سىتوكھولمدا غۇلجا قىرغىنچىلىقىنىڭ 28-يىللىقى مۇناسىۋىتى بىلەن نامايىشى ئۆتكۈزۈلدى
2025.02.03

1997-يىلى 2-ئاينىڭ 5-كۈنى غۇلجا شەھىرىدە، غۇلجا خەلقىنىڭ خىتاي ھۆكۈمىتىنىڭ باستۇرۇشلىرىغا قارشى ئېلىپ بارغان نارازىلىق نامايىشى قانلىق باستۇرۇلغانىدى. شۇنىڭدىن بۇيان، «5-فېۋرال غۇلجا قىرغىنچىلىقى» ئۇيغۇر خەلقى ۋە مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار تەرىپىدىن ھەر خىل شەكىلدە خاتىرىلىنىپ كەلمەكتە. بۇ يىلمۇ يەنە شىۋېتسىيە پايتەختى سىتوكھولمدىكى خىتاي ئەلچىخانىسى ئالدىدا شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىنىڭ ئورۇنلاشتۇرۇشىدا، نارازىلىق نامايىشى ئېلىپ بېرىلغان.
بۇ مۇناسىۋەت بىلەن زىيارىتىمىزنى قوبۇل قىلغان شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىنىڭ مۇئاۋىن رەئىسى ئەخمەتجان بۇ نامايىشنى ئورۇنلاشتۇرۇشنىڭ مەقسىتى ھەققىدە قىسقىچە توختىلىپ ئۆتتى.
مەزكۇر قانلىق ۋەقە شۇ دەۋرلەرنى باشتىن كەچۈرگەن ئۇيغۇرلاردا پاجىئەلىك ئەسلىمىلەرنى قالدۇرغان. شۇ ۋاقىتتىكى بەزى شاھىتلارنىڭ بىلدۈرۈشىچە، خىتاي قوراللىق ساقچى قىسمى غۇلجا كوچىلىرىدا قوللىرىدا لوزۇنكىلارنى كۆتۈرگەن ئۇيغۇر ياشلىرىنى قىرغىن قىلغان ۋە نامايىشچى ئاممىغا زىمىستان قىشتا سوغۇق سۇ چېچىپ باستۇرغان.
شىۋېتسىيە ئۇيغۇر مائارىپ ئۇيۇشمىسىدىن ئابدۇللا كۆكيار ئۆزىنىڭ بۇ ھەقتىكى كۆز قاراشلىرىنى رادىيو ئاڭلىغۇچىلار بىلەن ئورتاقلاشتى.
خىتاي ئەلچىخانىسى بۇ قېتىممۇ ھەر يىلدىكىگە ئوخشاشلا نامايىشچىلارنىڭ ئاۋازىنى باستۇرۇش ئۈچۈن كانايلار بىلەن قىزىل ناخشىلارنى قۇيۇۋەتكەن بولسىمۇ ئەمما بۇ، نامايىشچىلارنىڭ ئاۋازىنى بېسىپ چۈشەلمىگەن. ئابدۇللا كۆكيار يەنە بۇ ھەقتىكى تەپسىلاتلارنىمۇ توختىلىپ ئۆتتى.
بۇ نامايىشقا شىۋېتسىيە ئۇيغۇر بىرلىكى ئەزالىرىمۇ قاتناشقان بولۇپ، بىرلىكتىن نېجات ئەپەندىمۇ «نامايىشلارغا تەشكىلات ۋە شەخس قارىشىدىن ھالقىپ ئاۋاز قوشۇش ۋە ئىتتىپاقلىشىشىنىڭ مۇھىم» ئىكەنلىكىنى تەكىتلەپ ئۆتتى.
غۇلجا قىرغىنچىلىقىغا ئارىدىن 28 يىل ئۆتكەن بولسىمۇ، مۇھاجىرەتتىكى ئۇيغۇرلار ھەر يىلى دۇنيانىڭ ھەرقايسى جايلىرىدا ئۆزلىرى تۇرۇشلۇق دۆلەتلەردە بۇ قىرغىنچىلىقنى تۈرلۈك پائالىيەتلەر بىلەن خاتىرىلەپ، خىتاي زۇلۇمىغا قارشى ھەر خىل نارازىلىق نامايىشلىرى ئۆتكۈزمەكتە، بۇ قىرغىندا ھاياتىدىن ئايرىلغانلارنىڭ روھىغا ئاتاپ خەتمە قۇرئان ئوقۇش قاتارلىق پائالىيەتلەرنىمۇ ئېلىپ بارماقتا.