Xitayda ötküzülgen herbiy parat ijabiy bahagha érishelmidi

Xitayda ötküzülgen herbiy parat dunya axbaratida köpligen munazire we mulahizilerge seweb boldi, emma tilgha alghudek ijabiy bahagha érishelmidi.

Xitay re'isi shi jinping béyjingda ötküzülgen herbiy parat mezgilide tinchliq sho'arini küchep towlighan bolsimu, dunya jama'iti we bezi döletler uning sözi bilen herikitidiki zitliqni tutqa qilip turup xitayni eyiblidi.

Filippin dölet mudapi'e ministirliqining bayanatchisi pétir ependi 6-séntebir küni metbu'atlargha nutuq sözlep, shi jinpingning tinchliq shu'arining saxtiliqini pash qildi. U sözide, xitay rehberliri tinchliqni aghzidila dawrang qilmay, jenubiy déngizdiki tinchliqqa muxalip bolghan heriketlirini toxtitishi, félippinning déngiz we hawa qatnishi erkinlikige dexli qilmasliqi kéreklikini tekitlidi.

Frankfurt mejmu'e géziti bu qétimqi parat arqiliq, shi jinpingning peqetla xitay xelqning diqqet nezirini nöwettiki iqtisadiy böhran we paychéki meghlubiyitidin waqitliq burash meqsitige yiteligenlikini, emma bu parat axirlashqan haman xelqining diqqitining yene ré'al mesililerge qaytidighanliqini bayan qildi.

Jenubiy gérmaniye gézitimu bu xusustiki maqaliside, xitayning bu parat arqiliq xelqqe kommunistik partiyining qanche 10 yildin buyanqi jinayetlirini, bazar igilikidiki qalaymiqanchiliq hemde tyenjindiki partlashni waqitliq untuldurush, xelqni wetenperwerlik we militarzimliq héssiyat bilen yuqumlandurush meqsitige yetkenlikini, biraq bu paratning emeliyette qoshna ellerge tehdit yaratqanliqini, xitayning öz qoshnilirigha heywisini körsitip, özining asiyadiki hökümran küch ikenlikidin bésharet bergenlikini otturigha qoydi.

Bérlin kündilik géziti maqaliside, xitay re'isi aghzida tinchliq désimu, emeliyette herxil éghir urush qorallirini bu paratta namayan qilghanliqini, sözi bilen herikitining bir birige zit ikenlikini, xitayning eskiri quwwiti körgezmisining emeliyette qoshna ellerde herbiy tereqqiyatning ilgiri sürülüshige seweb bolidighanliqini eskertti.

Teywende neshrdin chiqidighan alma géziti 89-yilidiki béyjing oqughuchilar herikitining rehberliridin biri bolghan wang denning sözige orun bérip, xitayning bundin 26 yil ilgiri del mushu herbiy küch bilen del mushu orunda oqughuchilarni qanliq qirghanliqini, xitay kompartiyisining eslide fashistik bir hakimiyet bolghanliqini esletti. Wang den sözide, shi jinping textke chiqqandin kéyin, xitaydiki kishilik hoquq weziyitining éghir derijide chékin'genlikini, türkümlep kishilik hoquq pa'aliyetchilirining qolgha élin'ghanliqini, kishilik erkinlikning qattiq ayaq asti qilin'ghanliqini éytqan.

Xongkongda chiqidighan alma gézitimu 6-séntebir bu heqte maqale élan qilip, fashizmgha qarshi urushning ghelibisini tebrikleshke gomindangning heqliq ikenlikini, xitay kompartiyisining bu urushta töhpisi yoqluqini sherhiyilidi. Maqalide xitay ziyaliysi ili shaning éghzi arqiliq, fashizmgha qarshi köreshning mahiyette yawayiliq bilen medeniylik otturisidiki küresh ikenliki tekitlen'gen.

D u q neshriyat-teshwiqat komitéti mudiri perhat muhemmidi ependi bu toghriliq toxtilip, xitayning sherqiy türkistanda yürgüzüwatqan milliy siyasitining tipik fashistik siyaset bolidighanliqini misalgha aldi.

Gérmaniyediki xitay ziyaliysi jang pingmu 3-séntebir ötküzülgen bu herbiy parat toghrisidiki obzorida, Uyghur ili we tibettiki weqelerge xitayning fashistik siyasitining seweb boluwatqanliqini bayan qildi. U sözide, xitay xelqining sawaq almaywatqanliqini, kompartiyining miletchilik we wetenperwerlik wirusliri bilen yuqumliniwatqanliqini tekitlidi.