Mehelle komitéti amanliq xadimi : “Qattiq nazaret mixanizmining nishani Uyghurlar”

Xitay da'irilirining awwal ürümchide, andin asta - asta Uyghur élining her qaysi jaylirida kentlergiche mehelle komitétlirini, kocha ish bashqurush orunlirini qurup, 24 sa'etlik charlash we közitish, amanliq bashqurush we yoqlimiliq tekshürüsh méxanizmini kücheytkenliki melum. Inkaslardin bolupmu Uyghurlar zich olturaqlashqan mehelle rayonlirini réshatkiliq qorshawgha élip, mehelle komitétlirigha kirish - chiqishta birdek kimlik resmiyetlirini tekshürüshni yolgha qoyghanliqi, tarmaqlarning muqimliq tedbiridiki bu xil yéngi nazaret mixanizmining Uyghurlargha qaritilghanliqi ashkarilanmaqta.

- 5 Iyul weqesidin kéyin mehelle komitétlirigha bölüp bashqurush, mehellilerni égiz réshatkiliq qorshawlargha élish, mexsus tekshürüsh ponkitlirini qurup kirgen - chiqqanni tekshürüsh, mehelle, kochilarda qoralliq saqchi qisimlar 24 sa'etlik charlash qatarliq yolgha qoyulghan yéngi muqimliq tedbirlirining nöwette pütün Uyghur élidiki jaylar sheher, kocha bashqarmisi, yéza - bazar, mehelle (ahale komitéti)da oxshash yolgha qoyuliwatqanliqi yeni muqimliq xizmitining omumiy telipi boyiche bu xil nazaret mixanizmining ornitilghanliqi ürümchi we qeshqerge qaratqan téléfon ziyaretlirimizdin delillen'gen idi.

Biz dawamliq Uyghur élining shimalidiki Uyghurlar zich olturaqlashqan sheherlerdin ghulja shehirining mehelle kométét bashqurush mixanizmini igilesh üchün, ili derya yoli kocha bashqarmisigha téléfon uliduq, téléfonni alghan xitay xadim ghuljidimu barliq jaylarning mehelle komitétlirigha ayrip bashquruliwatqanliqi, mehellilerge kirish éghizidiki tekshürüsh ponkitlirining oxshashla kirgen - chiqqanlarning kimlikini tekshürüshni yolgha qoyuwatqanliqini bildürdi. We yene: “Bu ezeldin shundaq tekshürüliwatidu, buning némisi xata, bixeterlikni oylap éliwatqan tedbirler bu” dep eskertkendin kéyin téléfonni qoyuwetti.

Xoten charbagh saqchixanisining xadimi mehelle, komitétlarni bashqurush charisi heqqide uchur bérishni ret qilghan bolsimu, emma réshatkiliq mehelle, komitétlarning quruluwatqanliqini inkar qilmidi.

Ürümchidiki gherbi say mehelle komitétining amanliq ishxanisidin ziyaritimizni qobul qilghan muqimliq xadimi, mezkur mehellide xizmet wezipisini inchike teqsimlep, mes'ul ademni éniq belgilep, mejburiyet inchikileshtürülgenlikini, mehelle, komitétlarda bu xil qattiq bashqurushning sheher miqyasidiki barliq mehelle, komététlirida oxshash izchillashqanliqini bildürdi.

Uning déyishiche, her bir mehellide ikki mexsus amanliq xadimi bar, 24 sa'etlik charlap tekshürüsh yolgha qoyulghan, hetta her bir a'ilige kirip yoqlima qilip san élinidu we kirgen - chiqqanlar üstidin kimlik tekshüridu, yazma höjjet we közitish aparatidiki uchurlar we kirip - chiqish éqimi statéstikisigha qarap chiqish ehwaligha asasen kündilik bixeterlik muqimliq ehwali bahalap höjjetleshtürülidu.

Uning qarishiche, bu xil nazaret qilish méxanizmi bilen muqimliq kapalet tedbiri obdan ünüm bériwatidu. Künde bir yoqlima qilip tekshürüshke ewetip, sanini élish, ashkarilash tedrijiy omumlashturuluwatidu.

Uningdin mehellige kirip - chiqqanlarning hemmisini qandaq tekshürüp ölgürgili bolidu yaki gumanliq kishiler dep qarighanlarnila tekshüremsiler dep sorighanda u jawaben “Elwette guman qilghanlarni bekrek tekshürimiz, yürüsh - turushi gheyri bolghanlar, asasen Uyghurlarni tekshürimiz” dédi.

Yang famililik bu amanliq xadimi esli xitaydin yéqinda köchüp kelgen bolup, u yene ziyaritimiz dawamida özining yurtida yeni xitay ölkiliride bundaq mehelle, komitétliri yoqluqini bildürdi we Uyghur élini bundaq bashqurushqa xitaylar bilen bu yerdiki yerlik milletler otturisidiki ixtilaplar seweb boldi dep qaraydighanliqini bildürdi. Uning qarishiche, shinjangning bixeterlikini ching tutmisa, bashqurushni kücheytmise - 5 iyuldikidek weqeler yene yüz bérishi mumkin.

Aptonom rayonluq partkom bu yil 28 - mart aptonom rayon boyiche “Milletler ittipaqliqi - tereqqiyati yili” pa'aliyitini qanat yaydurush toghrisida seperwerlik yighin échip, yighinda jang chünshyen “Qisturma jem'iyet qurulmisi we mehelle muhitini ilgiri sürüsh - her millet ammining qoshna bolup olturushigha türtke bolupla qalmastin, ortaq ishlepchiqirish, turmush, xizmet we öginish jeryanida öz - ara chüshinish, öz - ara hörmet qilish, öz - ara keng qorsaq bolush, öz - ara zoqlinish, öz - ara öginish, öz - ara yardem bérishke, shundaqla her millet amma arisidiki héssiyatni qoyuqlashturup, bir a'ile kishiliridek yéqin ötüp, öz - ara qoghdashqa yéteklidi. Her millet amma ittipaqliship öz - ara yardem béridighan weziyet shekillendürüldi” dep doklat bergen idi.

Halbuki, Uyghurlarning nazaret obyékti qiliniwatqanliqini éytqan yang famililik bu amanliq xadimi yene köchmen xitaylarning ürümchidiki xitay jiq, tereqqiy qilghan sheher merkezliride olturaqlishishni xalaydighanliqini shundaq bolghanda ular özini bixeter hés qilidighanliqini bildürdi.

Uyghur aptonom rayon da'iriliri muqimliq yighinliri we doklatlirida dawamliq “Tarix, ré'alliq we ichki - tashqi köp xil murekkep amillar tüpeylidin, shinjangning térrorluqqa qarshi turush, muqimliqni saqlash weziyiti yenila keskin we murekkep, bundaq weziyet uzaqqiche mewjut bolup turidu. Shinjang dawamliq merkezning orunlashturmiliri boyiche ijtima'iy muqimliq we ebediy eminlikni közlesh nuqtisi we küchesh nuqtisi qilishta bashtin - axir ching turidu, térrorluq heriketlirige qattiq zerbe bérishtek yuqiri bésim halitini qet'iy saqlaydu” dep tektlep keldi.

Chet'ellerdiki Uyghur pa'aliyetchilirining inkasliri we shundaqla radiyomizgha Uyghurlardin kelgen inkaslardin, xitay da'irilirining Uyghur élida dawam qiliwatqan yuqiri bésimliq zerbe bérish halitini saqlash heriketliride Uyghurlarning zerbe bérish nishani qilinip, barghanche qattiq teqipke éliniwatqanliqi melum. Bu heqte toxtalghan xitay démokratliridin yang jyenli xitay hökümitining Uyghurlargha qaratqan perqliq siyaset we bésimi rayondiki milliy ixtilap we muqimsizliqqa seweb boluwatqan asasliq amil dep agahlandurup, " xitay köchmenler peqet noqul haldiki köchmenla emes, belki ular xitay hökümitining nopus arqiliq Uyghur élini monopul qilish wastisi bolghanliqi üchün, sherqiy türkstanda kelgüsi téximu zor milliy ixtilaplar yüz bérishi mumkin, xitay hökümitining buni hel qilishi asan'gha toxtimaydu” dep körsetti.