Yash sha'ir abduljan aznibaqiyéf we uning "Tün lirikisi"

Yash sha'ir abduljan aznibaqiyéf ependi.

Abduljan aznibaqiyéf 1986-yili almuta wilayiti emgekchiqazaq nahiyesining gheyret yézisida dunyagha kelgen. Shu yézidiki ismayil sattarof namidiki ottura mektepni tamamlighandin kéyin, almuta shehiride orunlashqan abay namidiki qazaq milliy pédagogika uniwérsitétining filologiye fakultétida oqughan.

Abduljan aznibaqiyéf mektepte oqup yürgen chaghlirida shé'ir yézishqa qiziqip, uning eserliri deslepte mektep tam gézitide, shundaqla Uyghur balilirigha béghishlan'ghan "Yash ewlad" gézitide yoruq körüshke bashlighan. Uning Uyghur sha'ir-yazghuchiliri eng köp jaylashqan almuta shehirige köchüp kélishi yash sha'irning ijadiy hayatida burulush hasil qilghan. Bu waqitta heweskar sha'irgha deslep talantliq sha'ir hem yazghuchi exmetjan israpilof alahide köngül bölüp, uning ijadiyet da'irisining kéngiyishige sewebchi bolghan.

Uning netijiside, abduljan aznibaqiyéfning "Qelbim bahari" namliq tunji shé'irlar toplimi 2008-yili yoruq köridu. Andin uning "Menggülük enggüshter", "Yashliq lirikiliri", "Yürek albomi" nezmiy we nesriy eserlerdin ibaret kitab we shé'irlar toplamliri neshir qilinidu.

Abduljan aznibaqiyéf jumhuriyetlik "Uyghur awazi" gézitining ixtiyariy muxbiri, "Asiya bügün" gézitining sabiq tilchisi süpitide muhim mesililerge béghishlan'ghan bir qatar maqale-ochérklarni élan qilidu. Hazir u balilargha béghishlan'ghan "Ghunche" zhurnalining muherriri, "Waris" edebiy-ijadiy birleshmisining, qazaqistan medeniyet we tenheriket ministirliqi qarmiqidiki yash sha'ir-yazghuchilar birleshmisining ezasi.

Uning ijadiyiti munasip bahalinip, jumhuriyetlik Uyghur medeniyet merkizi tesis qilghan "Iliya bextiya" namidiki médalgha sazawer bolghan. Shundaqla sha'irning "Yürek albomi" kitabi almuta sheherlik Uyghur medeniyet merkizining "Yüsüp xas hajip" namidiki bash mukapatigha érishken. Buningdin bashqa abduljan aznibaqiyéf "Tinchliq dunyasi" qazaq ijadiy birleshmisi, "Uyghur awazi" géziti uyushturghan musabiqilerning, almuta wilayetlik assambléye uyushturghan muqaghali maqatayéf namidiki musha'irening sahibi.

U yene "Perwaz" Uyghur ijrachilar birleshmisining ezasi süpitide bir türküm ammibab naxsha tékistlirining aptoridur.

Abduljan aznibaqiyéf terjime ijadiyiti bilen jiddiy shughullinip kéliwatqan yashlarning biri. U bir qisim dangliq qazaq sha'irlirining eserlirini Uyghur tiligha terjime qilghan we élan qilghan. Öz nöwitide abduljan aznibaqiyéfning shé'irliri qazaq, rus, tatar, türk, ukra'in, qirghiz, özbek tillirigha terjime qilinip, dawamliq élan qilinip kelmekte.

Tün lirikisi

Yer-kök tünni sümürüwélip,

Ayni qoydi dérize tekchisige.

Kündüzi tügimigen tirikchilik

Emdi chüsh-xiyalning enchiside.

Tünde kélidu ne bir oy gadirmash,

Waqit-riqabet, teqdir-péshanem.

Waqit méning gézikim, aldirash,

Teqdirni kim bar toluq chüshen'gen!

Ümid-meqsetler oyda ayan,

Jahanni arilap kéziwétiptu.

Qanche arman qilip, shé'ir yazmay,

Uni teqdir péshanemge alliqachan yéziwétiptu.

. . . Yalghuz emes, tün bar yénimda,

Séghinish bilen ökünüshni

Esir qilghan oyumgha.

Bezide uninggha

Ötküzgen bir künning

Hésabatini bérimiz

Burchum bardek boyimda.

. . . Tün qaraqchisi

Qarghuyapilaq emesmen.

Aram ber manga, qarangghu.

Kündüzi qolidin kelmigen-osalghu,

Kéchidiki shuning haram ishigha bol tosalghu.

Xiyallar déngizigha chöktürüp etey,

Andin qichqirisen talada.

Ay sholisi chüshken yoruqta

Gézikimni körimen shu'an mubada.

Umu harghin, qiysayghan,

Ikkimiz amalsiz, sen azade.

Yultuzlarla sanga amraq pezada.

Bir chaghda, awu qoshnamning tamakisi

Etrapni sésitti.

Isi hejep qutraydu,

Yoq issiqi, biraq puraydu.

Éhtimal kömüri nachar.

Muzlidim, kirey öyge,

Yoq bolghachqa héch néme

Köngül achar.

Tün,

Méni oygha salma,

Közümni xiyal kinosidin ayriwet.

Méni kütüp turar,

Anam salghan orun, kariwet.

Oynima, qiynima,

Chidamim chéqilsa, musht atarmen.

Yoruq méning hemrahim,

Yoruqqa-hörlükke xushtarmen.

Mewjudatta yoq jan sözleydu

Xushalliq dégen qayghumu,

Qayghu dégen xushalliqmu?

Men bu dunyada yoq-

Tughulmighanmish,

Ölmigenmish hem,

Teleysizmish:

Méni yaratmighan,

Men yaratmighan,

Ewlatsizmish, elleysizmish.

Armanda,

Hem armansiz ötimen.

. . . Bir tewlük buyrighan chiwinning

Ömrini zep kütmeymen.

Ümidlik yash

Ana yüriki susiz chölderep,

Közidin ketti arman teshnaliq.

Tende gösh yoq, ochuq tört terep,

Yütken könglide hewes-eshnaliq.

Qelbini basqan qumlar heywetlik,

Ötmüshi qamqaq, heryan uchidu.

Bir tamcha sujan'gha lezzetlik,

Ölmesning küni-köngül xushidur.

Yürek nepesi ténidin chiqip,

Tömür pechlerde küldek solan'ghan.

Közdin adaqqi bir tamcha éqip,

Pütkendek anga bu ömür-yalghan.

Eshu tamcha yash muzdek shu qeder,

Otqa pürken'gen pechni öchirer.

Quyash xijalet shu bir seher,

Yérip chiqqanda yerdin ünchiler. . .

Yashaydu adem. . .

Yashaydu adem:

Birde ongda-

Shadliq bilen qayghusi teng yüridighan,

Birde oyda-

Bash-uchi yoq xam xiyalni süridighan.

Yashaydu adem:

Öz chüshide-

Öz-özini béqindurup qoyidighan,

Ökünüshte-

Pushman bilen öz göshin yep toyidighan.

Yashaydu adem:

Bu dunyada-

Halal-haram mensep-bayliq uyidighan.

U dunyada-

Gunalirin menggülükke yuyidighan.

• Print
• Hembehr
• Ewetish

Barliq pikir - bayanlarni körüsh.

• Bügünki anglitish
• Ilgiriki anglitishlar