Dolqun eysa: “Erkinlik médali - erkinlik üchün éghir bedel tölewatqan Uyghur xelqige mensup!”

Muxbirimiz qutlan
2016.03.31
dolqun-eysa-mukapat.jpg “Kommunizm qurbanliri xatire fondi” amérika dölet mejlisi qéshidiki kapitol xil sariyida dolqun eysagha 2016-yilliq “Truman-régan erkinlik médali” teqdim qildi. 2016-Yili 30-mart, washin'gton.
RFA/Qutlan

30-Mart xitay re'isi shi jinping amérika paytexti washin'gton'gha yétip kelgen künde “Kommunizm qurbanliri xatire fondi” amérika dölet mejlisi qéshidiki kapitol xil sariyida tentenilik murasim ötküzüp, dolqun eysagha 2016-yilliq “Truman-régan erkinlik médali” teqdim qildi.

Mukapat tarqitish murasimigha “Kommunizm qurbanliri xatire fondi” ning ijra'iye diréktori mari'on smit ependi riyasetchilik qildi.

U échilish nutqida munularni bildürdi: “Kommunizmning qurbani bolghan 100 milyondin artuq insanni xatirilesh, ularning erkinlik üchün élip barghan küreshlirini yad étish - insan bolush süpitimiz bilen bizning burchimiz. Shuni jezmleshtürüsh kérekki, Uyghur xelqimu erkinlik üchün éghir bedel töligen bashqa xelqlerge oxshash kommunizm qurbanliri tizimidin orun alghan xelqtur.”

Mari'on simit ependi sözide yene, dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitétining re'isi dolqun eysaning amérikigha kélip bu yilliq “Truman-régan erkinlik médali” ni tapshurup alghanliqini qizghin tebriklidi.

Murasimda “Truman-régan erkinlik médali” ning 2013-yilliq sahibliridin biri bolghan xitay démokratchiliridin doktor yang jyenli söz qildi.

U mundaq dédi: “Uzun yillardin buyan öz xelqining höriyiti üchün tinimsiz küresh qilip kelgen dolqun eysa ependining shundaqla öz erkinlik üchün éghir bedel tölewatqan Uyghur xelqining bügünkidek sherepke érishishi tégishliktur, dep oylaymen!...”

Murasimda “Kommunizm qurbanliri xatire fondi” ning re'isi li édwardz söz qilip, dolqun eysaning Uyghur xelqining erkinliki we insaniy hoquqliri üchün élip barghan üzlüksiz küreshlirige yuqiri baha berdi.

U sözide munularni alahide tekitlidi: “Yer sharidiki her bir insan erkin we hör yashashqa tégishlik. Shundaq, her bir insan buninggha hoquqluq bolushi kérek. Halbuki, xitay xelq jumhuriyiti dolqun eysaning erkinlik médali élishigha étiraz bildürmekte. Biz kommunizm qurbanlirini yad étishni, insaniyetning hör we erkinlikini ilgiri sürüshni teshebbus qilghuchi organ bolush süpitimiz bilen dolqun eysagha erkinlik médali bérishni qarar qilduq. Bu seweblik xitay xelq jumhuriyitidin kélidighan herqandaq étirazgha perwa qilmaymiz. Amérika bir erkin dölet, bizning erkinlik médalini kimge bérishimizge héchkimning arilishish hoquqi yoq.”

Erkinlik médalini tapshuruwélish murasimida söz qilghan dolqun eysa munularni bildürdi: “Méning jismim bügünki künde gerche hör we erkin yashawatqan bolsimu, emma méning rohum xitayning yuqiri bésimliq istibidatida erksiz yashawatqan milyonlighan Uyghur xelqi bilen bille azablanmaqta. Shundaq, kommunizm tehlikisining qurbani bolghan Uyghur xelqi 67 yildin buyan béyjing da'irilirining shepqetsiz hökümranliqida yashimaqta.”

Murasim jeryanida ziyaritimizni qobul qilghan dolqun eysa ependi radi'omiz arqiliq pütün dunyadiki Uyghur qérindashlargha munularni bildürdi:“Men bügün truman-régan erkinlik médalini tapshurup aldim. Bu médal gerche manga bérilgen bolsimu, emma men uni öz erkinliki üchün hessilep bedel tölewatqan we bu yoldiki küreshtin esla waz kechmigen Uyghur xelqimge mensup dep qaraymen. Men amérika dölet mejlisi qéshidiki bu sarayda ötküzülgen bügünki murasim arqiliq Uyghur xelqining awazini dunyagha yene bir qétim anglitish pursitige érishkenlikimdin özümni xushal hés qilmaqtimen. Men bügün jismaniy jehettin erkin we hör yashawatimen, emma méning rohum her waqit öz erkinliki yolida hessilep bedel tölewatqan Uyghur xelqi bilen chemberchas baghlan'ghan.”

Murasimgha qatnashqan amérika Uyghur jem'iyitining re'isi ilshat hesen ependi ziyaritimizni qobul qildi hemde özining tesiratlirini mundaq bayan qildi: “Men aldi bilen dolqun eysani tebrikleymen shundaqla pütün dunyadiki ortaq meqset üchün küresh qiliwatqan Uyghur xelqini tebrikleymen. Xitay re'isi shi jinping amérikigha kelgen kün'ge toghrilap dolqun eysagha bérilgen bu erkinlik médali meyli siyasiy jehettin bolsun yaki bashqa jehetlerdin bolsun intayin muhim ehmiyetke igidur.”

Axirida adwokat nuri türkel ependimu pikir bayan qilip mundaq dédi: “Bu mukapat dolqun eysaning öz xelqining erkinliki üchün élip barghan uzun mezgillik küreshlirining étirap qilinishi bolupla qalmastin, belki eng muhimi Uyghur xelqige teqdim qilin'ghan bir hörmet we righbet bolup hésablinidu.”

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.