“Tarix we bügün” (22 - yanwar)

“Tarix we bügün” sehipimizning bu yekshenbilik qisimda ötken esirning 1940 - yilliridiki milliy azadliq herikitige qatnashqan we uningda muhim rol oynighan, milliy armiyining mu'awin qomandani zunun téyipofning hayati heqqidiki perzentlirining eslimiliri, türkiye tarixchisi, “Eratna Uyghur döliti” namliq kitabning aptori, proféssor kemal güde ependining ottura esirlerdiki Uyghur qebililirining eng deslepte anatoliyige kélish tarixi shuningdek bu jayda eratna Uyghur dölitini qurghanliqigha a'it melumatliri anglitilidu.
Muxbirimiz ümidwar
2012.01.22
zunun-teypov.jpg Milliy armiyining mu'awin bash qomandani zunun téyipof(otturida). 1946-Yili 8-ay, ghulja.
Photo: RFA

Bulardin bashqa yene 1982 - yili, sabiq sowét ittipaqining 19 - esirdiki ili Uyghurlirining ching sulalisigha qarshi qozghilanglirini ekis ettüridighan tarixiy filimi“Ejdihar yili” ning ishlinish jeryani hem filimning mezmunliri heqqide uchurlar tonushturilidu.

Sabiq milliy armiye polkowniki, milliy armiyining mu'awin bash qomandani zunun téyipof 1917 - yili almuta wilayitining yarkent shehiride tughulghan bolup, deslepki bilimini rus mektipide alghan. Ottuzinchi yilliri Uyghur élige köchüp kelgen. Melum bir waqit hüseyinbay musabayéfning tire zawutida ishligendin kéyin bu zéminda bashlan'ghan azadliq herikitige pa'al arilashqan. "Azadliq teshkilatining" aktip qatnashquchiliridin bolghan zunun téyipof sherqiy türkistan jumhuriyiti milliy armiyisining meydan'gha kélishige köp küch chiqarghan. U bir qatar qanliq jenglerge qatniship, qatardiki jengchidin taki général - mayor derijisigiche kötürilgen hem sherqiy türkistan jumhuriyitining köpligen ordén we médalliri bilen teqdirlen'gen. Zunun téyipof 1960 - yillarning béshida qazaqistan'gha köchüp chiqishqa mejbur bolghan hem shu yerde wapat bolghan.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.