ຈຳນວນ ໄວລຸ້ນຕິດ HIV/Aids ໃນລາວ ເພີ່ມຂຶ້ນ

ໂຄງການ UNAIDS ເຊິ່ງເປັນໂຄງການຮ່ວມຕ້ານ HIV/Aids ຂອງສະຫະປະຊາຊາຕ ໄດ້ຣາຍງານວ່າ  ປະເທດລາວ ມີໄວລຸ້ນ ແລະ ຜູ້ໃຫຍ່ ຕິດເຊື້ອ HIV/Aids ທັງໝົດປະມານ 19,000 ຄົນ ໃນນັ້ນ ມີຜູ້ທີ່ຕິດເຊື້ອ ທີ່ອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 25 ປີ ມີຈໍານວນເກືອບ 8,000 ຄົນ.​ ສາເຫດທີ່ເຮັດໃຫ້ ໄວລຸ້ນຕິດ HIV/Aids ຫຼາຍກໍຍ້ອນວ່າ ມີຄົນຈາກປະເທດເພື່ອນບ້ານ ຫຼັ່ງໄຫຼເຂົ້າລາວຫຼາຍ ແຕ່ບໍ່ມີການປ້ອງກັນ ໃນເວລາທີ່ເພດສໍາພັນ ນໍາສາວບໍລິການ ຫຼື ມີການປ່ຽນຄູ່ນອນເລື້ອຍໆ ອີງຕາມຂໍ້ມູນ ຈາກຈາກເຈົ້າໜ້າທີ່ລາວ.

ຢູ່ແຂວງອຸດົມໄຊ ມີກຸ່ມໄວລຸ້ນ ອາຍຸຕໍ່າກວ່າ 25 ປີ ຈາກຕ່າງເມືອງ ແລະ ຕ່າງແຂວງ ທີ່ມີຖານະຍາກຈົນ ເຮັດວຽກເປັນສາວບໍລິການ. ຢູ່ແຂວງອຸດົມໄຊ ໃນ 6 ເດືອນຕົ້ນປີ 2023 ມີຜູ້ຕິດເຊື້ອ HIV/Aids ເຂົ້າມາຮັບຢາ ARV ເຊິ່ງເປັນຢາຕ້ານເຊື້ອ HIV ຈໍານວນ 200 ຄົນແລ້ວ ໃນຂະນະທີ່ ປີ 2022 ບໍ່ມີຫຼາຍປານນີ້.

ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແຂວງອຸດົມໄຊ ໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ທີ່ວ່າໃຫ້ຢາ ດຽວນີ້ ຂຶ້ນທະບຽນກິນນໍານີ້​ຮອດ 200 ກວ່າຄົນແລ້ວ ໝາຍຄວາມວ່າ ມີຄົນຕິດເຊື້ຶ້ອມາຫາທຸກມື້ ມີທຸກມື້ເລີຍ. ສະເລັ່ຍມື້ລະຄົນ ມື້ລະສອງຄົນ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ ຍ້ອນວ່າ ຄົນເຈັບຕິດເຊືອໃໝ່. ເມືອງທີ່ວ່າ ເພິ່ນໄປກວດເຄື່ອນ ທີ່ສາວບໍລິການຫັ້ນນ່າ. ເຂົາເຈົ້າໄປເປັນສາວບໍລິການເນາະ ແລ້ວເຮົາບໍ່ໄດ້ມີການໄປໂຄສະນາ ເພື່ອໃຫ້ເຂົາເຈົ້າຮູ້ປ້ອງກັນຫັ້ນນ່າ. ແລ້ວບາດນີ້ ນັກຮຽນຫັ້ນນ່າ ໄປມີແຟນນໍາສາວບໍລິການ ກໍຕິດເຊື້ອນໍາສາວບໍລິການເລີຍ.”

ຍານາງກ່າວຕື່ມວ່າ ຜູ້ຕິດເຊືອ HIV/Aids ຢູ່ພາຍໃນແຂວງ ອຸດົມໄຊ ຈະເພີ່ມຂຶ້ນເລື້ອຍໆ ຍ້ອນວ່າ ຄົນເຈັບຈາກແຂວງຜົ້ງສາລີ ບໍ່ມີຢາຕ້ານ HIV, ຖືກສົ່ງໂຕມາຮັບຢາ ຢູ່ແຂວງອຸດົມໄຊ ແລະ ຢູ່ໃນໂຕເມືອງນາໝໍ້, ເມືອງຮຸນ ແລະ ເມືອງປາກແບງ.

ຂະນະທີ່ ງົບປະມານຂອງໂຮງໝໍ ແຂວງອຸດົມໄຊ ເພື່ອເຄື່ອນໄຫວວຽກ ໃຫ້ສຸຂສຶກສາ ແລະ ກວດເລືອດຢູ່ກັບທີ່ ບໍ່ພຽງພໍ ເຮັດໃຫ້ ປະຊາຊົນຫຼາຍເຂດ ທັງໃນໂຕເມືອງ ແລະ ຊົນບົດ ບໍ່ມີຄວາມເຂົ້າໃຈກ່ຽວກັບການປ້ອງກັນ HIV/Aids.​

ເຈົ້າໜ້າທີ່ ກ່ຽວຂ້ອງ ແຂວງອຸດົມໄຊ ໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ທາງອັນນ່າ ວິຊາການ ຂອງໂຮງໝໍ ແຂວງອຸດົມໄຊ ກໍຢາກເຮັດໂຄສະນາ ແຕ່ບໍ່ມີງົບປະມານ. ຄົນຈີນທີ່ເຂົາເຈົ້າ ເຂົ້າມາເຮັດທາງຣົຖໄຟນີ້ນໍ້. ເອົາເມັຽຫັ້ນນ່າ ແລ້ວມາເຮັດວຽກເສັ້ນທາງຣົຖໄຟ ມັນໃຊ້ເວລາປະມານ 4-5 ປີ ຈຶ່ງແລ້ວຫັ້ນນ່າ. ເອົາແລ້ວ ມີລູກມາຝາກທ້ອງ ກວດເປັນບວກ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ. ແລ້ວກໍລະນີທີ່ວ່າ ເອົາເມັຽຫັ້ນນ່າ ເຂົາເຈົ້າມາຫຼິ້ນນ່າ. ຫຼິ້ນໄປຫັ້ນນ່າ ຈັ່ງຊີ້ນ່າ ແລ້ວ ກໍລະນີທີ່ວ່າ ເອົາເມັຽຫັ້ນນ່າ ເຂົາເຈົ້າຫຼິ້ນແບບຫັ້ນນ່າ. ຫຼິ້ນໄປຫັ້ນນ່າ ບໍ່ຮູ້ວ່າແຜ່ເຊື້ອໄປຫຼາຍຊໍ່າໃດ. ດຽວນີ້ນ່າ ຈໍານວນນຶ່ງ ເອົາຢາກິນເອງ ຈໍານວນນຶ່ງ ເຂົາເຈົ້າເວົ້າວ່າ ຊິກັບໄປປະເທດ ຊິໄປເອົາຢາຢູ່ບ້ານເຂົາ ແຕ່ເຂົາເຈົ້າຫັ້ນ ຈັກໄປບໍໄປ ເຮົາກໍບໍ່ຮູ້ຈັ່ງຊີ້ນ່າ ຄົນຈີນ ເຂົາເຈົ້າມີເງິນຫັ້ນນ່າ ເວລາ ເຂົາເຈົ້າໄປມີເພດສໍາພັນ ເຂົາເຈົ້າຈະເອົາເງິນໃຫ້ຫຼາຍແລ້ວ ແບບບໍ່ໃຫ້ໃສ່ຖົງຢາງ.​”

ຢູ່ແຂວງ ໄຊຍະບູລີ ຈໍານວນຜູ້ຕິດເຊື້ອ HIV/Aids ເພີ່ມຂຶ້ນເຊັ່ນດຽວກັນ. ເຈົ້າໜ້າທີ່ກ່ຽວຂ້ອງແຂວງໄຊຍະບູລີ ໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ການກວດເລືອດ ຂອງອາສາສມັກ ທີ່ເຂົາເຈົ້າລົງຫາກຸ່ມເປົ້າໝາຍຫັ້ນເນາະ ເຮັດໃຫ້ອັດຕຣາການຕິດເຊື້ອຫັ້ນ ມີການຕິດເຊືອລາຍໃໝ່ເກີດຂຶ້ນ. ອັນນຶ່ງ ຈຸດດີຂອງກິຈກັມຂອເຮົາ ຍັງມີການຮ່ວມເພດ ໂດຍຂະບວນການສຶກສາ ຍັງບໍ່ເຂົ້າເຖິງກຸ່ມສ່ຽງ ແລ້ວສອງມາ ໃຫ້ສຸຂສຶກສາ ກ່ຽວກັບ HIV, ພະຍາດເອດຫັ້ນ ໃນກິຈກັມທີ່ຊຸມຊົນ ເປັນຂະບວນ ແລ້ວ ຜູ້ໃດມີຄວາມສົນໃຈ. ໃນເລື່ອງຂອງຄວາມສ່ຽງ ເອົາກໍກວດກາກັບທີ່ໃນເວລາເຮັດກິຈກັມຫັ້ນ.​”

ບາງກໍຣະນີ ຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ກໍມີກໍລະນີ ແຟນໄປຕິດເຊື້ອຈາກຜູ້ອື່ນມາ ແລ້ວມາຕິດໃສ່ໂຕເອງ. ຜູ້ຕິດເຊື້ອ HIV/Aids ຄົນນຶ່ງ ຢູ່ນະຄອນຫລວງວຽງຈັນ ໄດ້ກ່າວວ່າ:

“ມີຄວາມສ່ຽງກໍເຂົ້າມາກວດເນາະ ຖ້າພົບເຊືອ ເຂົ້າລະບົບການປິ່ນປົວ ຕາມລະບົບຂອງໂຮງໝໍ ປັດຈຸບັນ ໃຫ້ຢາກກັບມື ບໍ່ແມ່ນວ່າ ອັນນ່າ ເຂົ້າມາຕິດເຊືອແລ້ວ ກິນໂລດ ທ່ານໝໍ ກໍຊິໃຫ້ຄໍາແນະນໍາ ໂອ້ລົມ ໃຫ້ຂໍ້ມູນພຽງພໍ ເພື່ອເຂົ້າໃຈຄັກແນ່ ກ່ອນຈະໄດ້ຮັບຢາ ກ່ອນຈະກິນຢາ ເພາະວ່າ ຢານີ້ ມັນກິນ ມັນຕ້ອງກິນໄປຕລອດຊີວິດເດ້ ແລ້ວກໍກິນຕ້ອງໃຫ້ຕົງໂມງ.”

ບາງກໍລະນີ ການຕິດເຊື້ອມາຈາກການຖືເບົາ ຕໍ່ການປ້ອງກັນ HIV/Aids ແລະ ການປ່ຽນຄູ່ນອນ ແລະ ການມີເພດສໍາພັນ ລະຫວ່າງ ຊາຍກັບຊາຍ.

ຜູ້ຕິດເຊື້ອ HIV ຄົນນຶ່ງ ໄດ້ກ່າວວ່າ:   

“ເມື່ອໄດເຮັບສູ່ການປິ່ນປົວແລ້ວ ເຮົາກໍຈະເບິ່ງໃນເຣື່ອງຂອງການຕິດເຊື້ອເນາະ ຫຼັງຈາກໄດ້ຮັບຢາໄປແລ້ວ ໂດຍສະເພາະ ແມ່ນປັດຈຸບັນນີ້​ສັງຄົມບໍ່ເປີດກວ້າງໃນເລື່ອງໂຕນີ້ ແຕ່ວ່າ ໃນການຍອມຮັບຂອງເຮົາ ກໍຮູ້ສຶກວ່າ ເອີ ມີການຍອມຮັບ ເພີ່ມຂຶ້ນ ໃນເລື່ອງຂອງໂຕເອງ.​”

ເຖິງຢ່າງໃດກໍຕາມ, ປະເທດລາວ ໄດ້ຕັ້ງເປົ້າໝາຍ ພາຍໃນປີ 2025 ຜູ້ທີ່ຕິດເຊື້ອ HIV/Aids ຈໍານວນ 90 ເປີເຊັນ ຂອງຜູ້ຕິດເຊື້ອທັງໝົດ ຈະຕ້ອງໄດ້ຮັບການກວດເລືອດ ແລະ ໄດ້ຮັບການປິ່ນປົວ ຍ້ອນວ່າ ເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວ ເປັນສ່ວນນຶ່ງຂອງຍຸດທະສາດແຫ່ງຊາຕ ເພື່ອຢຸດຕິ HIV/Aids ໃນປີ 2030.​