Әдиб һаҗи мирзаһид керими: “сақчилар өйүмни ахтуруп қуран кәрим вә романлиримни елип чиқип кәтти”

Йеқиндин буян радийомизға кәлгән инкаслардин мәлум болушичә, қәшқәр шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идарисиниң сақчи хадимлири уйғур елида тонулған, һазир қәшқәрдә яшаватқан атақлиқ шаир вә язғучи һаҗи мирзаһид кериминиң өйини илгири-ахири болуп икки қетим келип ахтуруп, қуран кәрим қатарлиқ диний китабларни вә илгири нәшр қилинған апторниң “йүсүп хас һаҗип”, “җудалиқ”, “мирза абәкри”, “султан сәидхан” вә “султан абдурәшитхан” қатарлиқ бәш парчә романини елип чиқип кәткән.

Игилишимизчә, хитай һөкүмити уйғур елидики әдәбият-сәнәт саһәсидә елип бериватқан “үч хил күч” ләр қарши туруш һәрикитидә алди билән, идеологийә җәһәттә мәсилә бар қаралған уйғур язғучилириниң илгири нәшр қилинған бир қисим романлири үстидә қайтидин тәкшүрүш елип бериватқан болуп, телефон зияритимизни қобул қилған, һазир қәшқәр шәһиридә яшаватқан йеқинқи заман уйғур әдәбиятида көзгә көрүнгән 80 яшлиқ шаир вә язғучи һаҗи мирзаһид керими өз өйиниң йеқинда қәшқәр шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идарисиниң икки нәпәр хадими тәрипидин илгири-ахири болуп икки қетим ахтурулуп, илгири нәшр қилинған “йүсүп хас һаҗип”, “җудалиқ”, “мирза абәкри”, “султан сәидхан” вә “султан абдурәшитхан” қатарлиқ бәш парчә романиниң вә шундақла қуран кәрим қатарлиқ диний китабларниң сақчилар тәрипидин елип чиқип кетилгәнликини баян қилди.

Биз шаир вә язғучи һаҗи мирзаһид кериминиң мәлуматиға асасән, қәшқәр шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идарисигә телефон қилип бу һәқтә учур игилимәкчи болған болсақму,бирақ сақчилар бу иштин өзлириниң хәвәрсиз икәнликини билдүрүп, бу һәқтә тохтилишни рәт қилди вә бизниң қәшқәр уйғур нәшриятиға телефон қилип сүрүштә қилишимизни җекилиди.

Биз қәшқәр шәһәрлик җамаәт хәвпсизлик идарисидики сақчи ханим тәминлигән телефон номуриға асасән, қәшқәр уйғур нәшриятиға телефон қилип бу һәқтә учур игиләшкә тириштуқ. Бирақ, өзини ишхана мудири дәп тонуштурған бир нәпәр хитай хадим бу һәқтики соаллиримизға өзиниң җаваб берәлмәйдиғанлиқини билдүрүп:“бу мәсилә назук мәсилә, буни әң яхши сиз җ х идарисидин сораң. Мән сизгә бу һәқтә қалаймиқан җаваб берәлмәймән” деди.

Мәлум болушичә, уйғур елида тонулған атақлиқ шаир вә язғучи һаҗи мирзаһид керими, 1959-йили алий мәктәптә оқуватқан чағлирида хитай даирилири тәрипидин “йәрлик милләтчи”, “шәрқий түркистан тәшкилати қурди” дегән сиясий қалпақлар кийдүрүлүп, 1972-йилиғичә түрмигә 13 йил қамалған. Түрмидин чиққандин кейинму “әксилинқилабчи” дегән қалпақ билән билән йәттә йил нәзәрбәнд астида яшап, кейин қәшқәр шәһәрлик 6-оттура мәктәпкә тил-әдәбият оқутқучиси болуп орунлашқан. Кейинки вақитларда болса қәшқәр уйғур нәшриятида тәһрир болуп ишлигән.

Шаир вә язғучи һаҗи мирзаһид керими әйни йилларда “сандуқ ичидики бовақ” намлиқ мәшһур шеири билән кәң уйғур җамаитиниң һөрмитигә еришкән.

Юқириқи аваз улинишидин тәпсилатини аңлаң.