Америка диний әркинлик комитети гүлмирә имингә атап очуқ хәт елан қилди

Америка хәлқаралиқ диний әркинлик комитети муавин рәиси сандра җоллей ханим уйғур виҗдан мәһбуси гүлмирә имин түрмигә ташланғанлиқиниң 8 йиллиқ хатирә күнидә очуқ хәт елан қилип, өзиниң гүлмирәниң һөрлүки үчүн һәрикәт қиливатқанлиқини униңға билдүрди.

У, хетидә 8 йил аввалқи 14- июл күнидә хитай һөкүмитиниң гүлмирә иминни тутқун қилғанлиқини язди.

У, очуқ хәттә мундақ көрсәтти: “бу очуқ хәтниң сизгә тәгмәйдиғанлиқи ениқ болсиму, мән америка хәлқара диний ишлар комитетиниң бир комиссари болуш сүпитим билән сиз үчүн қизғин һәрикәт қиливатқанлиқимни билдүрүшни халидим. Һәрдәм сиздин нәччә айлиқла чоң болған өз қизимниң чеһригә баққинимда, сизниң түрмигә мәһкум қилинишиңиздики адаләтсизлик көңлүмдин кечиду һәмдә сизниң қоюп берилишиңизни қолға кәлтүрүш йолидики ирадәм күчийиду.”

Гүлмирә имин әсли уйғур елида нопуз қазинишқа башлиған “сәлкин тори” ниң башқурғучилиридин бири иди. У 2009- йили 14-июл “5-июл үрүмчи қирғинчилиқи” ға четип қолға елинған һәмдә “дөләт мәхпийәтликини ашкарилаш”, “қанунсиз намайишқа қутратқулуқ қилиш” вә “дөләтни парчилашқа урунуш” қатарлиқ җинайәтләр билән сотқа тартилип, 2010-йили апрел үрүмчи оттура сот даирилири тәрипидин өмүрлүк қамақ җазасиға һөкүм қилинған иди.

Сандра җоллей ханим хетидә гүлмирә имин һәққидә юқириқи тәпсилатлар һәққидиму тохталғандин кейин мундақ деди: “сизниң бирдин-бир җинайитиңиз уйғур мусулман җәмийитидики бир яш башламчи болғанлиқиңиздур.”

У, хетидә йәнә хитай һөкүмитиниң уйғурларға қарита барғанчә күчәйтиватқан чәклимә сиясәтлиридин толиму әндишиләнгәнликини билдүрди.

У мундақ деди: “бу чәклимиләр паҗиәлик һалдики хаталиқ вә нуқсанлар билән толған сиясәтләрни намаян қилиду. Уйғур мусулманларниң диний әркинлик һоқуқини һөрмәт қилишниң орниға, һөкүмәт даирилири сиз мәнсуп болған җамаәтни адәм қобул қилиқини болмайдиған дәриҗидә бастуруватиду, көплигән адәмләрни өзлири диний вә башқа зораван әсәбийлик дәп қарайдиған һәрикәтләргә қариши туруш көрсәтмиси бойичә җаза обйектиға айландурулуватиду. Сизни көп қатламлиқ хитай җәмийитигә қобул қилишниң орниға, һөкүмәт сизни вә башқа уйғур мусулманларни чәткә қеқиватиду, җазалаватиду, бастуруватиду.”

У, очуқ хетиниң ахирида гүлмирәни өз аилисиниң бир парчиси дәп, билидиғанлиқини, униң һөрлүки үчүн күрәш қиливатқанлиқини баян қилди вә гүлмирәни үмидсизләнмәсликкә чақириди.

У мундақ деди: “гүлмирә, мән сизниң үмидвар болушиңизға тиләкдашмән. Мән, сиз үчүн һәрикәт қилишқа өзүмни ативәттим, шундақ болғандила сиз аилиңиз вә өз җәмийитиңиз билән қайта җәм болалайсиз. Мән сиз һөрлүккә еришкән күнни зариқип күтимән.”

Хәлқара диний әркинлик комитети бу йил апрел башланған 11 кишилик виҗдан мәһбуслири тизимликигә гүлмирә иминниму киргүзгән. Мәзкур программини башлаш мурасимида сандра җоллей ханим сөз қилип хитай һөкүмитини уни дәрһал қоюп беришә чақирған иди.