Uyghur yash-ösmür tenheriketchiliri taylandtin dunya chémpiyoni bolup qaytti

Kikboksing boyiche dunya musabiqiside chémpiyon bolghan elishir sultanxojayéf. 2019-Yili mart, tayland.

Qazaqistan Uyghur yashlirining tenheriketning her xil türliridiki musabiqilerge qatniship, chong utuqlargha érishiwatqanliqi melum. Bolupmu putbol, xokkéy, gimnastika, changghuda sekresh, boks, kikboksing, yeni erkin mushtlishish, karaté, yeni qa'idisiz chélishish we tenheriketning bashqimu türliri boyiche ötküzülgen her xil derijidiki musabiqiler shular jümlisidindur.

Yéqinda tayland paytexti bankok shehiride bolup ötken kikboksing boyiche dunya musabiqisige qazaqistandinmu bir guruppa Uyghur tenheriketchi qatnashti. Biz ene shu musabiqidin chémpiyon bolup qaytqan bir qisim tenheriketchiler bilen söhbetleshtuq. Ular almuta wilayitining talghir nahiyeside pa'aliyet élip bériwatqan “Nur” we “Qizil tugh” tenheriket kulubliridin bolup, bular suhrab hashimjanof, elishir sultanxojayéf, sayit intimaqof, eli'esqer eli'esqerof we elijan ablehetoflardur.

Tenheriketning bir nechche türliri boyiche xelq'araliq musabiqilerde we dunya musabiqiliride chémpiyon atalghan, hazir almuta wilayitining talghir nahiyesige qarashliq bésaghash mehelliside yashawatqan suhrab hashimjanof ziyaritimizni qobul qilip, mundaq dédi: “Men özüm tenheriket bilen kichikimdin tartip shughullinishqa bashlidim. Deslepte almuta we tashkent shehiride ötken kikboksing musabiqiside chémpiyon boldum. Men tenheriketning her xil mushundaq türliridin küchümni sinidim. Mesilen, 2011-yili bérlinda ötken ushu-sanda( chambashchiliq ) boyiche xelq'ara musabiqide birinchi orunni aldim. 2015-Yili béyjingda ötken chambashchiliq we kungfu ( gumba körsitish) boyiche dunya musabiqiside altun médal, 2018-yili shangxeyde bolghan xelq'ara musabiqide mis médal aldim.”

1993-Yili tughulghan suhrab hashimjanof qazaqistan we ottura asiya boyiche ötken bir nechche musabiqilerning ghalibi bolup, hazir u, bir tereptin, özi musabiqilerge qatnishiwatsa, yene bir tereptin, yashlarni terbiyelimektiken. Chambashchiliq boyiche tenheriket mahiri suhrab hashimjanof 2013-yildin buyan “Nur” ten-heriket kulubida trénér bolup ishlep kelmekte. U özining yéshigha qarimay, yashlarni ögitip, ulardinmu chémpiyonlarni terbiyilep chiqishqa tirishiwatqanliqini bildürüp, yene mundaq dédi: “Elwette, bu qétimda taylandta bolghan kikboksing boyiche dunya musabiqisige bir top Uyghur baliliri bérip, quruq kelmiduq. Uninggha 70 tin oshuq memlikettin tenheriketchiler qatnashti. Qazaqistandin 30 gha yéqin adem barduq. Bizning qazaqistan komandisi omumiy körsetküch boyiche 70 komandining ichidin birinchi orun'gha ige boldi. Bu, elwette, chong utuq. Biz qazaqistanning tughini taylandta égiz kötürüp, xushal bolduq.”

Taylandta altun médalgha érishken chémpiyonlarning yene biri almuta shehiridiki mesim yaqupof namidiki 101-Uyghur gimnaziyesining 7-sinip oqughuchisi elishir sultanxojayéf ziyaritimizni qobul qilip, mundaq dédi: “Men 2011-yildin tartip ‛nur‚ tenheriket kulubida tenheriket bilen shughullanmaqtimen. Méning ustazlirim awakriyéf rénat we hashimjanof suhrab. Men üch qétim qazaqistan, bir qétim ottura asiya chémpiyoni boldum. Bu yili bankokta dunya chémpiyoni boldum”.

Biz elishirning dadisi adiljan abdumasarofni ziyaret qilghinimizda u mundaq dédi: “Men balilirimni alte yéshida tenheriketke bériwetken. ‛nur‚ kulubi échilghandin béri balilirim elishir bilen dildar bériwatidu. Hazir balilargha wijdanliq, ghururluq bolushi üchün hem ten-saqliqi üchün tenheriket kérek. Balilirimiz yaxshi utuqlargha ige bolup, bizmu xushal boluwatimiz.”

Adiljan abdumasarof Uyghur xelqining, qazaqistan dölitining shenini qoghdawatqan barliq ten-heriketichilerge chong muweppeqiyetler tilidi.

Igilishimizche, taylandtin chémpiyon bolup kelgen tenheriketchiler almuta shehiri we ularning yurtida daghdughiliq qarshi élin'ghan. Talghir nahiyesining yurt-jama'etchiliki, Uyghur jem'iyetliri wekilliri, ata-anilar we bashqilar chémpiyonlargha alahide hörmet bildürgen.

Jumhuriyetlik Uyghur étno-medeniyet merkizi yénidiki tenheriket komitétining re'isi ekrem nurdunof ziyaritimizni qobul qilip, mundaq dédi: “Yette bala bardi. Balilar qiynilip, biz her yaqtin yardem berduq. Men 150 etrapida ademlerni uyushturup, ularni ayrodromda kütüwalduq. Andin ‛nur‚ réstoranida kanay-sunaylar bilen yene kütüwalduq.”

Ekrem nurdunof özi bashquruwatqan tenheriket komitétining kéyinki waqitlarda köpligen pa'aliyetlerni ötküzgenlikini otturigha qoydi.

Melum bolushiche, qazaqistanning tenheriket sahesining rawajlinishigha Uyghurlarmu salmaqliq töhpe qoshup kelgen. Ularning qatarida köpligen tenheriket kulublirida tenheriketning her xil türliri boyiche terbiyelinip chiqqan hemde qazaqistan, asiya, dunya musabiqiliride chémpiyon atalghan Uyghurlar köplep sanilidu. Abduréshit abduraxmanof, tuyghun nasirof, zakir toxtiyéf, alik jelilof we bashqilar shular jümlisidindur.