ຊາວບ້ານ ຂຍາຍພື້ນທີ່ປູກຊາ ແຕ່ນາຍທຶນຈີນ ໄດ້ສ່ວນແບ່ງຕລາດ ຫຼາຍກວ່າ

ການປູກຊາ ຢູ່ແຂວງຜົ້ງສາລີ ແລະ ແຂວງຈຳປາສັກ ມີທ່າອຽງຫຼາຍຂຶ້ນ, ຍ້ອນວ່າໃນໄລຍະຜ່ານມາ ຊາ ລາວ ເຣີ່ມເປັນທີ່ຮູ້ຈັກ ຂອງລູກຄ້າຕ່າງປະເທດ ໂດຍສະເພາະປະເທດຈີນ, ເຮັດໃຫ້ ຊາລາວ ມີລາຄາດີຂຶ້ນ ເຊິ່ງພາໃຫ້ຊາວບ້ານ ຂຍາຍພື້ນທີ່ປູກຊາ ແຕ່ວ່າຍັງບໍ່ສາມາດແຂ່ງຂັນ ກັບນາຍທຶນຈີນໄດ້ ຍ້ອນນາຍທຶນຈີນ ເຂົ້າມາສຳປະທານທີ່ດິນ ປູກຊາເອງ ແລະ ຮັບຊື້ຊາຈາກຊາວບ້ານ ໃນລາຄາຖືກ ແລ້ວຈຶ່ງນຳໄປຂາຍຕໍ່ ໃນລາຄາທີ່ແພງຂຶ້ນ, ເຮັດໃຫ້ຊາວບ້ານ ຍັງບໍ່ທັນໄດ້ສ່ວນແບ່ງຕລາດ ຫຼາຍຂຶ້ນປານໃດ.

ກ່ຽວກັບເຣື່ອງນີ້, ວິທຍຸເອເຊັຽ ເສຣີ ໄດ້ສອບຖາມໄປຍັງ ຜູ້ປະກອບການປູກຊາ ຜູ້ນຶ່ງ ຢູ່ບ້ານ ກໍແມນ ເມືອງຜົ້ງສາລີ ແຂວງຜົ້ງສາລີ ເຊິ່ງບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມເຫັນວ່າ ຊາ ຜົ້ງສາລີ ກໍ່ແມ່ນຊາທີ່ໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມ ຈາກລູກຄ້າຕ່າງປະເທດຫຼາຍ ໂດຍສະເພາະລູກຄ້າຈີນ, ເຂົ້າມາຕິດຕໍ່ຊື້ຊາຈາກທ່ານໂດຍກົງ.

ດັ່ງທີ່ທ່ານກ່າວ ໃນວັນທີ 4 ພືສພາ 2023 ນີ້ວ່າ:

“ກໍ່ຖືວ່າຫຼາຍໄດ໋! ເພາະວ່າຊາຜົ້ງສາລີ 400 ປີ ເຮົາແມ່ນຊາເກົ່າແກ່ ຕ່າງປະເທດຕ້ອງການຫຼາຍ. ກໍ່ມີິສົ່ງໄປທາງມາເລເຊັຽກະມີນໍ ທາງຈີນກໍ່ແຮງຫຼາຍ ທາງໄທຍກໍ່ມີ. ລູກຄ້າມັນກໍຫຼາຍໆ ປະເທດເຈົ້າ. ຫຼັກໆ ມັນກະຊາຂຽວຫັ້ນແຫຼະ, ເພິ່ນມັກກິນຫຼາຍ. ອັນນີ້, ສ່ວນຫຼາຍສົ່ງໄປໃນນາມລູກຄ້າສ່ວນບຸກຄົນນ່າ, ສັ່ງໄປກິນເອງແດ່ ອາດຈະສັ່ງໄປຂາຍແດ່ ອັນນີ້ກໍ່ແລ້ວແຕ່ນໍ, ເພາະຂອງເຮົາມັນ ຂາຍສົ່ງມາຈາກສວນເລີຍ.”

ຄວາມນິຍົມ ຊາລາວ ທີ່ມີຫຼາຍຂຶ້ນນັ້ນ ກໍ່ເຮັດໃຫ້ການປູກຊາ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ມີຫຼາຍຂຶ້ນນຳອີກ, ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ທ່ານນຶ່ງ ຢູ່ແຂວງຈຳປາສັກ ຜູ້ບໍ່ປະສົງອອກຊື່ ແລະ ຕຳແໜ່ງ ເວົ້າວ່າ ການປູກຊາ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ແຂວງຈຳປາສັກ ແຕ່ເດີມມາ ມີການປູກເປັນສວນນ້ອຍໆ ຫຼື ຕາມແຄມຮົ້ວ ຂອງຊາວບ້ານ, ແຕ່ພໍຊາ ເຣີ່ມມີລາຄາສູງຂຶ້ນ ຊາວບ້ານກໍ່ຫັນມາປູກຊາຫຼາຍຂຶ້ນ.

ເຖິງຢ່າງໃດກໍ່ຕາມ, ການຜະລິດຊາ ຂອງຊາວບ້ານ ຍັງຖືເປັນສ່ວນນ້ອຍ ເມື່ອທຽບໃສ່ກັບ ບໍຣິສັດຈີນ ທີ່ໄດ້ຮັບສຳປະທານພື້ນທີ່ ປູກຊາ ເຊິ່ງພວກເຂົາເຈົ້າໄດ້ຍົກຍ້າຍ ຕົ້ນຊາທີ່ເກົ່າແກ່ ມາປູກຢູ່ໃນດິນທີ່ເຂົາເຈົ້າໄດ້ຮັບສຳປະທານ ແລະ ໄດ້ຜລິດຊາ ສົ່ງກັບໄປຂາຍ ຢູ່ປະເທດຈີນ ເປັນຈຳນວນຫຼາຍ, ຊາ ສາຍພັນ ບູຮານຂອງລາວ ທີ່ໄດ້ຮັບການພິສູດ ແລະ ຄັດເລືອກມາເປັນຢ່າງດີ ຈະຖືກນຳໄປຂາຍ ຢູ່ປະເທດຈີນ ໄດ້ລາຄາເຖິງ ກິໂລກຣາມ ລະ 2,000 ໂດລ້າຣ໌ ສະຫະຣັຖ.

ດັ່ງທີ່ທ່ານກ່າວວ່າເ

“ຢູ່ປາກຊ່ອງກໍ່ດຽວນີ້ ບໍຣິສັດຈີນ ກະເຂົ້າມາແລ້ວນໍ, ເພິ່ນກວ້ນຊື້ຕົ້ນຊາບູຮານ ຢູ່ທັງໝົດປາກຊ່ອງມາລວມຢູ່ຫັ້ນເໝິດລະ, (ບໍຣິສັດ) ຊາຫຼັກ 36 ຫັ້ນນ່າ, ຄືວ່າເຂົາເຈົ້າສະສົມຕົ້ນຊາບູຮານ ຢູ່ຫັ້ນເໝິດ, ເຂົາເຈົ້າວ່າມັນມີຕົ້ນເກົ່າແກ່ ທີ່ສຸດນີ້ຮອດ 4-500 ປີ, ໃນຈຳນວນນັ້ນ, ຊາຈາກຕົ້ນຊາບູຮານ ຊາໃຫຍ່ຫັ້ນນ່າ, ເຂົາເຈົ້າຈະຄັດພິເສດ, ຈະຂາຍເປັນລາຄາກິໂລລະ 2,000 ໂດລ້າຣ໌, ຈາກຕົ້ນທີ່ເຂົາເຈົ້າພິສູດໄດ້ວ່າ ຕົ້ນຫັ້ນມັນເກີນ 100 ປີຫັ້ນນ່າ.”

ທ່ານກ່າວຕໍ່ວ່າ, ສຳລັບ ຊາ ຂອງຊາວບ້ານ ມີພໍ່ຄ້າຊາວຈີນ ເຂົ້າໄປຮັບຊື້ຊາຕາມບ້ານເຮືອນ ເພື່ອຮິບໂຮມ ໄປສົ່ງຂາຍຢູ່ຈີນຕື່ມອີກ, ຄຳເວົ້າດັ່ງກ່າວ ກົງກັນກັບທີ່ ຜູ້ປະກອບການປູກຊາ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ນາງນຶ່ງ ທີ່ເວົ້າວ່າ, ມີພໍ່ຄ້າຄົນກາງ ຊາວຈີນ ເຂົ້າມາຊື້ຊາ ຮອດເຮືອນ ຂອງນາງ ໃນລາຄາໜ້າສວນ ພຽງ ກິໂລ ກຣາມ ລະ 150,000 ກີບ ທໍ່ນັ້ນ.

ດັ່ງທີ່ນາງ ກ່າວວ່າ:

“ຈີນເຂົາເຈົ້າກໍ່ມາເອົາຄືກັນເຈົ້າ, ຢູ່ເຮືອນເລີຍ, ຂາຍຢູ່ກັບເຮືອນກະຂາຍເດ່. ກະລາຄາຊາວສວນເຮົານີ້ແຫຼະ, ກິໂລນຶ່ງ 150,000 ລາຄາດຽວເບິດ.”

ນາງກ່າວຕໍ່ວ່າ ຍັງມີລຸູກຄ້າສັ່ງຊື້ ທັງຈາກປະເທດໄທຍ ແລະ ປະເທດວຽດນາມ ເຊິ່ງນາງກໍ່ໄດ້ສົ່ງຊາ ຜ່ານທາງບໍຣິສັດຂົນສົ່ງ ໃນປະເທດລາວ ໄປຍັງລູກຄ້າທັງ 2 ປະເທດດັ່ງກ່າວ, ແຕ່ວ່າກໍ່ຈະຕ້ອງໃຊ້ເວລາການຂົນສົ່ງຫຼາຍມື້ ເຮັດໃຫ້ລູກຄ້າຕ້ອງໄດ້ລໍຖ້າ ຊາ ຂອງນາງດົນ.

ການທີ່ຊາວບ້ານຜູ້ປູກຊາ ຍັງຂາຍຊາໃນລາຄາຖືກ ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າ ຍັງບໍ່ທັນມີເງິນທຶນພຽງພໍ ໃນການເປັນເຈົ້າຂອງປັດໄຈການຜລິດ ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນ ທີ່ດິນ, ໂດຍຜູ້ປະກອບການປູກຊາ ຢູ່ເມືອງປາກຊ່ອງ ອີກຜູ້ນຶ່ງ ເວົ້າວ່າ ເພິ່ນຕ້ອງໄດ້ເຊົ່າດິນ ນຳເຈົ້າຂອງຄົນລາວ ເຊິ່ງເພິ່ນກໍ່ຢາກໄດ້ ນັກລົງທຶນ ເຂົ້າມາຊື້ດິນດັ່ງກ່າວ ແລະ ຮ່ວມທຶນປູກຊານຳເພິ່ນ.

ດັ່ງທີ່ທ່ານ ກ່າວວ່າ:

“ດຽວນີ້ຈີນມາສຳປະທານ ເອົາເບິດແຫຼະ, ດຽວນີ້ຂ້ອຍມີດິນຢູ່ປະມານ 10 ປາຍເຮັກຕາຣ໌, ບໍ່ແມ່ນດິນຂ້ອຍ ເປັນດິນເຂົາ ແຕ່ເຂົາຊິເອົາຂາຍ ແຕ່ເໝາະສົມແກ່ການປູກຊາ, ເຂົາຂາຍເຮັກຕາຣ໌ນຶ່ງ ປະມານ 70 ລ້ານກີບ.”

ທັງນີ້, ຊາ ໃນທັງ 2 ພື້ນທີ່, 2 ແຂວງ ດັ່ງກ່າວ ແມ່ນເປັນສາຍພັນ ທີ່ມີຄຸນນະພາບສູງ ແລະ ໄດ້ຮັບການຢັ້ງຢືນ ຖິ່ນກຳເນີດຢູ່ລາວ (Lao Geo-graphical Indication; Lao GI) ເຊິ່ງກໍ່ໄດ້ເປັນຄວາມພະຍາຍາມ ສ້າງມູນຄ່າ ແລະ ຄວາມໜ້າເຊື່ອຖື ໃຫ້ແກ່ຜລິຕພັນ ຊາລາວ ຫຼາຍຂຶ້ນ.

ໃນເດືອນມີນາ 2023 ທີ່ຜ່ານມາ ກົມສົ່ງເສີມການຄ້າ ກະຊວງອຸດສາຫະກັມ ແລະ ການຄ້າລາວ ໄດ້ຈັດງານ ວາງສແດງ ຊາລາວ ສູ່ສາກົລ ທີ່ແຂວງຫຼວງພຣະບາງ ເຊິ່ງໄດ້ມີການປະກວດ ຊາລາວ ເພື່ອຄັດເລືອກໄປ ເຂົ້າຮ່ວມງານວາງສແດງ ລະດັບໂລກ (World Expo 2025) ຢູ່ນະຄອນ ໂອຊາກາ ປະເທດຍີ່ປຸ່ນ, ໃນງານດັ່ງກ່າວ ມີການວາງສແດງ ຊາ ຈາກ 16 ຫົວໜ່ວຍທຸຣະກິຈ ຊາ ລາວ ທີ່ມາຈາກ 7 ແຂວງ.

ປັດຈຸບັນ, ບັນດາຜູ້ປະກອບການ ປູກຊາ ໃນແຕ່ລະພື້ນທີ່ ກໍ່ໄດ້ໂຮມກັນ ສ້າງຕັ້ງເປັນກຸ່ມ ຫຼື ສະມາຄົມ ສົ່ງເສີມການປູກຊາ ເພື່ອສ້າງມາຕຖານ ໃນການປູກຊາ, ການແປຮູບຊາ ແລະ ການຈຳໜ່າຍຊາ ໃຫ້ດີຂຶ້ນ. ໂດຍສຳລັບຊາ ທີ່ຜລິດຢູ່ລາວ ປະກອບມີ ຊາຂຽວ, ຊາແດງ ຫຼື ຊາອູ່ຫຼົງ, ຊາຂາວ ແລະ ຊາດຳ. ນອກຈາກນີ້, ຍັງມີຊາ ຊະນິດພິເສດ ທີ່ຖືກປຸງແຕ່ງຂຶ້ນຕື່ມ ເພື່ອພັທນາສິນຄ້າ ຊາລາວ ເປັນຕົ້ນແມ່ນ ຊານ້ຳເຜິ້ງ, ຊາຫອມເຂົ້າ ແລະ ຊາດອກໄມ້.