Һазирқи хитай җәмийитидә қанунниң роли барму?

Адәмләрниң һәдди-һәрикити алдамчилиқ, мән сини алдаймән, сән мени алдайсән дәйдиған җаһандарчилиқ, җан беқишниң һәләкчиликидә адимийликни йоқатқан бир җәмийәткә айлинип қалди. Бундақ җәмийәттә яхшилар қандақ күн көчүриду? кишиләр җәмийәт тоғрисида, һакимийәт, һоқуқ тоғрисида, сиясәт тоғрисида, җәмийәтниң әхлақи тоғрисида сөз-сөзләп қойғанлиқи үчүн җәмийәтниң йәнә бир қараңғу бурҗики-түрмигә киришкә мәҗбур болиду.

Хитайда яшаватқанлар адәмни адәм алдайдиған бир дуняда яшайду. Олимпик мурасимида нахша етйқучиларни ясап чиқип сахтипәзлик қилди. Сүт парашокиға зәһәрлик маддиларни қошуп алдамчилиқ қилди. японийигә зәһәр селинған чө чөрә чиқирип сахтипәзлик қилди. Алий мәктәпләрдә башқиларниң язған әмгәклирини көчүрүвелип сахтипәзлик қилди. Өй-имарәт қурулушида һелә ишлитип қурулуш қилип 10қәвәтлик биналар пүтүнсери өрүлүп чүшти.

Хитайда адәмләр қәйәрдә бир-бири билән учришип қалса, шу йәрдә бир-бирини алдайду. Хизмәтчиләр башлиқлирини алдайду, шчилар хоҗайинлирини алдайду, ишчилар әмгәккә сахтипәзлик қилиду. Бихәстәлик қилиду. Хоҗайинлар ишчилирини алдайду. Өз-ара суйиқәст қилишиду. Мән сини ағдурувитимән, сән мени ағдурувитисән, қанунниң сиртидики риқабәт яки қанунниң капалитигә еришәлмигән риқабәт, чатақ чиқса дәва қилиш, әдлийә кадирлириниң алдамчилиқи, парахорлуқи, қанунниң нопузини төкүветиш, қанунниң инавити, қудритини, қанунниң күчини бир тийингә алмайдиған дәриҗигә чүшүруп қоюп, һәрхил делоларни мунасивәткә тайинип, парихорлуққа тайинип, рәһбәрләрниң ирадисигә тайинип, қаш-қапиқиға қарап бир тәрәп қилиш, уйғурдәк милләтниң делолирини бир тәрәп қилғанда қанунда йоқ, етибарида йоқ, сиясәттә йоқ, йоқла қиливетиш-мана бу һазирқи хитай җәмийитидә қанунниң күчидин, әхлақниң күчидин әсәр қалмиғанлиқини көрситип беридиған пакитлардур. Җәмийәтла болидикән, бу җәмийәткә қанун керәк, әхлақ керәк болиду.

Бир җәмийәт асасий қанунлуқ җәмийәт болуши керәк икән, түзүлгән асасий қанун 18 яшқа киргән пүткүл җәмийәт әзалириниң мақуллуқидин өтүши керәк. Мәсилән, һазир мисирда түзүлүватқан асасий қанун мисир хәлқиниң мақуллуқини елип түзүлүватиду. Хитайда әзәлдин мундақ иш болуп баққанму? хитайда пуқраларниң әхлақ еңи суслишип кәткән, әхлақ еңи дегинимиз әхлақлиқ, пәзиләтлик болуш тоғрисидики аң яки ақиланилик билән явузлуқни пәрқләндүрүш еңи дегәнлик болидиған болса, адәмләрниң әхлақ еңини йоқитиш җәмийәтниң мәниви қурулмисини негизлик асастин айриветиш дегәнликтур. Қанун түзүп қанунни иҗра қилмаслиқ, түзгән қанунға өзи әмәл қилмаслиқ, әмәлийәттә бу җәмийәт,әхлақ еңи йоқ кишиләр һөкүмранлиқ қилидиған җәмийәт дегәнликтур.

Хитай коммунистлири һәммигә рәһбәрлик қилиду, һәммигә һөкүмранлиқ қилиду. Һөкүмранлиқ қилиш принсиплириға қанун еңи, әхлақ еңи сиңдүрүлгәнму-йоқ! хитай һөкүмранлиқ қиливатқан 28 өлкиниң ичидә,уйғур аптоном районидин башқа қайси өлкидә сиясий җинайәткә өлүм җазаси беридиған иш бар?! һәтта, уйғур аптоном райониниң ичидә сиясий җинайәт үчүн уйғурдин башқа қайси милләткә өлүм җазаси беридиған иш бар? бу бир дөләтниң әхлақи мәсилисидур. Мәсилән, 5-июл үрүмчи намайишида қирғин билән өлтүрүлгән уйғурларни аз көргәндәк, намайиштин кейин таки һазирғичә 50тин артуқ уйғурға өлүм җазаси бәрди, буларға хитайни өлтүрди, дәп җинайәт артти. Шу намайишта калтәк, чомақ, қиңрақ-пичақ көтүрүп чиқип, уйғурларни өлтүргән хитайларға өлүм җазаси бериш уяқта турсун, у хитайларни қолғиму алмиди.

Бу иш алди билән хитай билән уйғурниң оттурисидики зиддийәтни яраштурғили, келиштүргили болмайдиғанлиқини испатлап бәргән болса, кәйнидин хитайниң уйғурға қарши зораванлиқ қилишини, уйғурниң хитайға қарши давамлиқ иккиләнмәй күрәш қилидиғанлиқини испатлап бәрди.

Хитай йеқинда байрамда адәм өлтүрүш адити бойичә норуз байрими күнлиридә уйғурниң 7 нәпәр оғлиға өлүм җазаси бәрди. Бу қилмиш охшаш җинайәт алдида, хитай һөкүмитиниң уйғурға өлүм җазаси беридиғанлиқини, шундақ җинайәт өткүзгән хитайға өлүм җазаси бәрмәйдиғанлиқини испатлап бәрди. Әмма, хитай һазирғичә қанун түзүп, сиясәт түзүп иҗра қилмай әксичә, пүтүн дуняни, һәтта бирләшкән дөләтләр тәшкилатиниң кишилик һоқуқ комитетини вә өзиниң пуқралириниму алдайдиғанлиқини әмәлий һәрикити вә тәшвиқати арқилиқ көрситип кәлди.