Президент обаманиң явропа зиярити

Дәвр журнили 2011-йили 1-айниң 28-күни “реган обаманиң яхши үлгиси” мавзулуқ мақалә елан қилип, “обама билән реган охшаш бир дәврдә яшимиған болсиму, охшаш болған сиясий лагерға мәнсуп болмисиму, лекин аввалқи рәһбәрниң сиясий парасити шүбһисизки, аздур-көптур кейинки рәһбәрниң һакимийәт йүргүзүш идийисигә тәсир көрситиду” дәп, көрсәткән.

Мақалидә, обама билән реган бир қанчә тәрәпләрдин охшаш иқтидарға игә. Бир қанчә қетим президентлар зияпитигә қатнашқан доглас бирикли, интайин чоңқур тәсират қалдурған нәрсә шу болдики, президент обама өзиниң үлгисини издәп тепивалди, деди...Бу үлгә реган амили нурғун сиясәтләргә тәсир көрситиши мумкин...Президент обама, мәрһум президент реганниң усули, методи бойичә өзиниң мәсулийитини ада қиливатиду” дәп көрсәткән.
Мақалидә йәнә “президент обама, дөләт мәҗлисидә, ички кабинет әзалириға вә пуқраларға икки қетим дөләт сиясити сөзлигән вақитта мәрһум президент реганниң үлгиси, президент обаманиң нутқида гәвдиләнгән” дәп көрсәткән.

Мәрһум президент реган, интайин кәмтәр, интайин кичик пеил, америкилиқниң оғли иди. Мәрһум президент реган сиясәттә,мәниви һуҗум билән тәсирләндүрүш, ишәндүрүшни бирләштүрүп, михаил горбачефниң дөләт сияситини өзгәртишигә вә коммунизмдин ваз кечишигә һәйдәкчилик қилған президент иди. Инсанийәт тарихида, мәрһум президент реган дәври, дуняға тарихи өзгириш елип кәлгән бир дәвр һесабланди. Сотсиялизм вә коммунизмниң мустәмликичилик системисини йимиривәткән бир дәвр иди.

Мәрһум президент реган коммунизмға қариши күрәштә биҗанидил ишләп, пүтүн ғәлибә вә муваппәқийәтни горбачефқа тәқдим қилип,“горбачиеф әпәнди берлин темини өрүвәтти” дегән иди.

Нөвәттә президент обама 5-айниң 25- күни әнглийә парламентида нутуқ сөзлигәндә :“бүгүн уруш башланған вақиттин таки иқтисад саһәсидә чекинишни бәлгә қилған җапа мушәққәтлик 10йил өтүп кәткәндин кейин, биз икки дөләт (әнглийә, америка) һалқилиқ бир пәйткә кирип кәлдуқ...Инқилаб долқуни оттура шәрқ вә шималий африқиниң кочилирида ямрап, бир дәвр кишиләрниң өз тәқдирини өзлири бәлгиләш садалири пүтүн дуняға мунасивәтликтур... Нөвәттә биз рәһбәрлик ролимизни җари қилидиған вақитқа йитип кәлдуқ...Демократийидин пайдилинип аз санлиқларниң һоқуқини инкар қилидиған ишлар 20-әсирдә дуня қуруқлуқида җараһәтлик милләтчиликни қалдуруп кәтти...” дәп көрсәтти.

Худди шуниңдәк, 2009-йили мустәмликә уйғуристанниң үрүмчи шәһиридә 10миңдин артуқ уйғур қанға боялғанда, тарих бу вәтәндә “җараһәтлик милләтчилик”ни қалдуруп кәткән. 10Миңдин артуқ қанға боялған уйғур һөркиригән сада дәл “өз тәқдирини өзлири бәлгиләш үчүн” һөркиригән сада иди. Инқилаб долқуни аввал шималий африқида әмәс, аввал уйғуристанниң пайтәхти үрүмчидә-оттура асияда башланған иди.

Уйғурларниң сиясий мулаһизичилири тор бәтлиридә “дәвр журнили президент обамани мәрһум президент реганға охшатқан болса, биз бәк пәхирлинимиз, әгәр үрүмчидә уйғурларниң намайиши, хитайларниң уйғурларни қанлиқ қирғин қилиши мәрһум президент реган дәвридә йүз бәргән болса, ундақта президент реган уйғурларни қирған қирғинчилиққа қандақ инкас қайтуратти” дәп соал қоюшти.