Béyjingda Uyghur oqughuchining xitay oqughuchilar teripidin urulush weqesi naraziliq qozghidi

Béyjingdiki merkiziy milletler uniwérsitéti Uyghur til - edebiyat fakultétining oqughuchisi memetjan eli yatiqidiki xitay oqughuchilar teripidin urup éghir yarilanduruldi. Bu weqe 23 - apréldiki maralbéshi sériqbuya weqesidin bir kün kéyin yüz berdi.

Memetjan, milletler uniwérsitéti Uyghur til - edebiyat fakultétining 3 - qarar oqughuchisi bolup sawaqdashliri uni, mijezi siliq kem söz dep teripleydu. Awazini bérishni xalimighan bir Uyghur oqughuchi mundaq deydu: “Men uning bilen bir mektepte oquymen, hemmimiz uning bek yuwash ikenlikini bilimiz, uning héchqachan birersi bilen gep taliship baqqininimu körmigen iduq.”

Memetjan 4 xitay oqughuchi bilen bir yataqta yétishqa orunlashturulghan bolup, weqe yüz bergen küni u yatiqida kino körüwatqan iken. Yataqta 3 xitay oqughuchi qalghan bolup, ularning biri kélip bikardin bikar memetjan'gha ésiliwélip bozek qilghan, memetjan uning qesten chataq térish üchün qiliwatqanliqini sézip, éghir bésiqliq bilen jim turuwalghan. Emma xitay oqughuchi heddidin éship uning gélini siqqan. Memetjan uni ittiriwétip awarichiliq térimasliqni éytqan, emma u xitay oqughuchi tosattin memetjanning közige bir mush urghan, uning arqisida turghan yen bir xitay oqughuchi orunduq bilen memetjanning béshigha qattiq urghan, u özini ongshap bolghiche 3 - oqughuchi ayrighan qiyapetke kiriwélip, uninggha ésiliwélip qalghan ikkiylenning dumbalishigha tutup bergen.

Weqe yüz bergenlikidin xewer tapqan mektep amanliq saqchiliri derhal yétip kélip jédel chiqarghan üch neper xitay oqughuchini élip ketken. Emma soraq qilip bolupla bireylenni tutup qélip qalghan ikkisini derhal qoyup bergen.

Memet janning bir közi éghir zexmilen'gen bolup, doxturlar uning bundin kéyin közeynek taqimisa bolmaydighanliqini éytti. Méngisimu zexmilen'genliktin qattiq aghriwatqan bolup, doxturlar uning méngisige téxi éniq di'agnoz qoymidi.

Ghezeplen'gen 200 din artuq Uyghur oqughuchi milletler uniwérsitétining hoylisigha yighilip mektep rehberliridin bu déloni adil bir terep qilishni we memetjanning doxturxana chiqimlirini kötürüshni telep qildi. Mektep rehberliki doxturxanigha 8000 yüen yetküzüp bergen bolup doxturxana xadimliri bu pulning tügep qalghanliqini memetjanning bir - ikki kün ichide chiqip kétishi kéreklikini éytti.

Béyjing merkizi milletler uniwérsitétining mektep rehberliri, toplishiwalghan Uyghur oqughuchilargha her xil idiye terbiye xizmetliri ishlep ularni tarqitiwetken. Idiye - terbiye xizmiti ishlesh hazirghiche dawam qilmaqta. Xitay oqughuchilar bilen Uyghur oqughuchilar otturisidiki öchmenlikning keskinliship ketkenlikini körgen mektep rehberliri Uyghur oqughuchilarning öch élishidin ensirep, derhal Uyghur oqughuchilarning yataqlirini ayridi.

Béyjingdiki milletler uniwérsitétida oquydighan oqughuchilar burun her bir Uyghur oqughuchining xitay oqughuchilar yataqlirigha chéchip orunlashturulghanliqini, emma weqedin kéyin Uyghur oqughuchilarning öz ara bille turush pursitige ige bolghanliqini bildürüshti. Biz ularning yataqlirini ayrilghandin kéyin bixeter hés qilghan - qilmighanliqlirini sorighinimizda ismini ashkarilashni xalimighan bir Uyghur oqughuchi mundaq deydu:

“Yataqni ayrighan bilenla hel bolamdu, sheher mushularning, mektep mushularning hemme néme mushularning qolida, uning üstige bizning sanimiz bek az.”

Chet'eldiki Uyghur közetküchiler bu weqeni sériqbuya weqesige baghlap chüshendürdi. Uyghur kanada jem'iyitining mu'awin re'isi adil abbas bu toghrida mundaq deydu:

“Xitay hökümiti Uyghurlarni dawamliq térrorist körsitip teshwiq qilip keldi, özining xitaylirini himaye qilip Uyghurlarni xalighanche bozek qildi, shuning bilen..”