“...Junggo pat arida gumran bolidu”

“....Junggo hökümiti bombining piltige ot yaqti....Inawetlik qerz bérish astilap qaldi....Junggo iqtisadi jehette gumran bolupla qalmay, bu dölet siyasi jehettimu gumran bolidu.....Qarighanda mesile gumran bolamdu, bolmamdu dégen yerde emes. Mesile gumran bolush qachan yüz béridu, dégen yerde” dep bashlaydu maqalisini yazghuchi falkun sitak.
Obzorchimiz sidiq haji rozi
2011.11.25

Junggogha nezer tor biti 2011 - yili 11 - ayning 22 - küni “Junggo pat arida gumran bolidu” mawzuluq terjime maqalini tor bitige chaplidi.

......Xitayning bazargha chiqarghan puli bésip tarqatqan pulmu emes, qezr alghan pulmu es, belki banka qerz bérish sheklide bazargha chiqarghan puldur. 2011 - Yili xitayning bazargha chiqarghan puli 17 tirilyondin, 18 tirilyon'ghiche.... Bu pul omumi milliy daramettin 1.3 Pirsen halqip ketken.” bu dégenlik yotqan'gha qarap put uzartmighan, kirimdin chiqim halqip ketti dégenliktur. Mesilen, xitay hökümiti bazargha salghan pul 2009 - 2010 - yilliri milliy daramettin 40% halqip ketken.

Bankidin pul qoyup bérishning bu derijide kéngiyishidin bashqa, isitatistikigha asaslan'ghanda, her küni 2 dollar xejliyelmeydighan xitayning sani 480milyon dep körsetti yazghuchi falkun sitak.

Yazghuchi bir künde 2 dollar xejliyelmeydighan xitayni éghizgha aptu. Bir ayda, hetta bir yildimu 2 dollar xejliyelmeydighan Uyghurlarning sani qanchiliktur?!

Falkun mundaq körsetti : junggoda misning bahasi chüshüp ketti. Misni zakalet qoyup bankidin pul élishqa paydilan'ghandimu, uning sirtida kapalet bergendimu san - sanaqsiz shirketlerning qerzini qapliyalmaydu. Yene shu misning bahasi dawamliq töwenlewiridighan bolsa, junggo iqtisadining pütkül bir qismi gu mran bolidu. Iqtisad gumran bolghan haman pütkül junggo qalaymiqanchiliq ichige kirip qalidu. )Qarighanda, qanchilighan yüen shikey we maw zédunglar otturigha chiqamdu - néme?

Yer sharining siyasetchiliri we muxbirliri mushundaq künde junggo puqralirining naraziliqini körmeske séliwélishi mumkin. Junggoda axbaratchilar junggo iqtisadining atalmish shiddetlik tereqqiyatini hedep kökke kötürüp, shiddetlik tereqqiyatning astidiki tewreshni, endikishni, dawalghush peytide turghan weziyetni tilgha almaywatidu.

Falkun sitak maqalining axirida mundaq körsetti :qarighudek bolsaq, junggo mushu bir nechche yil ichide yer sharidiki eng chong dölet bolalmay qalidu.... Biz közde tutuwatqan junggo da... Béyjing hakimiyiti halak bolghandin kéyin, bir qanchilighan kichik döletler otturigha chiqidu. Eger bundaq ehwal heqiqeten royapqa chiqidighan bolsa, amérika, yawrupa döletlirige körsitidighan tesirini oylisam....Méni titirek basidu... Deydu, falkun sitak. Way,ghojam qarisila, silini her giz titirek basmisun, Uyghurdek milletlerni xitaygha qoshup birip 60 yil dollar xejlep yétishla, emdi heqasillirinichu, hergiz titirek basmisun! junggo halak boliwersun!

Kélidighan nerse choqum kélidu. Falkun sitak ependi. Kélidighan nerse qandaq waqitta kélidu? kishiler ishenchini yoqatqanda, kishiler ishenchini yoqitip, hemmidin, hemmidin bizar bolup ümidsizlen'gende, del shundaq peytte kélidighan nerse choqum yitip kélidu, falkun sitak ependi!!!

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.