Shinjang maliyisi we pilanliq tughut siyasiti

“Tengritagh” tor béti 2011‏-yili 8‏-ayning 19-küni xewer élan qilip, “Aptonom rayonluq maliye nazaritining 2011-yilliq aptonom rayon boyiche ‛pilanliq tughut siyasitige maslashqanlargha mukapat bérish toghrisida uqturush‚ ning rohigha asaslinip, yéqinda aptonom rayon maliyisi 20 milyon 320 ming 950 yüen pul ajritip, pilanliq tughut siyasitige maslashqanlargha mukapat bérish xizmitini yaxshi ishlidi” dep körsetti.
Obzorchimiz sidiq haji rozi
2011.10.04

2011‏-Yili, 10‏-ayning 3‏-küni “Tengritagh” tori “Shinjangning maliye kirimi shiddet bilen östi, puqralar intayin köp menpe'etke érishti” mawzuluq xewer tarqatti. Xewerde “Bir nechche yillardin béri rayonimizgha sodiger chaqirip, kapital jelp qilip, üstünlükke ige yer asti bayliqini almashturush üchün köp tirishchanliq körsitish netijiside bu yil 1‏-aydin 8‏-ayghiche, pütün aptonom rayonning maliye kirimi 6yüz 85 milyon 9yüz 90ming yüen boldi”, dep körsetti.

Kimni zangliq qilidu “Shinjang maliyisi”? bir ölkining maliyisi aran shunchilikmu? néfit chiqidighan, tebi'iy gaz chiqidighan, 138 xildin artuq renglik, rengsiz métal chiqidighan “Shinjang Uyghur aptonom rayoni” ning maliyisi aran shunchilikmikina!!!

Yuqiriqi misalda xitay mustemlikichilirining mustemlike Uyghuristanda pilanliq tughut siyasitini her yili ching tutidighanliqi ashkara boldi. Pilanliq tughut siyasitige maslashqan Uyghur ayalni tughmas qiliwétish, hamilidar bolghan juganlarni opératsiye qilish, kéchikip toy qilishqa mejburlash, toy qilishtin awwal bala tughmasliq toghrisida toxtam tüzüsh qatarliq xitay mustemlikichilirining tughutni cheklesh wasitiliri emeliyette shekli özgergen milliy qirghinchiliq, Uyghur millitini qirghin qilish siyasiti déyishke bolidu. Shundaq toxtamgha qol qoyghan Uyghur a'ililermu, mejburlan'ghan halette qol qoyghandimu, tarqatqan mukapatni qobul qilghanla bolsa, bu a'ililer yalghuz xudaning aldidila gunahkar emes. Belki, milletning aldidimu gunahkar bolidu.

Maliyining öskenliki mesilisige kelsek, aptonom rayon'gha qarashliq bir nechche nazaret, mesilen, charwichiliq, déhqanchiliq nazariti, pochta- télégraf, qatnash nazariti qatarliq nazaretler biwasite xitayning merkizi hökümitige baj töleydu. Undaqta yuqiriqi köpeygen maliye qeyerdin kelgen?

Bingtu'enni merkizi hökümetning mustemlike Uyghuristanda qurulghan shirkiti déyishke bolidu. Bingtu'en boz yer achqanliqi üchün aptonom rayon'gha bir tiyin baj tölimeydu, merkezge töleydu. Külkilik yéri shu yerdiki, hetta merkezge qarashliq néfit shirketliri mustemlike Uyghuristanda yer bayliqini achqanliqi üchün, échish béjini merkez tölimeydu belki échish béjini aptonom rayon merkezge töleydu. Undaqta yuqiriqi maliye qeyerdin kelgen maliye, u?! shinjang maliyisige kiridighan pul Uyghur puqraliridin shilip élin'ghan pul désenglarchu? Uyghurlardin shilip élin'ghan maliyige kirgen pul arqiliq, pilanliq tughutqa maslashqan ülgilerge mukapat tarqitip bérish yoli bilen Uyghurlarni özining qoli arqiliq nesil qurutushqa righbetlendürüsh bu, gitlérche gaz bilen öltürüshning ikkinchi bir xil sheklidur.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.