Dolqun eysa: “D u q ning 20 yilliq murasimi siyasiy, medeniy, qérindashliq pirogrammiliri bilen tolghan”
2024.04.30
D u q rehberlirining bergen melumatlirigha asaslan'ghanda, 3-maydin 5-maygha qeder gérmaniyening myunxén shehiride ötküzülidighan d u q qurulghanliqining 20 yilliqini xatirilesh murasimigha 400 etrapida kishi qatnishidiken. Bu d u q qurulghan 20 yildin buyanqi eng köp kishi qatnashqan bir pa'aliyet bolidiken. Bu murasim 3-may seher myunxén uniwérsitétida “Uyghur irqiy qirghinchiliqi we uning Uyghurlargha körsetken pisxikiliq tesiri” namliq axbarat élan qilish yighini bilen bashlinidiken. Shu küni chüshtin kéyin d u q dunyaning herqaysi jayliridin kelgen méhmanlar bilen birlikte myunxéndiki xitay konsulxanisi aldida Uyghur irqiy qirghinchiliqigha qarshi namayish ötküzidiken.
D u q ning 20 yilliq murasimida bezi muhim témilarmu küntertiptin orun alghan bolup, 4-maydiki échilish murasimidin kéyin piroféssor, doktor mika'él wan walt (Michael Van Walt) teripidin “Sherqiy türkistanning bésiwélin'ghan zémin ikenlikige da'ir doklat” otturigha qoyulidiken. Andin chet ellik mutexessisler teripidin “Yawropaning uzun muddetlik iqtisadiy kélechikining kapaliti we Uyghur irqiy qirghinchiliqini toxtitish kürishining roli”, “Irqiy qirghinchiliqning aldini élish: anglitishtin heriketke ötüsh”, “Gherb démokratiyeside sürgün hökümetler we tibet sürgün hökümitining modéli”, “Démokratiye üchün birliksep”, “Milliy dewayimizda Uyghur ayallirining roli” qatarliq témilarda doklatlar teqdim qilinip, muzakiriler élip bérilidiken.
D u q re'isi dolqun eysa ependining bayan qilishiche, d u q ning 20 yilliqini xatirilesh murasimi köp xil pa'aliyetler birlikte orunlashturulghan rengdar bir murasim bolidiken. Uning bildürüshiche, murasimda chet ellik mutexessisler özlirining Uyghur dewasining ötmüshi, bügüni we kélechek istratégiyesige a'it yéngi qarash we layihelirini otturigha qoyidiken.
D u q ning 20 yilliqini xatirilesh murasimining küntertipige qarighanda, murasim jeryanida muhajirettiki teshkilatlar ara hemkarliqni kücheytish mesilisi muzakire qilinish bilen birge, yene exmetjan qasimi tewellutining 110 yilliqini xatirilesh pa'aliyitimu birlikte élip bérilidiken. Myunxéndiki Uyghur ösmürlirining “Istiqlal marshi” ni orunlash we sen'et nomurlirini körsitish pa'aliyitimu bu qétimqi murasimning terkibidin orun alidiken. D u q ning mu'awin re'isi perhat muhemmidi ependimu bu heqte qarashlirini bayan qilip, d u q qurulghanliqining 20 yilliqini xatirilesh murasimining tolimu daghdughiliq ötküzülidighanliqini eskertti.
D u q rehberliridin turghunjan alawudun ependining bildürüshiche, bashqa ellerdin kélidighan 250 din artuq Uyghur we 40 tin artuq chet ellik méhmanlarni kütüwélip méhmanxanilargha orunlashturush xizmetlirining teyyarliqliri tamamlan'ghan bolup, méhmanlarning béshi bügün 30-apréldin étibaren gérmaniyening myunxén shehirige kélishke bashlighan.
Melum bolghinidek, d u q 2004-yili 4-ayda gérmaniyening myunxén shehiride qurulghan bolup, bu qétimqi 20 yilliqini xatirilesh murasimi uning tunji qétimliq zor kölemlik xatirilesh pa'aliyiti bolup hésablinidiken.