ໂຮງງານຕັດຫຍິບ ຍັງຂາດແຄນ ຄົນງານ ຈຳນວນຫຼາຍ

ໃນວັນທີ 15 ມີນາ ທີ່ຜ່ານມາ ທ່ານ ໄຊບັນດິດ ຣາຊພົນ ປະທານສະມາຄົມອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບລາວ ໃຫ້ສັມພາດຕໍ່ ວິທຍຸກະຈາຍສຽງແຫ່ງຊາຕລາວ ວ່າ ປັດຈຸບັນ ບໍຣິສັດທີເປັນສມາຊິກ ສມາຄົມອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບລາວ ມີກັມກອນທັງໝົດ 25,000 ຄົນ ໃນນີ້ ປະມານ 90% ແມ່ນເປັນຄົນງານເພດຍິງ ແຕ່ຄວາມຕ້ອງການຄົນງານໂຕຈິງ ແມ່ນທົບເຄິ່ງ ຫລື ຫລາຍກ່ວາ ຂອງຈໍານວນຄົນງານທີ່ມີຢູ່ ຍ້ອນໂຮງງານຕັດຫຍິບຈໍານວນຫລາຍ ຍັງຕ້ອງການຄົນງານຕລອດເວລາ ໃນຫລາຍທັກສະ ແລະ ສີມືແຮງງານ ຈາກຕ່ໍາ ຫາສູງ

ຂະນະທີ່ ຄົນງານລາວສ່ວນຫລາຍພາຍໃນປະເທດ ຢັ້ງຢືນວ່າ ຄ່າຄົນງານຂແນງຕັດຫຍິບໃນປະເທດລາວ ບໍສອດຄ່ອງກັບຄ່າຄອງຊີບໃນປັດຈຸບັນ ເຮັດໃຫ້ພວກຂະຈົ້າ ສົນໃຈເດີນທາງໄປເຮັດວຽກຢູ່ປະເທດໄທຍ ຫລື ປະເທດເກົາຫລີໃຕ້ ຫລາຍກ່ອນການເຮັດວຽກພາຍໃນປະເທດ ເນຶ່ອງຈາກໄດ້ຄ່າຈ້າງແຮງງານສູງກ່ວາຫລາຍເທົ່າໂຕ.

ດັ່ງ ຊາວນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ທີ່ຢູ່ລະຫວ່າງການຊອກວຽກ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຸເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 21 ມີນາ 2023 ນີ້ວ່າ:

“ຖ້າວ່າ ຂ້າມໄປໄທຍຫັ້ນນ່າ ຄ່າແຮງງານມັນຈະສູງກ່ວາ ເພາະວ່າຄົນລາວມີຄວາມສາມາດດ້ານຕັດຫຍິບນີ້ ມັນມີຫລາຍ ລາຍໄດ້ນີ້ມັນຈະບໍ່ຕົງກັນຄ່າແຮງງານ ຖ້າວ່າມາເຮັດຢູ່ລາວເນາະ ຕົກຢູ່ເດືອນນຶ່ງປະມານ 3,200,000 ເນາະ ສ່ວນ1,500,000 ມັນຈະເປັນເງິນເດືອນພື້ນຖານ ຂອງແຕ່ລະຄົນເນາະ ສ່ວນຫລາຍມັນຈະມີເງິນຜລິຕ ມີເງິນສີມືເນາະ ເງິນສີມືກໍຄືວ່າ ເງິນຄວາມສາມາດຂອງແຕ່ລະຄົນຫັ້ນນ່າ”

ປັດຈຸບັນ ໂຮງງານຕັດຫຍິບຈໍານວນຫລາຍ ພາຍໃນນະຄອນຫລວງວຽຈັນ ແມ່ນຈ່າຍຄ່າແຮງຂັ້ນຕ່ໍາ ໃຫ້ຄົນງານເດືອນລະ 1,200,000 ຫາ 1,500,000 ກີບ ແລະ ຄົນງານຈະໄດ້ຮັບເງິນເດືອນເພີ່ມຕື່ມ ຫາກມີປະສົບການເຮັດວຽກ ທັງນີ້ ຖ້າຫາກເປັນໄປໄດ້ ຄົນງານລາວກໍຢາກໃຫ້ໂຮງງານຕັດຫຍິບ ປັບຂຶ້ນຄ່າຈ້າງແຮງງານ ຂັ້ນພື້ນຖານ ໃຫ້ໄດ້ປະມານ 2,500,000 ຫາ 3,000,000 ກີບ/ເດືອນ ໃນກໍຣະນີ ທີ່ທາງໂຮງງານບໍ່ມີທີ່ພັກແລະມື້ອາຫານໃຫ້.

ດັ່ງ ຊາວນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ທີ່ເຄີຍເຮັດວຽກຢູ່ໂຮງງານຕັດຫຍິບ ນາງນຶ່ງ ກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຽ ເສຣີ ໃນມື້ດຽວກັນນີ້ວ່າ:

“ເຂົ້າໃໝ່ໆ 2,000,000 ກີບ ເສຖກິຈ ຍາມນີ້ ມັນບໍ່ກຸ້ມໂຕເອງ ແມ່ນ ສ່ວນຫລາຍກໍຈະຂຶ້ນກັບຄ່າແຮງງານເນາະ ຄ່າແຮງງານມັນໜ້ອຍ ແລ້ວກໍບໍ່ກຸ້ມກິນ ແລ້ວກໍເລີຍພາກັນອອກ ຫາວຽກຫາງານໃໝ່ເຮັດ ທີ່ມັນໄດ້ຫລາຍກວ່າໂຕນີ້ ເລີຍເຮັດແບບວ່າໂຮງງານກໍເລີຍຕ້ອງຂາດຄົນເຮັດວຽກ ຕ້ອງບໍ່ຕ່ໍາກວ່າມັນລະ 100,000 ກີບເນາະ ຈຶ່ງຢູ່ໄດ້ ເພາະວ່າຂັ້ນຕ່ໍາ ກວ່ານັ້ນແລ້ວກໍ ຄ່າເຂົ້າ-ຄ່ານ້ໍາ ແລ້ວກໍທີ່ພັກອາສັຍຈັ່ງຊີ້ຫັ້ນນ່າ.”

ເຖິງແມ່ນວ່າ ໂຮງງານຕັດຫຍິບພາຍໃນປະເທດລາວ ຈະປະສົບບັນຫາຂາດເຂີນຄົນງານຫລາຍກວ່າ 10,000 ຫາ 20,000 ຕໍາແໜ່ງ ແຕ່ບັນດາຫົວໜ່ວຍ ທຸຣກິຈ ດັ່ງກ່າວນີ້ ພັດບໍ່ມີທ່າອຽງວ່າ ຈະປັບຂຶ້ນຄ່າຈ້າງແຮງງານຂັ້ນພື້ນຖານ ເພື່ອດຶງດູດຄົນງານ ຫລື ນຳເຂົ້າຄົນງານຈາກຕ່າງປະເທດແຕ່ຢ່າງໃດ ຍ້ອນບໍ່ຕ້ອງການເພີ່ມຕົ້ນທຶນ ໃນການຜລິຕສິນຄ້າ.

ດັ່ງ ພນັກງານຝ່າຍບຸກຄົນ ປະຈໍາໂຮງງານຕັດຫຍິບ ຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ນາງນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ຄົນງານນໍາເຂົ້າຈາກຕ່າງປະເທດນີ້ບໍ່ ຍັງບໍ່ທັນມີແຜນເທື່ອ ສ່ວນຫລາຍເພິ່ນເອົາແຕ່ແຮງງານລາວ ເພາະວ່າອິງຕາມ basic ເງິນເດືອນຂັ້ນພື້ນຖານມັນຈະບໍ່ສູງເນາະ ຄັນເຮົາເອົາມາຈາກຕ່າງປະເທດມາ ເຮົາຈະໄດ້ຈ່າຍສູງ ຕ່າງປະເທດນີ້ເພິ່ນຈະເອົາແຕ່ວິຊາການເນາະ ເປັນແບບ officers ຂຶ້ນໄປ ເພາະວ່າແຮງງານເຂົາກໍຈະສູງແນ່ ວີຊ້າ ຈ່າຍປີ້ຢອກ ປີ້ຍົນ

ແມ່ນຫຍັງຫລາຍຢ່າງຫັ້ນນ່າ ເປັນ workers ທົ່ວໄປ ເພິ່ນຈະເອົາແຕ່ຄົນລາວ ຈະບໍ່ໄດ້ເສັຍຄ່າອັນຫຍັງຫລາຍຫັ້ນນ່າ”

ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ ໂຮງງານຕັດຫຍິບຈໍານວນຫລາຍ ບໍ່ມີແຜນຈະນໍາເຂົ້າຄົນງານ ຈາກຕ່າງປະເທດ ບໍ່ວ່າຈະເປັນຄົນງານຈາກ ປະເທດໄທຍ, ພະມ້າ, ກັມພູຊາ ຫລືວຽດນາມ ເປັນຍ້ອນຄ່າຈ້າງແຮງງານຂອງແຕ່ລະປະເທດບໍ່ຄືກັນ ແລະ ການນໍາເຂົ້າຄົນງານຈາກຕ່າງປະເທດມີຄ່າໃຊ້ຈ່າຍສູງ ອີກທັງ ຍັງມີໂກ່ຕ້າທີ່ຈໍາກັດ, ດັ່ງ ພນັກງານຝ່າຍບຸກຄົນ ປະຈໍາໂຮງງານຕັດຫຍິບ ຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ອີກນາງນຶ່ງກ່າວວ່າ:

“ຢູ່ໃນຂອງເຮົານີ້ ການເຮັດວີຊ້າມັນຂ້ອນຂ້າງຍາກ ການນໍາເຂົ້າແຮງງານມັນຕ້ອງມີໂກ່ຕ້າ ມັນບໍ່ສາມາດທີ່ວ່າ ຈະຮັບເຂົ້າມາເທົ່າໃດກໍໄດ້ ເອົາມາເກີນກໍບໍ່ໄດ້ ແມ່ນເພາະວ່າບໍຣິສັດແຕ່ລະປີ ເຂົາກໍໃຫ້ໂກຕ້າແຄ່ຈໍາກັດ ເພາະວ່າຄັນເວົ້າເຣຶ່ອງ ຕ້ອງເຮັດວີຊ້າ ຕ້ອງເຮັດບັດແຮງງານອີ້ຫຍັງ ຄ່າໃຊ້ຈ່າຍຂ້ອນຂ້າງສູງ ຢ່າງຄ່າແຮງຂັ້ນຕ່ໍາ ຂອງລາວ ຂອງໄທຍ ຂອງແຕ່ລະປະເທດ ມັນກໍບໍ່ຄືກັນ.”

ການທີ່ໂຮງງານຕັດຫຍິບພາຍໃນນະຄອນຫລວງວຽງຈັນຈໍານວນຫລາຍ ທີ່ກໍາລັງປະສົບບັນຫາຂາດເຂີນຄົນງານນັ້ນ ສາເຫດສໍາຄັນມາຈາກຄົນງານລາວ ມີທາງເລືອກໃນການ ປະກອບອາຊີບຫລາຍຂຶ້ນ ທັງເຮັດວຽກຢູ່ພາຍໃນ ແລະ ເດີນທາງໄປຕ່າງປະເທດ ສ່ວນເຣຶ່ອງຄ່າຈ້າງແຮງງານນັ້ນ ເປັນສາເຫຕລໍາດັບລອງລົງມາ.

ດັ່ງຜູ້ເຮັດວຽກນໍາສມາຄົມ ອຸຕສາຫກັມ ຕັດຫຍິບລາວ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະ ຕໍາແໜ່ງ ທ່ານນຶ່ງກ່າວວ່າ:

“ກໍຕ້ອງການຫັ້ນນ່າ ເຮົາກໍຕ້ອງການແຮງງານຫລາຍ ບໍ່ວ່າແຕ່ຂແນງຕັດຫຍິບດອກ ຂແນງແນວໃດກໍຕ້ອງການຄືກັນ ຄ່າແຮງງານມັນກໍ 2,000,000 ຫາ 2,500,000 ຂຶ້ນເມື່ອແລ້ວເດ້ ຄ່າແຮງງານມັນກໍຢູ່ໄດ້ ເພາະວ່າມັນຢູ່ໃນປະເທດ ດຽວນີ້ມັນມີຫລາຍທາງເລືອກຫັ້ນແຫລະ ມັນບໍ່ຄືແຕ່ກ່ອນເດ້ ກິຈການຫຍັງຕ່າງໆ ເປິດຂຶ້ນມາ ຫລາຍຂແໜງການ ເປັນຮ້ານຄ້າ ຮ້ານຫຍັງມັນກໍຫລາຍ ກໍແມ່ນຢູ່ ໄປໄທຍມັນກໍໄດ້ຫລາຍ ບາງເທື່ອມັນກໍທົດລອງງານ ທົດລອງຫຍັງເນາະ ມັນກໍອາຈບໍ່ທັນໄດ້ຮອດ 11,000 ຫາ 12,000 ບາທເນາະ.”

ອີງຕາມການຣາຍງານ ຂອງສູນ ສຖິຕິແຫ່ງຊາຕ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ ຣະບຸວ່າ ໃນເດືອນ ກຸມພາ 2023 ມີສະພາບອັຕຣາເງິນເຟີ້ ຢູ່ໃນລະດັບ 41.3% ເມື່ອທຽບໃສ່ໄລຍະດຽວກັນຂອງປີຜ່ານມາ ເຮັດໃຫ້ເຄື່ອງອຸປໂພກ-ບໍຣິໂພກ ພາຍໃນປະເທດ ປັບລາຄາສູງຂຶ້ນ ຂະນະທີ ທາງການລາວ ແລະ ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ພັດຍັງບໍ່ມີແຜນປັບຂຶ້ນຄ່າແຮງງານຂັ້ນພື້ນຖານ ໃຫ້ສອດຄ້ອງກັບຄ່າຄອງຊີບເທື່ອ.

ດັ່ງ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ສູນກາງ ສຫພັນກັມບານລາວ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະ ຕໍາແໜ່ງ ທ່ານນຶ່ງ ກ່າວວ່າ:

“ເວົ້າເຣຶ່ອງເພີ່ມເງິນເດືອນນີ້ ຍັງ ຍັງບໍ່ເຫັນເພິ່ມແຈ້ງມາໃນຮ່າງເຜີຍແຜ່ຫັ້ນນ່າ ແມ່ນໆ ເຮົາເຫັນຢູ່ ເຫັນເພິ່ນເວົ້າຢູ່ ພັດຍັງບໍ່ມີເອກສານຫັ້ນນ່າ ຄວາມໝາຍ ຂັ້ນຕໍ່າບໍ່ ຄືເຈົ້າເວົ້າຫັ້ນແຫລະ ປະມານ 1,300,000 1,200,000 1,500,000 ຕ່ໍາສຸດຫັ້ນແຫລະ ມີຫັ້ນແຫລະ ແຜນ ແຕ່ຍັງບໍ່ໄດ້ເຊັນ ອນຸມັຕ ຫັ້ນນ່າ.”

ກ່ອນໜ້ານີ້ ເມື່ອວັນທີ 13 ມີຖຸນາ 2022 ຫ້ອງວ່າການສໍານັກນາຍົກຣັຖມົນຕຣີ ໄດ້ອອກແຈ້ງການ ສະບັບເລກທີ 829/ຫສນຍ ຣະບຸໃຫ້ມີການປັບປຸງຄ່າແຮງງານຂັ້ນຕ່ໍາ ສໍາລັບຜູ້ອອກແຮງງານ ຈາກ 1,100,000 ກີບ ມາເປັນ 1,300,000 ກີບຕໍ່ເດືອນ ຫລື 18% ຂອງ ອັຕຣາເງິນເດືອນເດີມ ໂດຍ ຄັ້ງທີ່ 1 ປັບຂຶ້ນ 100,000 ກີບ ມີຜົລ ໃນວັນທີ 1 ສິງຫາ 2022 ນີ້ ແລະ ຄັ້ງທີ່ 2 ປັບຂຶ້ນຕື່ມ 100,000 ກີບ ມີຜົລ ໃນວັນທີ 1 ພຶສພາ 2023 ທີ່ກໍາລັງຈະຮອດນີ້.

ອີງຕາມການຣາຍງານ ຂອງສມາຄົມອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບລາວ ເມື່ອວັນທີ 15 ມີນາ ທີ່ຜ່ານມາ ຣະບຸວ່າ ປັດຈຸບັນ ອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບພາຍໃນປະເທດລາວ ມິສມາຊິກ ທັງໝົດ 70 ກ່ວາ ບໍຣິສັດທົ່ວປະເທດ ໃນນີ້ມີ 50 ບໍຣິສັດ ທີ່ຜລິຕເພື່ອສົ່ງອອກ ໂດຍສະເພາະ ສ່ວນທີ່ເຫລືອ ແມ່ນຜລິຕເພື່ອຮັບໃຊ້ພາຍໃນປະເທດ ໃນຈໍານວນສມາຊິກທັງໝົດ ຍັງບໍ່ໄດ້ຮວມເອົາບັນດາຫ້າງຮ້ານຕັດເຄື່ອງຕ່າໆ.

ທີ່ຜ່ານມາ ມີນັກລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ ເຂົ້າມາລົງທຶນໃນຂແນງອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບຂອງລາວເພີ່ມຂຶ້ນ ເປັນຕົ້ນ ຍຸໂຣປ, ແຄນາດາ, ນີວຊີແລນດ໌ ແລະ ຍີ່ປຸ່ນ ເນື່ອງຈາກປະເທດລາວໄດ້ຮັບສິດທິພິເສດສໍາລັບການສົ່ງອອກ ເພາະບໍ່ໄດ້ເສັຍພາສີນໍາເຂົ້າຈາກປະເທດທີ່ສັ່ງຊື້ ແລະ ມີຄ່າຈ້າງແຮງງານທີ່ຖືກ ເມື່ອທຽບໃສ່ຫລາຍປະເທດ ແຕ່ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ ປະເທກລາວ ພັດບໍ່ສາມາດຮອງຮັບນັກລົງທຶນໄດ້ທັງໝົດ ຍ້ອນປະສົບບັນຫາຂາດເຂີນຄົນງານ.

ສໍາລັບສິນຄ້າ ໃນຂແນງການຕັດຫຍິບ ສ່ວນຫລາຍປະມານ 80% ສົ່ງອອກໄປຍັງປະເທດ ຍຸໂຣປ, ຍີ່ປຸ່ນ 9%, ສະຫະຣັຖອາເມຣິກາ 4%, ຄານາດາ 2% ແລະ ປະເທດອື່ນໆ ອີກ 5% ທັງນີ້ ໃນລະຫວ່າງປີ 2019 ຫາ 2022 ທີ່ຜ່ານມາ ສມາຄົມອຸຕສາຫກັມຕັດຫຍິບລາວ ສາມາດບັນລຸໂຕເລຂ ການສົ່ງອອກຜລິຕ ຕັດຫຍິບເປັນມູນຄ່າ 594.6 ລ້ານກ່ວາໂດລ້າຣ໌ສະຫະຣັຖ ຫລື ສະເລັ່ຍ ປະມານ 200 ລ້ານກ່ວາໂດລ້າຣ໌ ສະຫະຣັຖ ຕໍ່ປີ.