ຜົນຈາກການຄ້າມະນຸດ ເຮັດໃຫ້ເຫຍື່ອທີ່ໄດ້ກັບບ້ານແລ້ວ ແຕ່ປະສົບບັນຫາຊີວິດ

ຊາວໜຸ່ມລາວ ຜູ້ທີ່ຫາກໍ່ກັບມາຈາກ ປະເທດມຽນມາ ວ່າງທ້າຍເດືອນພຶດສະພາ ທີ່ຜ່ານມາ ຍ້ອນຖືກຕົວະໄປເຮັດວຽກຢູ່ໂຮງກາສິໂນ ຂອງຈີນ ທີ່ເມືອງເມຍວະດີ ປະເທດມຽນມາ ຍັງປະສົບກັບບັນຫາຊີວິດຢ່າງໜັກ ຍ້ອນສະພາບຈິດໃຈ ແລະ ສຸຂະພາບຮ່າງກາຍ ຍັງບໍ່ກັບມາເປັນປົກກະຕິໄດ້ ຊຶ່ງຈະເຫັນໄດ້ຈາກບາງຄົນ ທີ່ອາດເສຍສະຕິໄປແລ້ວກໍ່ມີ ຍ້ອນຍັງບໍ່ຮູ້ວ່າ ໂຕເອງຢູ່ໃສ ຍ້ອນການຖືກທຸບຕີທໍລະມານ ສ່ວນຜູ້ທີ່ພໍຍັງຫາ ເຮັດວຽກປະກອບອາຊີບໄດ້ ກໍ່ຕ້ອງໄດ້ກັບໄປເຮັດວຽກ ຢູ່ກາສິໂນຄີງໂຣມັນ ທີ່ເມືອງຕົ້ນເຜິ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວຄືເກົ່າ ເຊິ່ງກໍ່ຫວັງວ່າ ເຫດການທີ່ຜ່ານມາ ຈະສອນໃຫ້ຂະເຈົ້າມີສະຕິຫຼາຍຂຶ້ນ ໃນການຫຼົງເຊື່ອຄົນໄດ້ງ່າຍ, ດັ່ງຜູ້ເປັນພໍ່ ຂອງຊາຍໜຸ່ມຜູ້ໜຶ່ງ ໄດ້ເວົ້າໃຫ້ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີຟັງ ວ່າງຕົ້ນເດືອນກໍລະກົດ ປີ 2024 ນີ້ວ່າ:

“ໄປຢູ່ບໍ່ແກ້ວແລ້ວ ໄປເຮັດວຽກອັນເກົ່າ ເຂົາຫັ້ນແຫຼະເບິ່ງນ່າ ຢູ່ເຮືອນກະຢູ່ລ້າໆ ເຂົາກະຮູ້ແຕ່ເຮັດວຽກອັນນັ້ນ ກະໄປວ່າຊັ້ນເດ້ ໄປຕາມຖືກກົດໝາຍ ມີບັດມີໃບໄປ ກະຊິບໍ່ຮ້າຍປານໃດບຸ ຊິບໍ່ຖືກລະບຸເຄີຍພົບລະນ່າ ບອກແທ້ບອກວ່າ ກະບໍ່ຢາກໃຫ້ໄປ ເຮັດວຽກອື່ນໄດ້ບໍ່ ກະວ່າເຮັດບໍ່ເປັນ.”

ຜູ້ເປັນແມ່ ຂອງຊາຍໜຸ່ມ ອີກຜູ້ໜຶ່ງ ກໍ່ເວົ້າເຖິງ ການໄປເຮັດວຽກຕອບແຊັດ ໂຮງກາສິໂນ ທີ່ເມືອງຕົ້ນເຜິ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ຂອງຊາວໜຸ່ມລາວ ຜູ້ທີ່ກັບມາແຕ່ມຽນມາ ນັ້ນວ່າ:

“ກະຄືວ່າຫັ້ນແຫຼະ ເຂົາກະ ຄືຊິຄວາມຮູ້ເຂົາກະຄືຊິຫຼາຍເຕີບລະ ເຂົາກະຊິບໍ່ໃຫ້ໃຜຕົວະແລ້ວແຫຼະບາດນີ້ເນາະ ລູກຊາຍກະ ເພິ່ນເຂົ້າໄປຫຼີ້ນນໍາໝູ່ເພິ່ນ ຢູ່ໃນກາສິໂນພຸ້ນລະເດ້ ໄປເບິ່ງໆວຽກວ່າຊັ້ນ ເມື່ອຍຢູ່ແລ້ວ (ເມື່ອຍຢູ່ເຮືອນ) ຄັນຢູ່ກໍ່ຢູ່ບ່ອນເຮົາເຄີຍເຂົາ ຮູ້ເຂົາຈັ່ງໃຫ້ຢູ່ ຈັກໜ່ອຍຢ້ານຊິເປັນ ແນວຜ່ານມາຫັ້ນອີກ.”

ກ່ຽວກັບ ການຖືກທໍລະມານ ຂອງພວກຊາວໜຸ່ມລາວ ຍ້ອນຖືກຕົວະໄປ ເຮັດວຽກຢູ່ໂຮງກາສິໂນ ຂອງຈີນ ທີ່ເມືອງເມຍວະດີ ປະເທດມຽນມານັ້ນ ຜູ້ປົກຄອງ ຂອງຊາຍໜຸ່ມອີກຜູ້ໜຶ່ງ ເວົ້າໃຫ້ຟັງວ່າ ເປັນຫຍັງ ລູກໂຕເອງ ຈຶ່ງບໍ່ສາມາດ ອອກໄປຊອກວຽກເຮັດ ຄືຜູ້ອື່ນໄດ້:

“ເຮີ່ຍ...ກະບໍ່ຮູ້ແນວຊິວ່ານ່າ ລູກເຮົານີ້ນ່າ ຈັກເປັນແນວໃດ ກະຜິດປົກກະຕິ ມັນກະເຊື່ອມລະນີ້ ມັນເຂົາຊ໋ອດຫຼາຍດຸ ເຂົາຕີຫຼາຍດຸລູກເຮົາກະຍັງນ້ອຍນີ້ ລູກຜູ້ອື່ນກະຕີ ກະຊ໋ອດ ຊ໋ອດກະບໍ່ຄືລູກເຮົາ ບໍ່ຫຼາຍຄືລູກເຮົາ ລູກຜູ້ອື່ນເຂົາກະຕີເລັກໆໜ້ອຍດ້າມເລັກໜ້ອຍ ເຂົາກະເປັນຄົນຫາວຫັ້ນໝັ້ນຍືນ ສຸຂະພາບແຂງແຮງ.”

ຜູ້ເປັນແມ່ ໄດ້ເວົ້າເຖິງສຸຂະພາບອາການ ຂອງລູກຊາຍ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ໃຫ້ຟັງວ່າ:

“ຄືອີ່ແມ່ວ່ານີ້ແຫຼະ ມັນຍັງບໍ່ສະບາຍ ເຮັດວຽກເບົາໆນີ້ແຫຼະ ບໍ່ໄດ້ເຮັດວຽກໜັກ ເຮັດວຽກໜັກກະຍັງບໍ່ໄດ້ນິ່ ຍັງເຈັບຄືອັນອີ່ແມ່ວ່ານີ້ແຫຼະ ກໍ່ເປັນສາເຫດເຂົາຊ໋ອດນີ້ແຫຼະ ມັນວ່າແມ່ເອີ່ຍ ຖ້າລູກຍັງບໍ່ທັນກັບເຮືອນ ມາຫາພໍ່ຫາແມ່ ລູກຊິຕາຍຢູ່ມຽນມາພຸ້ນແຫຼະ ດຽວນີ້ ຍັງເຈັບແອວ ເຈັບບ່ອນເຂົາເອົາໄຟຊ໋ອດ ບ່ອນແອວນີ້ ລະກໍ່ບ່ອນເອິກນີ້ ດຽວນີ້ກັບມາຮອດເຮືອນ ອີ່ແມ່ກະປິ່ນປົວ ໄປເອໂກ້ ໄປສ່ອງໄຟຟ້າ ລະກະໄປກວດສັກຢາ ລະກິນຢາກະໄຄໜ້ອຍໜຶ່ງ ໄຄກໍ່ໆບໍ່ແມ່ນ ຊິໄດ້ເຮັດວຽກໜັກ ຊິໄດ້ໄປເຮັດແນວນີ້ ອັນນີ້ອັນນັ້ນກະບໍ່ໄດ້ໄປເທື່ອ ຍັງບໍ່ໄດ້ດີເທື່ອ ສຸຂະພາບກະຍັງບໍ່ແຂງແຮງເທື່ອ ອັນລູກວ່ານໍາອີ່ແມ່ ອີ່ແມ່ກະວ່າ ເອີ່ຍ...ອີດູອິຕົນລູກ ລູກຜູ້ອື່ນໄປເອົາເງິນແລ້ວ ລູກຜູ້ອື່ນກະໄປກາສິໂນ ຕົ້ນເຜິ້ງແລ້ວ ດຽວນີ້ ໝູ່ມັນກະແຊັດຫາ ມັນຕອບໝູ່ວ່າແບບນີ້ ໄປເຢີ ເຮົາກະຢາກໄປ ແຕ່ສຸຂະພາບ ກະຍັງອ່ອນເພຍເປັ້ຍລ່ອຍ ເຮັດບໍ່ໄດ້ແລ້ວ ດຽວນີ້ກໍ່ເຊື່ອມແລ້ວ ອັນຄວາມຈໍາເວົ້າກະບໍ່ໄດ້ ຊິເວົ້າຫຍັງກະເວົ້າບໍ່ໄດ້ແລ້ວນ່າ ເອີ້ນລູກ ລູກກະບໍ່ຈໍາປານໃດນ່າ ດຽວນີ້ນ່າລູກເຮົານ່າ.”

ກ່ອນໜ້າ ທີ່ລູກຊາຍ ຍັງບໍ່ໄປມຽນມາ ລາວກໍ່ເຮັດວຽກທຸກຢ່າງ ໄດ້ປົກກະຕິ, ດັ່ງຜູ້ເປັນແມ່ ຜູ້ດຽວກັນນີ້ ເວົ້າໃຫ້ຟັງຕື່ມວ່າ:

“ລູກຍັງບໍ່ທັນໄປມຽນມາຫັ້ນ ກະຫາກຢູ່ດີມີແຮງ ກະສຸຂະພາບແຂງແຮງນີ້ແຫຼະ ກະເພິ່ນໄປຫຍັງກະໄປໄດ້ ເພິ່ນເຮັດຫຍັງກະເຮັດໄດ້ ດຽວນີ້ລະ ອ່ອນເພຍເປັ້ຍລ່ອຍຢູ່ເຮືອນນີ້ແຫຼະ ເຮົາກະຈົນນໍ້າຕາອອກ ອີ່ດູອີ່ຕົນມັນແດ່ ດຽວນີ້ຄວາມຈໍາກະບໍ່ໄດ້ແລ້ວນີ້.”

ສໍາລັບຊາຍໜຸ່ມ ຜູ້ນີ້ເອງ ກໍໄດ້ເວົ້າໃຫ້ວິທຍຸເອເຊັຽເສຣີ ຟັງວ່າ:

“ກະບໍ່ຄ່ອຍສະບາຍຫັ້ນແຫຼະ ບໍ່ໄດ້ໄປໃສ ມີແຕ່ຢູ່ບ້ານນີ້ແຫຼະ ໄປເຮັດວຽກໜັກ ກະເຈັບແອວ ມັນເກີດຈາກຜົນກະທົບ ທີ່ວ່າຖືກໄຟຟ້າຊ໋ອດ ຕອນໄປຫັ້ນບໍ່ເປັນຫຍັງ ແຕ່ຢູ່ຫັ້ນ ຖືກເຂົາຕີເຂົາຊ໋ອດ ທໍາຮ້າຍຮ່າງກາຍຫຼາຍ ມັນຈຶ່ງເປັນແບບນີ້ ໄປກວດມາແລ້ວ.”

ສ່ວນຊາຍໜຸ່ມ ຜູ້ທີ່ມີສຸຂະພາບ ພໍອອກໄປຊອກຫາເຮັດວຽກໄດ້ ກໍ່ພາກັນໄປເຮັດວຽກຢູ່ກາສິໂນ ທີ່ເມືອງຕົ້ນເຜິ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວ ຄຶືເກົ່າ ເພື່ອຫາເງິນລ້ຽງຊີບຊ່ອຍໂຕເອງ ແລະຄອບຄົວ, ດັ່ງແມ່ຂອງຊາຍໜຸ່ມ ຄົນດຽວກັນກັບຂ້າງເທິງ ເວົ້າວ່າ:

“ຜູ້ຊື່...ນັ້ນແທ້ ລາວກະເຂົ້າມາ (ມາເຮັດວຽກຢູ່ກາສິໂນ ສາມຫຼ່ຽມຄໍາ) ຕັ້ງແຕ່ໄປ 3 ມື້ໜຶ່ງເນາະ ກະເຂົ້າໄປເຮັດວຽກແລ້ວ ລາວວ່າ ບໍ່ໄດ້ເຮັດວຽກ ລາວວ່າ ບໍ່ໄດ້ຫາເງິນ ໄປເສຍຢູ່ເວລາ ຢູ່ມຽນມາຫັ້ນເນາະ ໃຜກະເຂົ້າມາເຮັດວຽກຢູ່ໃນນີ້ແລ້ວ (ມາເຮັດວຽກຢູ່ກາສິໂນ ສາມຫຼ່ຽມຄໍາ).”

ສ່ວນຜູ້້ເປັນພໍ່ ຂອງຊາຍໜຸ່ມອີກຜູ້ໜຶ່ງ ກໍ່ເວົ້າວ່າ ຢາກໃຫ້ລູກຂອງຕົນເອງ ຢູ່ບ້ານເບິ່ງແຍງພໍ່ແມ່ໄປສາກ່ອນ ບໍ່ຢາກໃຫ້ໄປໃສ ໃນເວລານີ້ ຈົນກວ່າ ທຸກຢ່າງຈະເຂົ້າທີ່ເຂົ້າທາງກ່ອນນີ້:

“ຍັງບໍ່ທັນໄປໃສເທື່ອ ຍັງບໍ່ທັນໄປໃສ ເຂົາ (ໝູ່ຂອງລູກຊາຍ) ກະໂທໃຫ້ໄປເຮັດວຽກຢູ່ສາມຫຼ່ຽມ ຢູ່ຕົ້ນເຜິ້ງ ແຕ່ວ່າ ພໍ່ບໍ່ໃຫ້ໄປແຫຼະ ມີແຕ່ເຮັດວຽກເຮັດການຊ່ວຍພໍ່ຊ່ວຍແມ່ຢູ່ເຮືອນນີ້ແຫຼະ ບໍ່ມີໃຜເບິ່ງແຍງພໍ່ແມ່ ນ້ອງສາວເພິ່ນກໍໄປຢູ່ສາມຫຼ່ຽມຄໍາ ຄືກັນຫັ້ນແຫຼະ ກະບໍ່ໄດ້ເງິນ.”

ເລື່ອງລາວ ແລະເຫດການຕ່າງໆ ທີ່ເກີດຂຶ້ນກັບຊາວໜຸ່ມລາວ ທັງຫຼາຍເລົ່ານີ້ ກໍ່ຫວັງວ່າ ຈະເປັນອຸທາຫອນເຕືອນໃຈ ໃຫ້ກັບຊາວໜຸ່ມລາວຄົນອື່ນໆ ໃຫ້ລະມັດລະວັງ ໃນການຕັດສິນໃຈ ໄປເຮັດວຽກໃນປະເທດເພື່ອນບ້ານໃກ້ຄຽງ ເຊິ່ງຜູ້ປົກຄອງ ບາງຄົນ ກໍ່ໄດ້ເວົ້າໃຫ້ຄະຕິເຕືອນໃຈ ວ່າ:

“ສະເພາະລູກຊາຍ ຂອງພໍ່ນີ້ ພໍ່ກະລົມຫຼາຍ ດຽວນີ້ເປັນຄັ້ງທໍາອິດ ເປັນບົດຮຽນອັນໃຫຍ່ ມື້ໜ້ານີ້ ລະແມ່ນລະມັດລະວັງ ສະໃໝດຽວນີ້ ລະແມ່ນມັນ ບໍ່ຄືແຕ່ກ່ອນແລ້ວເນາະ ຄົນຕົ້ມຕຸມ ລະແມ່ນຈັ່ງໃດ ຈັ່ງໃດກະມີເໝິດ ໄປຫຍັງມາຫຍັງ ກໍ່ຕ້ອງຖາມພໍ່ຖາມແມ່ສາກ່ອນ ຄັນຫາກພໍ່ແມ່ອະນຸຍາດໄປຫັ້ນນ່າ ແລ້ວຄ່ອຍໄປ ຄັນວ່າເຮັດແບບຊະຊາຍ ຄືຜ່ານມານີ້ ບໍ່ໄດ້ ຜ່ານມານີ້ ກະຖືກເຄາະຮ້າຍລະດຸ ຖືກຂະເຈົ້າຕົວະໄປຂາຍ ຂາຍແລ້ວ ກະຖືກຂະເຈົ້ານິ່ ທຸບຕີທໍລະມານ ຄືລູກຮູ້ນີ້ແຫຼະ.”

ແລະຜູ້ປົກຄອງ ຂອງຊາວໜຸ່ມອີກຜູ້ໜຶ່ງ ກໍ່ຢາກຢໍ້າເຕືອນອີກວ່າ:

“ແມ່ກໍ່ຢາກມີໜ້ອຍໜຶ່ງເນາະ ເຕືອນໄພແຕ່ລະຄົນ ທີ່ວ່າ ແມ່ກະໄດ້ເຈິະປັນຫາ ມາເທື່ອໜຶ່ງແລ້ວ ກະບໍ່ຢາກໃຫ້ໃຜໄດ້ເຈິະອີກຫັ້ນນ່າ ກ່ອນຊິໄປເຮັດວຽກ ເຮັດງານບ່ອນໃດກໍ່ ສືບຖາມຂໍ້ມູນລາຍລະອຽດດີໆກ່ອນ ຈຶ່ງໄປຖືກກົດໝາຍບໍ່ ຫຼືວ່າ ໄປແບບໃດ ມັນຖືກຕ້ອງຕາມກົດໝາຍ ແລ້ວຄ່ອຍໄປ ຄັນໄປແບບສຸມສີ່ສຸມຫ້າ ໄປກໍ່ຈະຕົກສະພາບແບບນີ້ກໍ່ ແລ່ນຫຍັງ (ແລ່ນໜັງສືຂໍການຊ່ອຍເຫຼືອ) ກໍ່ມັນຍາກເນາະ ໄປປະເທດບ່ອນອື່ນແລ້ວນ່າ ລະກະຖືກລົງຖືກລົງຫຍັງແດ່ລູກນ່າ ຖືກຊ໋ອດຖືກຫຍັງແດ່ ກະບໍ່ຢາກໃຫ້ຜູ້ອື່ນຫັ້ນຖືກແບບນີ້ ຄັນວ່າມີວຽກເຮັດງານທໍາ ຢູ່ບ້ານເຮົາເມືອງເຮົາ ກະຊອກເຮັດຢູ່ບ້ານເຮົາສາ ໄປແບບຕ່າງປະເທດເຮົາບໍ່ຮູ້ເນາະ ຈັກຄົນເຂົາຄຶດແບບໃດຫັ້ນນ່າ ເປັນຈັ່ງໃດ ແມ່ກະຝາກເຕືອນສັງຄົມ ກ່ອນຊິໄປເຮັດວຽກບ່ອນໃດ ກະສືບຖາມລາຍລະອຽດ ຂໍ້ມູນຫຍັງ ໃຫ້ມັນຄົບຖ້ວນ ແລ້ວຈຶ່ງໄປຫັ້ນແຫຼະ.”

ທຸກສິ່ງທຸກຢ່າງທີ່ເກີດຂຶ້ນ ກັບຊາວໜຸ່ມລາວ ໃນການໄປຊອກຫາ ວຽກເຮັດງານທໍາ ໃນປັດຈຸບັນນີ້ ກໍ່ຍ້ອນສະພາບເສດຖະກິດໃນປະເທດຝຶດເຄືອງ ເງິນຄໍາຫາຍາກ ຈຶ່ງເຮັດໃຫ້ພວກຂະເຈົ້າ ຕັດສິນໃຈໄປປະເທດເພື່ອນບ້ານ ຍ້ອນຫຼົງເຊື່ອ ໃນຄໍາຕົວະຍົວະ ຂອງພວກຄ້າມະນຸດ. ສະບາຍດີ.