នកណា​គេ​ដែល​នៅ Check and Balance [​ត្រួតពិនិត្យ​]​។ ការ​ជឿ​ទៅលើ​ច្បាប់​នឹង​អត់​មាន​អ្វី​ប្រសើរ​ឡើង​ទេ»

ដោយឡែក​ពលរដ្ឋ​រស់​នៅ​ប្រទេស​កូរ៉េខាងត្បូង លោក ឃ្លោក លាភ ថ្លែង​ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​យក​ប្រទេស​កម្ពុជា​ធ្វើជា​កម្ម​សិទ្ធ​ផ្ដាច់មុខ​របស់​ក្រុម​គ្រួសារ​ត្រកូល​ហ៊ុន ក្រោយ​លោក​រៀបចំ​ឱ្យ​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្លាយ​ជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី​។ លោក​បន្ត​ថា ការណ៍​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន ច្បាម​យក​អំណាច​កំពូលៗ​របស់​ជាតិ​មក​ក្ដោប​ក្ដាប់​នេះ គឺ​ដើម្បី​រក្សា​អំណាច​ត​វង្ស​ត្រកូល។

លោក ឃ្លោក លាភ៖ «អំណាច​នីតិប្បញ្ញត្តិ និង​នីតិប្រតិបត្តិ​ហ្នឹង ឪ​និង​កូន​គឺ​ចែក​គ្នា​ធ្វើ​ការ​ដូច​បាយឡុកបាយឡ​អ៊ីចឹង​។ ឪ​បញ្ជា​កូន កូន​បញ្ជា​ឪ។ ឃើញ​ទេ មើល​តែ​ការងារ​ដែល​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្វើ​មិនកើត លោក ហ៊ុន សែន ចេញ​មក​ស្រែក​។ នេះ​មាន​ន័យ​ថា អំណាច​បដិបត្តិ អំណាច​ដូចជា​តុលាការ​ក្ដី ដូចជា​អី​ក្ដី សុទ្ធតែ​លោក ហ៊ុន សែន លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត គ្រប់គ្រង​ទាំងអស់ គឺ​គ្រាន់តែ​ជា​ការ​ធ្វើ​ឱ្យ​តែ​ល្អមើល ដូច​ជា​បាយឡុកបាយឡ​ទេ​បាទ»

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែរ និស្សិត​សិក្សា​ផ្នែក​ច្បាប់ កញ្ញា ហេង គឹមសួរ លើកឡើង​ថា ប្រសិនបើ លោក ហ៊ុន សែន ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​កាន់អំណាច​នីតិប្បញ្ញត្តិ ហើយ​កូនប្រុស​លោក​គឺ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត កាន់អំណាច​នីតិប្រតិបត្តិ នោះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ស្ថាប័នរដ្ឋ​ទាំងមូល​មាន​អំពើពុករលួយ​ជា​ប្រព័ន្ធ។

កញ្ញា ហេង គឹមសួរ៖ «ខ្ញុំ​មាន​ការ​បារម្ភ​យ៉ាង​ខ្លាំង​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត​ថា តើ​ក្រោម​ការដឹកនាំ​របស់​លោក​ទាំងពីរ ប្រទេស​យើង​នឹង​មាន​អំពើពុករលួយ ឬក៏​យ៉ាងណា​។ ហើយ​អ្វី​ដែល​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ​ទៅ​ទៀត​នោះ គឺ​ខ្ញុំ​ឃើញ​ក្រុម​គ្រួសារ​ត្រកូល​ហ៊ុន ក៏ដូចជា​គណបក្ស​កាន់អំណាច មួយ​ភាគ​ធំ​បាន​ឡើង​កាន់​តំណែង​មុខងារ​ជា​ហូរហែ»

វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី មិន​អាច​ទាក់ទង​អ្នកនាំពាក្យ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន ដើម្បី​សុំ​ការ​បកស្រាយ​ជុំវិញ​ការ​រិះគន់​របស់​ក្រុម​យុវជន​ទាំងនេះ​បាន​ទេ។ ទោះជា​យ៉ាងណា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នៅ​ថ្ងៃទី៥ ខែ​មីនា ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​ទាំង​នៅមុន​ពេល​ដែល​ស្ថាប័ន​ព្រឹទ្ធសភា​អាណត្តិ​ថ្មី កោះ​ប្រជុំ​ជ្រើសរើស​ក្បាលម៉ាស៊ីន​ដឹកនាំ​ថ្មី​ជា​ផ្លូវការ ដោយ​ប្ដេជ្ញា​យ៉ាង​មុតមាំ​ថា ព្រឹទ្ធសភា​អាណត្តិ​ទី​៥​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន នឹង​មក​ដឹកនាំ​នេះ នឹង​បំពេញ​មុខងារ​ប្រកបដោយ​ប្រសិទ្ធភាព​។ មុខងារ​ទាំងនោះ មាន​ដូចជា មុខងារ​នីតិកម្ម មុខងារ​តំណាង និង​មុខងារ​តាមដាន​ការអនុវត្ត​ច្បាប់ ជាដើម​។ ទន្ទឹម​នឹង​នេះ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បាន​ថ្លែង​ពី​ប្រទេស​អូស្ត្រាលី កាលពី​ថ្ងៃទី៣ ខែ​មីនា ការពារ​ឪពុក​របស់​លោក​ដែល​ត្រៀម​មក​ដឹកនាំ​ធ្វើជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា​ថា គឺ​ដើម្បី​ធានា​ស្ថិរភាព។លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖ «សម្ដេច​បន្តិចទៀត លោក​ទៅជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា ចូល​នៅក្នុង​នីតិប្បញ្ញត្តិ​។ អ្នកខ្លះ​គេ​ចោទ​ថា ស្រុក​ខ្មែរ​ត្រកូល​ហ៊ុន​ទាំងអស់​... ជា​ការ​ធានា​នូវ​សុខ​សន្តិភាព​ស្ថិរភាព»

ផ្ទុយ​ពី​ការ​អះអាង​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នេះ ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ឃ្លាំមើល​កម្ពុជា​ប្រចាំ​ប្រទេស​ន័រវែស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត កត់សម្គាល់​ថា លោក ហ៊ុន សែន កំពុង​ពង្រីក​អំណាច​របស់​ខ្លួន​បែប​នេះ គឺ​ដើម្បី​ធានា​ស្ថិរភាព​អំណាច​នៃ​អាណាចក្រ​ត្រកូល​ហ៊ុន​តែប៉ុណ្ណោះ។

លោក ម៉ែន ណាត៖ «អាណាចក្រ​ត្រកូល​ហ៊ុន គឺ​ធ្វើ​ឡើង​កាន់តែ​ជាក់ស្ដែង គ្រប់គ្រង​តាំង​ពី​ស្ថាប័ន​យោធា តាំង​ពី​មន្ត្រីរាជការ​ស៊ីវិល តាំងពី​គ្រប់គ្រង​ស្ថាប័ន​ព្រះមហាក្សត្រ​ជាដើម គឺ​លោក ហ៊ុន សែន បាន​ធ្វើ​អស់​ហើយ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​។ ឧទាហរណ៍​ដូចជា​គាត់​ធ្វើ​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា និង​ជា​ប្រធាន​ក្រុមប្រឹក្សា​រាជសម្បត្តិ គឺ​គ្រប់គ្រង​ព្រះមហាក្សត្រ​។ ដូច្នេះ អ្វីៗ​គ្រប់យ៉ាង​គឺ​ត្រកូល​ហ៊ុន​ជា​អ្នក​ក្ដោបក្ដាប់។ ដូច្នេះ យើង​មានការ​បារម្ភ​ទៅ​ថ្ងៃ​អនាគត បារម្ភ​ធំ​ណាស់»

លទ្ធផល​ផ្លូវការ​នៃ​ការបោះឆ្នោត​ជ្រើសតាំង​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា ចេញ​ដោយ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​រៀបចំ​ការបោះឆ្នោត (..) នៅ​ថ្ងៃទី៥ ខែ​មីនា បង្ហាញ​ថា គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ទទួល​បាន​អាសនៈ​ព្រឹទ្ធសភា​ចំនួន ៥៥ ក្នុង​ចំណោម​អាសនៈ​ព្រឹទ្ធសភា​ដែល​ត្រូវ​ដណ្ដើម​យក​ចំនួន ៥៨។ អាសនៈ​៣​ទៀត បាន​ទៅលើ​គណបក្ស​ឆន្ទៈ​ខ្មែរ ដែល​តំណាង​ឱ្យ​គណបក្ស​ភ្លើង​ទៀន។

ក្រុម​សមាជិកសភា​អាស៊ាន​ដើម្បី​សិទ្ធិមនុស្ស (APHR) កាលពី​ថ្ងៃទី​២៦ ខែ​កុម្ភៈ ហៅ ការ​បោះឆ្នោត​ព្រឹទ្ធសភា​នៅ​កម្ពុជា​នេះ ថា​គឺជា​ឧទាហរណ៍​មួយទៀត​នៃ​ការបោះឆ្នោត​បែប​ពុតត្បុត​មួយ ក្រោយពី​កម្ពុជា​បាន​រៀបចំ​ការ​បោះឆ្នោត​ជាតិ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ទៅ ដែល​លទ្ធផល​ត្រូវ​បាន​គេ​រៀបចំ​ទុក​មុន​រួច​ហើយ​នោះ​។ APHR ព្រួយបារម្ភ​ជា​ខ្លាំង​ដែល​ថា កម្ពុជា​នឹង​មិន​ត្រឹមតែ​ជា​រដ្ឋ​ឯក​បក្ស​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ តែ​ក៏​ជា​រដ្ឋ​គ្រប់គ្រង​ដោយ​គ្រួសារ​តែមួយ​ផង​ដែរ ក្នុង​ពេល​ដែល​លោក ហ៊ុន សែន នឹង​មក​ក្លាយ​ជា​ប្រធាន​ព្រឹទ្ធសភា ខណៈ​កូនប្រុស​ច្បង​របស់​លោក​ធ្វើជា​នាយករដ្ឋមន្ត្រី និង​កូនប្រុស​ពៅ​របស់​លោក​ទើបត្រូវ​បាន​លើក​បន្តុប​ឱ្យ​ធ្វើ​ជា​ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី​។ APHR ជំរុញ​ឱ្យ​សហគមន៍​អន្តរជាតិ បើកភ្នែក​មើល​ការ​ក្រសោប​យក​អំណាច​របស់​ក្រុម​គ្រួសារ​ត្រកូល «ហ៊ុន» និង​ចាត់វិធានការ​បញ្ឈប់​ការ​បន្ត​ធ្លាក់ចុះ​នៃ​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។