Чағанда уйғурларниң сәпәр қилиши йәниму қийинлашқан

Хәвәрләргә қариғанда, уйғур аптоном райониму 1 - айниң 24 - күнидин башлап хитайниң башқа җайлириға охшаш“чағанлиқ йолучи тошуш һалити” гә киргән болуп мөлчәрлинишичә, бу йил чағанлиқ йолучи транспорт мәзгилидә, ялғуз үрүмчи җәнубий вогзалиниң йолучи тошуш миқдари 1 милйон 270 миң адәм қетимға йетидикән. Хитай даирилириниң бу мәзгилдә бир тәрәптин йолучи тошуш хизмәтлирини күчәйткән болса, һәр йили чаған байрими мәзгилидикигә охшаш муқимлиқ вә бихәтәрлик тәдбирлирини йәниму күчәйтип, қатнаш бекәтлиридики тәкшүрүш салмиқини ашурғанлиқи вә йәнә чегра мудапиәсиниму алаһидә күчәйткәнлики мәлум. Игилишимиизгә қариғанда һөкүмәтниң чағанлиқ бу хил тәдбирлири билән хитай йолучиларға қолайлиқ яритилған болса, әксичә уйғурларниң юрт атлап сәпәр қилиши йәниму қийинлашқан.

“асия киндики” ториниң хәвиригә қариғанда 24 - январдин башлап кәлгүси 40 күндә уйғур аптоном райони пүтүн мәмликәт билән охшаш “чағанлиқ йолучи тошуш һалити” гә кириду.

Чағанлиқ йолучи тошуш мәзгилидә, уйғур аптоном райони ташйол тиранспортиға 40 миңға йеқин тиҗарәт аптобуси ишлитилидиған болуп, мөлчәрлинишичә, 14 милйон адәм қетим йолучи тошулидикән, күндилик йолучи тошуш миқдари 300 миң адәм қетимдин ашидикән; төмүр йол тиранспортида йолучи тошуш миқдари 3.08 Милйон адәм қетимға йетип, буниң ичидә,аптоном райондин сиртқа чиқидиған йолучиларниң миқдари 900 миң адәм қетимға йетидикән, йолучилар еқими асаслиқи бейҗиң, шаңхәй, хәнку, җеңҗу, гуаңҗу, чеңду қатарлиқ йөнилишләргә ақидикән. Буниңдин башқа, хәлқ авиятсийәси җәһәттә, мөлчәрлинишичә, үрүмчи хәлқара айродроми 16 миң қетимлиқ нөвәтчи айропилан саниға капаләтлик қилидикән, йолучи тошуш миқдари 300 миң адәм қетимдин ашидикән. Чегра атлап саяһәт қилғучиларниң саниму көринәрлик ашидиғанлиқи мөлчәрләнмәктә икән. - 1 Феврал хитай қатнаш министирлиқи 2016 - йиллиқ чағанлиқ дәм елиш мәзгилидә, пүтүн мәмликәттики һәқ елинидиған ташйолларда йәттә кишликтин кичик аптомобиллардин елинидиған һәқ кәчүрүм қилинидиғанлиқини, һәқсиз йүрүш вақти 7 - феврал(һарпа күни) саәт нөлдин 13 - феврал саәт 24:00гичә болидиғанлиқини елан қилди.

Һалбуки даириләрниң чаған мәзгилидә чегра бихәтәрликини күчәйтиш, муқимлиқ тәдбирлири баһанисидә паспортини алалмай оттура асия сәпиридин қалған бир уйғур карханичи, үрүмчидә даириләрниң паспорт беҗириш ишлири техи давам қиливатқан болсиму, иш беҗиргүчиләрниң мулазимәт обейктиниң асасән хитайлар болуватқанлиқини илгири сүрди.

Ақсуниң ават наһийисидин бир деһқан, өзиниң паспорт беҗириш турмақ, наһийисидин айрилип чағанлиқ иш издәш үчүн үрүмчигә баридиғанғиму тармақларниң рухситини алалмай ишсиз қалғанлиқини, чағандики бихәтәрликни күчәйтиш нами астида уйғурларни назарәт қилишниң йәниму күчәйтилгәнликини билдүрди.

Инкаслар вә учурлардин мәлум болушичә, даириләрниң чаған байрими йеқинлишиши билән уйғур елида қайтидин бихәтәрлик тәдбирлирини күчәйткәнлики мәлум. “шинҗаң хәвәрләр тори” ниң 2 - феврал хәвәр қилишичә, уйғур аптоном районлуқ һөкүмәт чаған мәзгилидики бихәтәрлик тәдбирлири күчәйтиш һәққидә мәхсус уқтуруш чиқарған. Буниңда бихәтәр ишләпчиқириш вә муқимлиқни сақлап, бихәтәрликни капаләтләндүрүш тәлипидин башқа йәнә, чаған мәзгилидики алақидар хизмәтләрни әмәлий иҗра қилиш үчүн, биринчи болуп асасий қатламға чоңқур чөкүп, аммиға көңүл бөлүш хизмитини яхши ишләш керәкликини тәкитлигән иди.

Әмма нөвәтчиликтә туруватқан гума наһийилик һөкүмәтниң бир хадими, чаған һарписидин башлапла җайлар, тармақлар 24саәт нөвәтчилик қилиш түзүмини қаттиқ иҗра қиливатқан болсиму, бирақ һөкүмәт уқтурғандәк байрам, чаған мәзгилидики түрлүк хизмәтләрниң нормал ишлинишигә капаләтлик қилиши керәкликидин хәвири йоқлуқини билдүрди.

Куча наһийисидики мәлум йезилиқ адәм күчи байлиқи вә иҗтимаий капаләт идарисидики алақидар хадимниң тонуштурушичә, чағанда бәлгилимә бойичә сиртқа чиқидиған деһқанлар үчүн иш беҗирилмәйдикән. У йәнә өзиниң қолидин келишичә деһқанларниң иш беҗиришигә ярдәм бериватқанлиқини, әмма түзүмгә, идариниң муқимлиқ бихәтәрлик хизмитигә капаләтлик қилмиса болмайдиғанлиқини, бу һәқтә көп сөзләшкә амалсизлиқини тәкитлиди.