Шиветсийә баш министириниң килимат йиғинида хитайни тәнқид қилиши икки дөләт оттурисидики мунасивәткә қандақ тәсир көрситәр?
2015.12.03

Бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң килимат алий йиғинида шиветсийә баш министири ситефан лупвән хитайдики килимат булғинишини тилға елип, хитай һөкүмитини тәнқид қилған.
Бу хәвәргә шиветсийә мәтбуатлири орун берип, шиветсийә баш министири бурундин тартип хитайни аяп кәлгән иди, бу қетим немә үчүн әйиблиди? растинила хитайда килимат булғиниши барму? дәп язған. Бу хәвәрни б б с му елан қилған. Шиветсийәдә яшаватқан уйғур зиялийси абдулла көкяр әпәнди бәргән мәлуматқа асасланғанда, мутәхәссисләр парижда килимат йиғини ечиливатқан мәзгилдә бейҗиңда йүз бәргән һава булғиниш әһвали үстидә тәкшүрүш елип барған.
Абдулла көкяр әпәнди килимат булғинишиниң хитай пайтәхти бейҗиңда вә охшашла уйғур районида еғирлиқини оттуриға қойди. У, бундақ бир вәзийәттә уйғур мутәхәссисләрниңму хитайдики һава булғиниши тоғрисида дунядики һәрқайси дөләтләрниң һөкүмәтлиригә бу һәқтә доклат тәйярлап сунуши керәкликини тәкитлиди.
Узун йиллардин бери шиветсийәдә яшаватқан дуня уйғур қурултийи баянатчиси дилшат ришит әпәнди, шиветсийә билән хитай оттурисидики сода мунасивәтниң яхши икәнликини, әмма шиветсийәниң инсан һәқлири вә демократийә қиммәт қаришиға игә дөләт икәнликини, шиветсийә һөкүмити хитай билән болған сода мунасивәтни дәп килимат булғинишқа қарап турмайдиғанлиқини билдүрди.
Фирансийәниң пайтәхти парижда өткүзүлүватқан 147 дөләтниң дөләт башлиқлири вә һөкүмәт рәһбәрлири қатнишиватқан килимат йиғини 30-ноябир күнидин 11-декабир күнигичә давамлишидикән.
Аваз улинишидин бу сөһбәтниң тәпсилатини аңлиғайсиз.