Firqet jewdet: “Meqsitimiz lagérdikiler san emes belki insan ikenlikini tonutush”
2019.02.25
24-Féwral yekshenbe küni amérika, kanada, firansiye, gérmaniye, awstraliye we türkiye qatarliq döletlerde oxshash künde Uyghurlarning kolléktip halda guwahliq bérish yighini uyushturuldi.
Mezkur pa'aliyet amérikida turushluq firqet jewdet, arafat erkin qatarliq yashlarning teshebbus qilishi we herqaysi döletlerdiki pa'aliyet teshkilligüchilirining qollishi astida wujudqa chiqqan. Amérikining wirjiniye shtatida olturushluq yash pa'aliyetchi firqet jewdet radiyomizning ziyaritini qobul qilip, yurtidiki uruq-tughqanliri lagérgha qamalghan we ularning iz-dérikini qiliwatqan Uyghurlarning “Kolléktip guwahliq bérish pa'aliyiti” uyushturushigha seweb bolghan amillarni chüshendürüp ötti.
Firqet jewdetning bildürüshiche, ular bu qétimliq ortaq guwahliq bérish herikiti arqiliq lagérda tutulup turuluwatqanlarning kimliki we qachan tutulup ketkenlikidek konkrét uchurlarni yighish, yenimu köp kishilerni biwasite yaki wasitilik halda otturigha chiqip yéqinlirining melumatlirini bérishqa righbetlendürüsh we axbarat organlirining diqqitini yenimu jelp qilish meqsitide bu pa'aliyetni uyushturghan.
Firqet jewdet “Biz bu pa'aliyet arqiliq amérika xelqige we shundaqla dunya xelqige tutulup ketken 2 milyon kishi peqetla bir reqem emes, ular bir statistika emes. Ular bir insan. Ular siz we bizge oxshash bir dada, bir ana we yaki bir perzent, dégenni uqturmaqchi bolduq. Ashu lagérdikiler bilen amérikiliqlarning qelbide bir baghlinish hasil qilishni közliduq” dédi.
Finlandiyediki yash Uyghur pa'aliyetchisi xalmurat ependimu “Menmu Uyghur” herikiti arqiliq dunyaning herqaysi jayliridiki Uyghurlarni öz yéqinlirining resimini tutup turup ularning iz-dérikini sorashqa teshkilligen idi. Mezkur heriket CNN we BBC qatarliq nurghun nopuzluq axbarat wasitilirining diqqitini tartip xewer qilin'ghan. Amérika dölet mejlisining kéngesh palata ezasi marko rubiyo ependimu tiwittir toridiki inkasida Uyghurlarning hazir “Menmu Uyghur” herikiti arqiliq xitay hökümitidin yéqinlirining iz-dérikini qiliwatqanliqini uqturghan.
Amérikidiki Uyghur pa'aliyetchilerdin roshen abbas xanim bundaq pa'aliyetlerning tesir qozghishidiki seweb del uning “Nomurlargha hayat bergenlikide” dep körsetti. Roshen xanim yekshenbe künidiki pa'aliyetke yashlarning teklipi bilen qatniship guwahliq bergen bolup, u yenimu köp kishilerning guwahliq bérishi kéreklikini bildürdi.
Melum bolushiche, yekshenbe künidiki “Kolléktip guwahliq bérish yighini” arqiliq yighilghan sinliq ispatlar, lagérdikilerge a'it uchurlar yighilip retlen'gendin kéyin birleshken döletler teshkilatining mejburiy ghayib qiliwétilgenler komitéti, amérika tashqi ishlar ministirliqining munasiwetlik ishxanilirigha tapshurulidiken. Mezkur pa'aliyetke birleshme agéntliqi, BBC qatarliq xelq'araliq axbaratlarningmu muxbirliri qatnashqan bolup,
Firqet jewdet pa'aliyetning deslepki qedemde közligen meqsetlirige yetkenlikini, bundin kéyin bundaq ammiwi heriketlerni yenimu köplep teshkillesh heqqide pilanliri barliqini bildürdi.