Süyiqestmu yaki emeliyetmu ?

Xewerde körsitilishiche : bu yil nobél tinchliq mukapati omumyüzlük talash- tartish qozghidi, nurghunlighan döletler nobél tinchliq mukapati tarqitish murasimigha qatnashmaydighanliqini ipade qildi, rusiye mutexessisliri gherb dunyasi yenila soghuq munasiwetler urushi tepekkur yolini boylap, chare-tedbir izdep, junggoning bash kötürüshini cheklep, junggoni sabiq sowétlerni aghdurghandek aghdurup tashlimaqchi boluwatidu, lékin ularning bu suyiqesti emelge ashmaydu"dégenimish.

Péqir obzorchi rusiye mutexessislirini tolimu eqilliq mutexessisler dep chaghlayttim. Mutexessislerning éside bardu belkim, sabiq prézidént yilitsin hayat waqtida i'ordan deryasigha chömülüp qirghaqqa chiqip, "rusiyining yimirilishi teqdirning orunlashturushidur " dep körsetken. Bende seweb qilishi mumkin, lékin tarixning özgirishide birinchi sewebning rolimu zor bolidu. Rusiyining yimirilishide yilitsinning körsetken delili belki alemning heriket mizanigha uyghun bolsa kérek.

Biraq, sabiq sowétlar hökümiti bilen gherb dunyasining soghuq munasiwetler urushi dewride her qaysi sepler boyiche muressesiz élishqanliqi inkar qilghili bolmaydighan tarixtur. Bu chaghlarda jahanning qudretlik küchliri kapitalizm lagéri, sotsiyalizm lagéri yaki amérika bashchiliqidiki gherb dunyasi, sabiq sowétlar bashchiliqidiki sherqi yawropa kommunizm lagéri dep atilatti. Herbiy jehette dunya natu we warshawa shertnamisi deydighan ikki chong herbiy lagérgha bölün'gen.

Ikki lagér otturisida yüz bergen küreshlerge yaki gherb dunyasining her qaysi sepler boyiche sotsiyalizm lagérigha zerbe bérishlirige berdashliq bérelmey, sabiq sowétlerning siyasiy sistémisi gumran bolghan bolsa, sözsizki, bu ber heqtur. Shundaq ehwalda sabiq sowétlerning siyasiy sistémisi gumran bolghan ikenu, némishqa bügünki ehwalda xitayning siyasiy sistémisi gumran bolmighudek? sabiq sowétlerning gumran bolushida, "9 baha " yézip, sabiq sowétlerning riwizonéstliq hakimiyet qurulmisini tenqidligen xitay kommunistliriningmu qoli bar idighu?

Emdi nöwet xitayda kommunizm sistémisi yimirilish dewrige yitip kelgende, rusiye mutexessisliri "suyiqest emelge ashmaydu" dégendin köre, emeliy ish qilip rusiyilikler junggogha qurup bergen kommunizmliq hakimiyet sistémisini aghdurushqa hesse qoshup, bu qétim emdi démokratik junggo qurup chiqishqa yardem qilishi tamamen mumkin idighu? stalinning dosti maw zédung " sowétlerning bügüni bizning etimiz " dep körsetken. Tünügün kirimil qizil impériyisi yimirildi, bügün emdi junggoning qizil impériyisi yimirilse bolmamdiken?