ຊາວລາວກັງວົນໃຈ ເຣື້ອງປ້າຍ ພາສາຈີນ

ປະຊາຊົນລາວ ກັງວົນທີ່ເຫັນປ້າຍຕ່າງໆ ຢູ່ຕາມເຂດກໍ່ສ້າງທາງຣົດໄຟລາວ-ຈີນ ແລະໃນເຂດເສຖກິດພິເສດຂອງຈີນ ມີແຕ່ເປັນພາສາຈີນ ຫລາຍກວ່າພາສາລາວ ແລະບາງບ່ອນມີແຕ່ພາສາຈີນ ຫລືໂຕໜັງສືຈີນໃຫຍ່ກວ່າ ໂຕໜັງສືລາວ. ຊາວບ້ານຢູ່ເມືອງງາ ແຂວງອຸດົມໄຊ ທ່ານນຶ່ງກັງວົນໃຈທີ່ເຫັນປ້າຍຢູ່ເຂດ ກໍ່ສ້າງທາງຣົດໄຟ ໃນເຂດບ້ານນາຄົກ ມີແຕ່ປ້າຍພາສາຈີນ ແລະທຸງຊາດຈີນ ທັ້ງໆທີ່ຢູ່ເທິງແຜ່ນດິນ ລາວ, ດັ່ງທີ່ທ່ານກ່າວຕໍ່ວິທຍຸເອເຊັຍເສຣີ ໃນມື້ວັນທີ 25 ມິຖຸນາ ນີ້ວ່າ:

“ຂ້ອຍຄືເຫັນ ຄືສ່ວນຫລາຍກະຄືມີພາສາຈີນ ມັນມີພວກບໍຣິສັດເຈາະອຸໂມງ 5 ອຸໂມງ 4 ອັນນີ້ເຂົາເຮັດແນວໃດທັມມະດາມັນກໍຕ້ອງເວົ້າ ເຣື່ອງພາສາລາວແດ່ ພາສາຈີນແດ່ ຄົນລາວກະເດີນຄືກັນເດ໋.”

ກ່ຽວກັບເຣຶ່ອງນີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ຫ້ອງການຖແລງຂ່າວ ວັທນະທັມ ແລະທ່ອງທ່ຽວ ເມືອງງາ ເວົ້າວ່າຕາມປົກກະຕິແລ້ວ ຢູ່ຫຼາຍຈຸດຂອງເມືອງງາ ໃນເຂດກໍ່ສ້າງທາງຣົດໄຟ ລາວ-ຈີນ ປ້າຍຕ່າງໆ ກໍມີການໃຊ້ທັງພາສາຈີນ ແລະ ພາສາລາວ ຄວບຄູ່ກັນໄປ ແຕ່ກໍຍັງບໍ່ທັນໄດ້ໄປກວດກາ ລະອຽດ ວ່າການຂຽນປ້າຍນັ້ນຖືກຕ້ອງຫລືບໍ່ ດັ່ງທີ່ນາງກ່າວວ່າ:

“ອໍ໋ອໍ໋ ຂະເຈົ້າກະໃຊ້ພາສາ ພາສາລາວແດ່ ພາສາຈີນແດ່ຫັ້ນເດ໋ ພວກຂະເຈົ້າກະເຮັດຢູ່.”

ໃນຂນະດຽວກັນ ຊາວບ້ານຢູ່ເມືອງຫລວງນໍ້າທາ ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ ທີ່ຢູ່ໃກ້ກັບເຂດກໍ່ສ້າງທາງຣົດໄຟ ລາວ-ຈີນ ກໍເປັນຫ່ວງນໍາ ພາສາ ລາວ ຍ້ອນວ່າ ສ່ວນຫລາຍເຫັນແຕ່ ປ້າຍພາສາຈີນ ຊຶ່ງ ຄວາມເປັນຈິງ ກໍຂັດກັບຮີດຄອງ ປະເພນີຂອງລາວ, ດັ່ງນັ້ນຈຶ່ງຄວນແກ້ໄຂ ດ້ວຍການເຮັດປ້າຍ ທີ່ມີພາສາລາວເດັ່ນກວ່າ ພາສາຈີນ ເພື່ອຄວາມເໝາະສົມກັບການລົງທຶນ ກໍ່ສ້າງໃນປະເທດລາວ ດັ່ງທີ່ທ່ານກ່າວວ່າ:

“ເຂົາເຮັດປ້າຍໂຄສະນາ ສ່ວນຫລາຍກະແມ່ນປ້າຍໂຄສະນາ ກະມີແຕ່ພາສາຈີນຫັ້ນແຫລະ ປ້າຍໂຄສະນາກໍ່ສ້າງ ມັນກໍຂັດກັບຮີດຄອງ ປະເພນີລາວ ເນາະ ທັມດາເຈົ້າມີກິຈການຢູ່ລາວ ມີໂຄງການ ຢູ່ລາວ ມັນກໍຕ້ອງເອົາໂຕພາສາລາວ ຫັ້ນແຫລະເປັນຫລັກ.”

ທ່ານເວົ້າຕື່ມວ່າ ເມື່ອບໍ່ດົນມານີ້ ຫລັງຈາກໄດ້ຮູ້ຂ່າວກ່ຽວກັບການມ້າງປ້າຍພາສາຈີນ ທີ່ບໍ່ຖືກຕ້ອງ ຢູ່ເມືອງຕົ້ນເຜີ້ງ ແຂວງບໍ່ແກ້ວແລ້ວ ກໍຢາກໃຫ້ພາກສ່ວນທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ ໄປກວດກາປ້າຍ ພາສາຈີນ ຢູ່ເຂດຕ່າງໆພາຍໃນແຂວງ ຫາກເຫັນວ່າຢູ່ບ່ອນໃດ ເຮັດບໍ່ຖືກຕ້ອງ ກໍຄວນໃຫ້ເຂົາເຈົ້າແກ້ໄຂ.

ແລະຊາວບ້ານອີກຄົນນຶ່ງ ຢູ່ບ້ານບໍ່ເຕັນ ເມືອງຫລວງນໍ້າທາ ກໍເວົ້າວ່າ ປັດຈຸບັນ ຢູ່ເຂດເສຖກິດ ບໍ່ເຕັນແດນງາມ ກໍມີຮ້ານອາຫານ ແລະ ຮ້ານຄ້າຂອງຈີນຫລາຍແຫ່ງ ທີ່ໃຊ້ປ້າຍບໍ່ຖືກຕ້ອງ ຊຶ່ງມີທັງ ປ້າຍເປັນແຕ່ພາສາຈີນ ແລະປ້າຍໂຕໜັງສືຈີນໃຫຍ່ກວ່າ ໂຕໜັງສືລາວ. ດັ່ງນັ້ນ ຈຶ່ງຢາກໃຫ້ພາກສ່ວນ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ໄປກວດກາ ແລະແກ້ໄຂໃຫ້ຖືກຕ້ອງ ດັ່ງທີ່ນາງກ່າວວ່າ:

“ເອີ໊ ແມ່ນແຫລະ ເຂົາກະໃຊ້ປ້າຍຈີນ ຂອງເຂົາແຫລະ ລາວກັບຈີນ ຢູ່ນໍາກັນ ຖ້າມີການແກ້ໄຂ ກໍຢາກໃຫ້ເອົາພາສາລາວ ກະໄດ້ ດີທີ່ສຸດ ແຫລະ ພາສາຈີນບາງຄົນ ເຂົາກະບໍ່ຊ່າງອ່ານເດ໋.”

ກ່ຽວກັບບັນຫາທີ່ວ່ານີ້ ເຈົ້າໜ້າທີ່ ຜແນກຖແລງຂ່າວ, ວັທນະທັມ ແລະທ່ອງທ່ຽວ ແຂວງຫລວງນໍ້າທາ ເວົ້າວ່າ ທີ່ຜ່ານມາ ທາງເຈົ້າໜ້າທີ່ ກໍໄດ້ ໄປຕິດຕາມ ກວດກາ ແລະແກ້ໄຂຢູ່ເລື້ອຍໆ. ສ່ວນປ້າຍພາສາຈີນ ທັງຂອງໂຄງການທາງຣົດໄຟລາວ-ຈີນ ແລະຂອງນັກທຸຣະກິດ ຕ່າງໆຢູ່ພາຍໃນເຂດເສຖກິດ ບໍ່ເຕັນແດນງາມ ນັ້ນແມ່ນໄດ້ມອບໝາຍໃຫ້ ທາງເຂດເສຖກິດນັ້ນ ເປັນຜູ້ກວດກາ ແລະແກ້ໄຂ, ດັ່ງທີ່ທ່ານ ກ່າວວ່າ:

“ໂຕປ້າຍທາງຣົດໄຟຫັ້ນ ຄັນວ່າມັນຢູ່ໃນເຂດສັມປະທານເຮົາກໍບໍ່ໄດ້ເຂົ້າໄປແຫຼະ ເພາະວ່າມັນມີຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງເຂົາເນາະສ່ວນຫຼາຍ ຈີນເຂົາພິມມາແລ້ວ ເຂົາພິມມາແຕ່ບ້ານເຂົາແລ້ວເຂົາ ມາຕິດເອງຫັ້ນນະ ແຕ່ວ່າມັນຢູ່ໃນເຂດເສຖກິດພິເສດ ມັນຄວາມຮັບຜິດຊອບ ຂອງ ເຂົາເນາະ ເຮົາບໍ່ໄດ້ໄປກ່ຽວເນາະ.”

ເພື່ອຄວາມກະຈ່າງແຈ້ງກ່ຽວກັບ ເຣຶ່ອງນີ້ ວິທຍຸເອເຊັຍເສຣີ ໄດ້ຕິດຕໍ່ໄປຫາ ຄະນະຄຸ້ມຄອງເຂດເສຖກິດພິເສດ ແຂວງຫຼວງນໍ້າທາ ແຕ່ຍັງບໍ່ ສາມາດຕິດຕໍ່ ກັບເຈົ້າໜ້າທີ່ ທີ່ກ່ຽວຂ້ອງໄດ້.

ອີງຕາມ ກົດໝາຍວ່າດ້ວຍປ້າຍຂອງລາວມາດຕຣາ 16 ກໍານົດເອົາໄວ້ຕອນນຶ່ງວ່າ ສໍາລັບປ້າຍທີ່ຂຽນ ຫຼື ພິມພາສາລາວ ແລະຕ່າງປະເທດ ນັ້ນໃຫ້ໃສ່ພາສາລາວ ຢູ່ເທິງ, ພາສາຕ່າງປະເທດຢູ່ລຸ່ມ ຫລື ພາສາລາວຢູ່ເບື້ອງຂວາ, ພາສາຕ່າງປະເທດ ຢູ່ເບື້ອງຊ້າຍຂອງປ້າຍ ແລະ ຂນາດຕົວໜັງສືຕ່າງປະເທດ ບໍ່ໃຫ້ໃຫຍ່ເກີນສອງສ່ວນສາມ ຂອງ ຕົວໜັງສືລາວ.

ແຕ່ໃນຄວາມເປັນຈິງສ່ວນນຶ່ງ ທີ່ປາກົດໃຫ້ເຫັນ ແມ່ນຂຽນຕົວໜັງສືຈີນ ໃຫຍ່ກວ່າຕົວໜັງສືລາວ. ນອກຈາກນັ້ນມາດຕຣານີ້ ຍັງລະບຸເຖິງວ່າ ສໍາລັບເນື້ອໃນຂອງປ້າຍໂຄສະນາ ທີ່ມີເຄື່ຶອງໝາຍ ການຄ້ານັ້ນ ໃຫ້ຂຽນ ຫລື ພິມພາສາລາວ ຢູ່ເທິງເຄື່ອງໝາຍການຄ້າ ທີ່ເປັນພາສາ ຕ່າງປະເທດ.