Proféssor ablexet xojayéf: qirghinchiliq chyen long we zo zongtangdin bashlan'ghan

Muxbirimiz ümidwar
2022.03.17
Proféssor ablexet xojayéf: qirghinchiliq chyen long we zo zongtangdin bashlan'ghan Özbékistan penler akadémiyesi yétekchi tetqiqatchisi proféssor ablexet xojayéf. Tashkent.
RFA/Ümidwar

Amérika qatarliq bir qisim gherb démokratik döletliri étirap qilghan xitayning nöwette Uyghurlargha élip bériwatqan siyasitining “Irqiy qirghinchiliq” we “Insaniyetke qarshi jinayet” ikenliki heqqidiki eyibleshlirige qarita xitay hökümiti buni qattiq ret qilip, özlirining Uyghurlargha héchqachan qirghinchiliq yürgüzmigenliki eksiche, ularning kembeghelliktin qutulup bextiyar yashishi üchün küresh qiliwatqanliqini körsitidu. Shuning bilen bir waqitta xitay tashqi ishlar ministirliqi bayanatchiliri nechche qétimlap amérika, gérmaniye, kanada qatarliq ellerni tarixta indi'anlargha, yehudiylargha we bashqilargha qarita qirghinchiliq qilghanliqlirini körsitip, tarixqa muraji'et qilidu. Yéqinda xitay tashqi ishliri ministrliqi mexsus amérikaning tarixta indi'anlargha qirghinchiliq qilghanliqi heqqide doklatmu élan qildi. Undaqta, hazir Uyghurlargha qarita qirghinchiliq yürgüzüwatqan xitay özining Uyghur diyarini ishghal qilish we bashqurush tarixida qirghinchiliq qilmighanmu? bügünki xitay, oxshashla xitay döliti we xitayning tarixtiki sulalisi dep qaraydighan menching impériyesning deride we kéyinki dewrlerde Uyghur élidiki qanchilighan Uyghur, mongghul, qazaq we bashqa xelqlerni qirghin qilish tarixigha néme deydikin? özbékistan penler akadémiyesi sherqshunasliq institutining péshqedem yétekchi tetqiqatchisi, tarix penliri doktori, proféssor, 50 yildin artuq waqittin buyan moskwa we tashkentlerde Uyghur we ottura asiya tarixi tetqiqati bilen shughullinip, 20 etrapidiki ilmiy kitab we zor sandiki maqalilerning aptori ablexet xojayéf mezkur tarixtiki qirghinchiliqlar heqqide men bilen söhbette boldi.

Diqqiti'inglar bu ulinishtiki söhbetning tepsilatida bolsun

Yuqirida proféssor ablexet xojayéfning Uyghurlarning qirghinchiliqqa uchrash tarixi heqqidiki bayanlirini anglidinglar.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.