Birlik sep siyasitining obyékti kim?

Ju wichün mundaq dégenmish: "shinjangning bu qétimqi terbiye pa'aliyiti yaxshi bashlinip, janliq we xasliqqa ige bolup, basquchluq netijiler qolgha keltürülüp ..." Qatarliq pé'illar, süpet sözler, ritorik soraqlar we söz türkümliridin teshkillen'gen jümliler ré'alliqta heriket ünümi yoq, abstrakt söz ibarilerni qurashturup sözlen'gen notuq shekli, xitayning siyasi turmush aditidin éytqanda, partiye dogmisi, bizning tilimiz bilen éytqanda, xitay dogmisi hésablinatti.

Bir döletning yene shu döletning qurulma sheklige uyghun kélidighan qanun tüzümi bolmisa, qanun tüzümi bolghandimu ijra qilinmisa, da'iriler etigende bir siyaset, kechte yene bir xil siyaset élan qilishqa mejbur bolidu. Bu elde ‏ - junggoda puqralar qobul qilalaydighan qanun bolmighachqa, da'iriler dogma siyaset belgilep, dogma telim ‏ - terbiye heriketlirini zorawanliqni arqa térek qilip yolgha qoyushqa mejbur bolidu.

Ju wichünning shu'aridiki "ulugh weten" zadi qaysi weten? junggo ‏ - jungxwa xelq jumhuriyiti, ju wichünning ulugh " wetinidur. Ju wichün mustemlike Uyghuristanda telim - terbiye élip bériwatidu. Bu wetenning yerlik xelqi Uyghurlar we bu milletning qérindashliridur. Mustemlike ölke, xitayning tajawuzchiliqi tüpeyli igilik hoquqi yaki hökümet sheklini yoqatqan Uyghuristan bügün Uyghurning wetinidur.

Xitayning mustemlikisi bolup qalghan Uyghuristanda, ju wichün qandaq shekillik telim - terbiye élip baridu? tehlilimizni ju wichünning salahiyitidin bashlayli! ju wichün mustemlike hakimiyet merkizi komitét birlik sep bölümining da'imiy mu'awin bashliqi iken. U élip bériwatqan telim - terbiye pa'aliyitining obyékti mustemlike Uyghuristan we bu ölkining yerlik xelqliridur. Mustemlike ölke shuning üchün xitay birliksep siyasitining obyékti bolup qaliduki, xitay tüzüp chiqqan saxta asasiy qanunda mustemlike qilin'ghan Uyghur millitiningmu hoquq subyékti bolidighanliqi étirap qilinmighanliqtin, Uyghurlar atalmish jungxwa xelq jumhuriyitining qanunluq puqraliri hésablanmaydu. Bu nuqtini herbir xitay ichide bilidu. Shunglashqa Uyghurlar xitay birlik sep siyasitining obyékti bolup qalidu.

Ju wichün merkizi teshwiqat ministirliqining yardimi we yol körsitishi arqiliq mustemlike Uyghuristan'gha kélip, birlik sep xizmitining éhtiyaji boyiche, dogmatislarghaxas xizmet usuli, tejribichilikke xas telim - terbiye usuli, menpe'etchilik - firagmatislargha xas birlik sep nezeriyisi ijat qilip, mustemlike Uyghuristanni birlik sep da'iriside tutup turushqa mejbur boldi.

Uyghurlar, birlik sep da'irisidin halqighan halda aliy ma'arip terbiyisige ige bolalmaydu. Junggoda ma'arip terbiyisining mezmunliri yaki mustemlikichilik yaki minge yuyush mezmunliridin halqip chiqip kételigini yoq. Uyghurlar, herbiy ma'arip terbiyisige ige bolalmaydu, Uyghurlar, mustemlikichi hakimiyetning yuqiri qatlimida mertiwilik orun tutalmaydu. Uyghurlar, iqtisadi tereqqiyat torining bir burjikidimu turalmaydu. Uyghurlar, Uyghuristanning yer asti bayliqidin héchqandaq nepke érishelmeydu.

Uyghurlar, mustemlike Uyghuristanda xitay köchmenliri hakimiyitining hoquqi, meniwi, medeniyet, qanuni munasiwetlerning qaysi halqisida qandaq hoquqluq orunni igiligen? yoq! mustemlike Uyghuristanda Uyghurlargha mustemlike qilish siyasitining zerbisige uchrashtin bashqa ikkinchi yol yoq! shunga Uyghurlar, xitayning nezeride yoqitishqa tigishlik milliy étnik guruppa bolup qéliwéridu.

Yéqinqi alametlerdin qarighanda, xitayning chong dölet bolush chüshi, jenubiy déngizda kéngeymichilik qilish chüshi, hetta Uyghuristandin chiqip kawkaz, kaspi déngizighiche kéngeymichilik qilish chüshi pütünley sugha chilashti. Shunga wezir win jyabaw keyni - keynidin démokratik siyasi islahat toghrisida zeytun shéxini pulanglitishqa bashlidi.
 
Nawada xitay hökümiti xémigha yénip, döletler qatarida xelq'arada bir döletlik ornini saqlap qalimen dése, u halda ju wichün ependi shu'arini özgertip: "wetininglarni qizghin söyünglar, mustemlikichilik tüzümini békar qilinglar, Uyghuristanda musteqil dölet qurunglar! " dégen bolsa, bundaq sho'arni pütün Uyghur xelqi we dunya jama'iti qarshi alghan bolatti.