6 Kishilik Uyghur hey'itining malayshiyadiki sepiri ünüm körsitishke bashlidi

Malayshiya perak ölkisi ipoh wilayiti dini ishlar bashqarma re'isi dr. Haji mohammed yüsüf hussa'ini Uyghur hey'etler bilen birge. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Malayshiya perak ölkisi ipoh wilayiti dini ishlar bashqarma re'isi dr. Haji mohammed yüsüf hussa'ini Uyghur hey'etler bilen birge. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Uyghur hey'etlirining malayshiya ziyaritidin bir körünüsh. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Uyghur hey'etlirining malayshiya ziyaritidin bir körünüsh. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Uyghur hey'etlirining malayshiya ziyaritidin bir körünüsh. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Uyghur hey'etlirining malayshiya ziyaritidin bir körünüsh. 2019-Yili 10-yanwar. Malayshiya.

Malayshiyada ziyarette boluwatqan sherqiy türkistan ölimalar birliki we sherqiy türkistan ma'arip we hemkarliq jem'iyitining wekilliridin terkib tapqan 6 kishilik Uyghur hey'itining malayshiyadiki pa'aliyetliri ünüm körsitishke bashlighan.

11-Yanwar, yeni jüme küni malayshiyada bir qisim ammiwi teshkilatlar Uyghurlargha alaqidar bayanatlar élan qildi we namayish élip bardi. Malayshiyaning herqaysi jame we islam merkezliride Uyghur mesilisi tonushturuldi. Jüme namizidiki qutbida Uyghur mesilisi anglitildi.
Malayshiya ziyaritini dawamlashturuwatqan sherqiy türkistan ölimalar birliki we sherqiy türkistan ma'arip we hemkarliq jem'iyitining wekilliridin terkib tapqan 6 kishilik hey'etning malayshiya ziyariti bügün 5-künige qedem qoydi. Ular malayshiyaning her sahe ammiwi teshkilatlirining rehberliri we dini alimlar bilen uchriship, Uyghur mesilisi toghrisida pikir almashturdi we muzakire élip bardi. Ular yene malayshiya diniy ishlar idarisi, islam tetqiqat merkezlirini ziyaret qilip, Uyghurlar duch kéliwatqan zulumlarni anglatti.

Malayshiya ziyaritini dawamlashturuwatqan sherqiy türkistan ölimalar birliki we sherqiy türkistan ma'arip we hemkarliq jem'iyiti wekilliridin terkib tapqan bu hey'et 2019-yili 1-ayning 9-küni malayshiya bash ministiri we tashqi ishlar ministirning qanun meslihetchisi bolup xizmet qilghan doktor seyyid albarning ishxanisigha bérip körüshti. Ziyaret jeryanida uninggha Uyghur mesilisi toghrisida melumatlar bergen. Ziyaret jeryanida ular yene sherqiy türkistanning hazirqi weziyiti heqqide hazirlan'ghan doklatni seyyid ependige teqdim qilghan shundaqla Uyghurlar duch kéliwatqan kishilik hoquq depsendichilikliri we xitayning Uyghur diyaridiki jaza lagérliri heqqide tepsiliy melumat bergen.

Hey'et yene 2019-yili 1-ayning 10-küni malayshiya paytexti ku'alalumpur shehiride xizmet élip bériwatqan asiya musulman alimlar birlikining re'isi bilen dunya musulman alimlar birliki malayshiya shöbisining bash katipi azmi abdulhemid ependini hemde malayshiya dini ishlar idarisi shura ezasi sheyx abdulgheni shemsiddin ependilerni ziyaret qilghan. Uyghur hey'et Uyghur diyaridiki musulmanlar duch kéliwatqan irqi qirghinchiliq we zulum heqqide teyyarlan'ghan doklat teqdim qilish bilen birge sherqiy türkistan ölimalar birliki bilen asiya ölimalar birliki otturisida hemkarliq ornitish, Uyghur mesilisini tonushturush pa'aliyiti uyushturush toghrisida kélishim tüzgen. 

Uyghur hey'et merkizi kku'alalumpurgha jaylashqan wadah: yeni “Malayshiya jem'iyetni melumatlandurush herikiti” teshkilatini ziyaret qilghandin kéyin, mezkur teshkilat Uyghurlargha alaqidar bayanat élan qilghan. Ular élan qilghan bayanatta mundaq déyilgen: “Uyghurlarning dini étiqadi, medeniyetliri, tili, dini murasimliri we pa'aliyetlerge qatnishish, namaz oqush, roza tutush, du'a qilish, saqal qoyush, islami kiyinish xitay da'iriliri teripidin heyran qalarliq bir shekilde jinayet hésablinip, ularning xitaydiki jaza lagérlirigha qamilishigha seweb bolghan.” 

Bayanatta yene Uyghurlarning jaza lagérlargha qamalghanliqini tilgha alghan we birleshken döletler teshkilati teripidin élan qilin'ghan doklattiki bir milyon Uyghur musulmanlarning xitayning jaza lagérlirigha qamalghanliqini delil ispat qilip körsetken we tutulghan Uyghur musulmanlarning köplükidin jaza lagérlarning kéngeytiliwatqanliqini otturigha qoyghan. 

Bayanatning axirida mundaq déyilgen: “Biz wadah teshkilati bolush süpitimiz bilen Uyghur musulmanliri duch kéliwatqan éghir ehwallardin endishe qiliwatimiz. Xelq'ara jama'etni xitaygha bésim qilip, shinjangdiki Uyghur musulmanlargha yürgüzüwatqan zulumlirini toxtitish üchün heriketke ötüshke chaqiriq qilimiz”. Bayanatning axirigha “Wadah” teshkilatining re'isi exmet ezem abduraxmanning imzasi qoyulghan. 

Jüme küni malayshiya islam merkizining chiqarghan uqturushi bilen islam merkizige qarashliq barliq jame-mesjidlerde jüme namizi esnasida Uyghur mesilisi tonushturulghan.
Waqitning zichliqi sewebidin Uyghur hey'iti bir qanche guruppigha bölünüp pa'aliyet élip barghan. Sherqiy türkistan ölimalar birlikining mu'awin re'isi sirajidin ezizi ependi malayshiya islam uniwérsitétining meschitide jüme xutbisi oqup, Uyghur mesilisini tonushturghan. Uyghur hey'et ichidiki abdusalam alim ku'alalumpurdiki zubeyde jameside jüme namizida xutbe oqup, Uyghurlarning ehwalini tonushturghan.

Abdusalam alim jüme xutbiside söz qilip, bir qanche yil ilgiri malayshiyaning 20 neper Uyghurni xitaygha qayturup bergenlikini, ularning aqiwitidin xewer élinmighanliqini, buning islam étiqadi boyiche “Diniy qérindashlargha zulum qilin'ghanliq” dep qarilidighanliqini bildürgen we malayshiya xelqini Uyghur musulmanlargha ige chiqishqa chaqiriq qildi. 

Abdusalam alim sözide yene xitay zulumidin qéchip Uyghur diyaridin türkiyege hijret qilghan 25 ming etrapida Uyghur musulmanlargha türkiye hökümiti quchaq achqanliqini, ular xatirjemlikke érishkenlikini, gerche türkiye hökümiti ulargha resmiy halda héch bir yardem qilmighan bolsimu, emma yenila türkiyege rehmet éytidighanliqini bildürgen. U sözining axirida “Sherqiy türkistandiki zulum chékiwatqan milyonlighan musulmanlar islam dunyasining awaz chiqirishigha we özlirige medet bérishige mohtaj,” dédi. 

Igilishimizche, Uyghur hey'et 1-ayning 16-künigiche malayshiya ziyaritini dawam qilidighan bolup, 5-6 sheherni aylinip Uyghur mesilisi toghrisida malayshiya xelqige teshwiqat élip baridiken. Bu heqte ziyaritimizni qobul qilghan sherqiy türkistan ma'arip we hemkarliq jem'iyitining re'isi hidayetulla oghuzxan 

Bu qétimliq malayshiya ziyariti we u yerdiki uchrishishlarning nahayiti muweppeqiyetlik boluwatqanliqini bildürdi.