Мәһбус абдукерим абдувәли җаза муддитиниң 5-қетим узартилишиға қарши йәнә ачлиқ елан қилди

Мухбиримиз шөһрәт һошур
2014.04.21
abdukerim-abduweli-305.jpg Абдукерим абдувәлиниң яш вақтида тартилған рәсими. (Вақти вә орни ениқ әмәс)
RFA/Arslan


Хитай соти йәнә пәйлини өзгәртмиди, уйғур районида йүз бәргән сериқбуя вә лүкчүн вәқәси, әң йеқинда йүннәндә йүз бәргән кунмиң вәқәсидин кейин, мутәхәссисләр хитайни агаһландуруп, дөлитини қанун бойичә башқурушқа, пуқралириға һәддидин ташқири зулум селип җенидин тойдурмаслиққа дәвәт қилған иди. Хитай сотиниң сиясий мәһбус абдукерим абдувәлиниң җаза муддитини 5 - қетим йәнә бәш йиллиқ узартиши хитай даирилириниң юқириқи дәвәтләргә писәнт қилмиғанлиқини ; һәтта хәлқара қанун вә хәлқара җамаәт пикригә йәнә бир қетим җәң елан қилғанлиқини ашкарилиди.

Хитайниң абдукерим абдувәлигә артқан җинайити йәнә охшаш: униң намаздин йәни аллаға ибадәт қилиштин ваз кәчмигәнлики; мәһбус абдукерим абдувәлиму өзини түрмидә чиритиветиш қәстидә болуватқан хитай сотиниң бу һөкүмигә йәнә өз чамичә қаршилиқ көрсәтти: у 63 күндин бери үрүмчидики 1 - түрмидә ачлиқ елан қилмақта.

Төвәндә мухбиримиз шөһрәт һошурниң бу һәқтә мәһбусниң иниси абдурахман абдувәлидин игилигән мәлуматлирини аңлайсиләр:

Соал: абдукерим абдувәлиниң җаза муддитини 5 - қетим йәнә узартипту дәп аңлидуқ, тоғриму?

Җаваб: шундақ, қоюп берилишигә тәқәзза болуп күнләрни тәтүр санап олтураттуқ. 81 Күн қалди дегән вақтимизда түрмигә чақиртилдим вә акамниң җаза муддитиниң 5 - қетим узартилғанлиқини уқтум.

Соал: қайси күни түрмигә барған вақтиңиз?

Җаваб: мушу айниң 9 - күни, мени дәсләптә, мәһбуслар билән көрүшүш өйигә әмәс, түрмә ишханисиға башлиди. У йәрдә, акамниң җаза муддитиниң 5 - қетим йәнә узартқанлиқини уқтурди, андин акамниң 50 күндин бери тамақ йемәй ачлиқ елан қиливатқанлиқини, дора - окул билән өрә турғузғанлиқини ейтти, арқидин акамда 6 хил кесәл байқалғанлиқи йезилған аптонум районлуқ 1 - дохтурханиниң қәғизигә қол қоюшумни тәләп қилиди; мән бу қәғәзгә қол қоюшни рәт қилдим; андин улар акам билән көрүштүрди. Көрдүмки, акамниң өрә турғудәк һали йоқ, чақлиқ орундуқта әкилинди; сөзлишиватқинимизда қолида телипонниму тутуп туралмиди, телипон қолидин чүшүп кәтти. Акамниң дийишичә, у йәрдә, арқидин, акамниң җаза муддитиниң йәнә бәш йиллиқ узартилғанлиқини ейтти.

Соал: сот қачан ечилипту?

Җаваб: өткән йили 11 - айниң 23 - күни барған идим, акам у чағда бундақ гәпни қилмиған. Бу қетим сақчилар акамниң өткән йилниң ахридин башлап бәзидә тамақ йәп, бәзидә йемигәнликини, йеиқинқи 50 күндин буян пәқәтла тамақ йемигәнликини ейтти. Тәхмин қилалаймәнки, акам җаза муддитиниң узартиланлиқини уққандин кейин, буниңға наразилиқ билдүрүп ачлиқ елан қилған. Шуниңдин қариғанда сотниң узартиш һөкүми өткән йили 12 - айларда чиқирилған.

Соал: җаза муддитиниң узартилғанлиқи һәққидики һөкүмнамә қолуңларға берилдиму?

Җаваб: яқ бәрмиди. Сақчидин у қәғәзниму соримидим, чүнки униң алдидикилириниму бәрмигән; акам 4 - қетим узартилғанлиқ һөкүминиң көпәйтилгән нусхисини чиқартқан икән, шуни көргән идуқ. Бу қетимқисини көрәлмидуқ.

Соал: узартилишидики сәвәб немә икән? йәнә бурунқиға охшашму?

Җаваб: өзгәрмиди дәйду, немигә өзгириши керәк, қойға, өчкигә өзгириши керәкму? мән сақчиларға “орнидин туралмайдиған бу һаләттики адәм түзүмиңларни қандақ бузиду? җаза муддити тошқандикин аввал қоюп берип, хаталиқ өткүзгәндә йәнә әкирип солимамсиләр?! гоңчәндаңму)компартийәму(, сақчиларму йәнә барғу?” дедим. Улар “акаңниң вәтәндиму, чәтәлдиму тәсири чоң икән” дәйду; мән “тәсири чоң дәп бир соливалсаңлар чиқармамсиләр” дедим. Улар “бу юқириниң орунлаштуруши бизниң амалимиз йоқ” деди.

Соал: сотниң бу һөкүмини абдукеримниң аяли, балилири уқтиму?

Җаваб: техи уқтурмидуқ, улар қоюветилишигә йәнә 69 күн қалди дәп санап олтуриду, чүнки алдинқи һөкүм бойичә мушу 6 - айниң 30 - күни қоюп берилиши керәк иди.

Соал: қачан, қандақ уқтурмақчисиләр, күтүватқан бир ишиңлар барму? йәни қоюп берилип қалса дәйдиған?

Җаваб: шу хәлқара аңлиса, хәлқара җамаәт бир арилашса, һөкүмәт қарарини өзгәртип қалармикин дәйдиған бирла үмидимиз бар; буниңдин башқа һәммини бурун қилип бақтуқ, ақмиған, һәтта бейҗиңғиму әрз қилип берип баққан.

Соал : өткән йилқи көрүшушлиримиздин кейин сизгә бир аваричилиқ болдиму?

Җаваб: ундақ болмиди, чүнки дегән гәплиримниң һәммиси қанунниң ичидики гәпләр болғачқа. Йәнә бир нуқтидин мән 24 йилдин бери йәни акам турмигә киргәндин бери аваричилиқниң ичидә яшаватимән, күнум акамни йоқлаш үчүн рухсәт елиш, сақчи орунлири оттурисида қатраш дегәндәк. Аваричилиқларға көнүпму қалдим, бир қериндиши түрмидә болуп қелиш кичик аваричилиқму?! униң үстигә акамниң һали бу қетим бәк харап, 24 йилдин буян бу дәриҗидә еғир әһвалда көрмигән идим.

Соал: демәк, тәшкилатлар яки мухбирлар акиңизниң әһвали һәққидә гәп сориса җаваб беришкә һазирмән дәйсиз?

Җаваб: шундақ, телефонум 24 саәт очуқ. Әгәр телефонум елинмай қалса намаздики вақтим, 20 - 30 миноттин кейин қайта урса телфоонни алалаймән.

Һөрмәтлик радио аңлиғучилар, юқирида мәһбус абдукерим абдувәлиниң җаза муддитиниң 5 - қетим узартилишиға қарши йәнә ачлиқ елан қилғанлиқи һәққидә мәлумат аңлаттуқ.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.