“оғлум тутулғандин кейин хәвпсизлик идариси аилимизгә паракәндичилик салди!”
2014.02.17
“үрүмчи кәчлик гезити” ниң мухбири, “алтун тарим” ториниң қурғучиси нияз қаһарниң нөвәттә шиху түрмисидә 13 йиллиқ җаза муддитини өтәватқанлиқи мәлум болғандин кейин, униң аниси мәрйәмхан йәнә бир қисим әһвалларни ашкара қилди.
Төвәндә аңлайдиғиниңлар виҗдан мәһбуси нияз қаһарниң аниси билән өткүзгән телефон сөһбитимизниң хатирисидур.
Мухбир: һазир оғлиңиз нияз тутуп турулуватқан түрмә шиху шәһәр ичидиму яки шәһәр сиртидиму?
Мәрйәмхан: түрмә шиху шәһәр сиртидики сайлиқта, шәһәр мәркизидин қатнашқа олтурғанда йерим саәттин көпрәк маңимиз.
Мухбир: түрмигә қарайдиған сақчилар ичидә уйғурларму бармикән яки һәммиси хәнзу сақчилармикән?
Мәрйәмхан: түрмә сақчилири арисида уйғур сақчиларму, хәнзу сақчиларму бар икән, қазақ сақчиларниму көрдуқ.
Мухбир: оғлиңиз нияз қолға елинғандин кейин, һөкүмәт тәрәптин, болупму хәвпсизлик органлири тәрипидин аиләңларға бесим келидиған әһваллар болдиму?
Мәрйәмхан: оғлум қолға елинип узақ болмиған вақитлар иди. Бизниң шәһәр сиртида бирқанчә мо терилғу йеримиз бар иди. Өйдә әмгәк күчимиз болмиғачқа, мән меңисигә қан чүшүп йерим паләч болуп қалған йолдишимни елип етизлиқтики икки еғиз өйимизгә көчүп чиқтим. Бир күни дохтурға көрүнүш үчүн шәһәргә кирип кәткән идим. Балиларниң дадиси етизлиқимиздики өйдә ялғуз қалған иди. Дәл шу вақитта, қумул вилайәтлик дөләт хәвпсизлик идарисидин бир пикап бизниң шәһәр сиртидики ашу өйимизгә издәп чиқипту. Улар оғлумниң дадисиға бирмунчә тәһдит селип, кесәл һаләттә ятқан кишини қорқутуп ташлапту. Мән дохтурханидин өйгә қайтип чиқсам, йолдишимниң әһвали башқичә, толиму қорқуп, җиддийлишип кетипту. Немә болғанлиқини сорисам, хәвпсизлик идарисидин сақчиларниң чиққанлиқини ейтти. Бәкму ғәзәпләндим, көзүмгә һечнемә көрүнмиди. Удул шәһәр ичигә кирип дөләт хәвпсизлик идариси (әнчвәнҗү) ни сүрүштүрүп таптим. Бизниң өйгә барған мәсул сақчи билән закунлаштим. Мән униңға мундақ дедим: “һәрқандақ әһвал болса алди билән бизниң кәнт мәсуллири билән сөзлишип, аилимиздики сақ адәмләрни чақиртип сөзләшсәңлар болмасму? йолдишим оғлумниң дәрдидә меңисигә қан чүшүп паләч болди, һазир йерим җан болуп ятиду. Мушу йәтмигәндәк, йәнә аилимиздин һечкимгә алдин хәвәр қилип қоймай өйимизгә бастуруп чиқип кесәл һаләттә ятқан киши қорқутупсиләр. Мән оғлумни 18 йил оқутуп, ярамлиқ адәм қилип һөкүмәткә тапшурған. Униңға мухбирлиқ һоқуқни һөкүмәт өзи бәргән. Униң қандақ җинайәт садир қилғанлиқини аилимиздин һечким билгән әмәсмиз. Оғлум немила болмисун, җуңго гираҗдани. Мән силәргә дәп қояй, бу иш йәнә тәкрарлинидиған болса, мән йолдишимни һарвиға бесип идарәңларға әкелип қойимән. Уни паләч қилип кесәл қилғандикин беқиш мәсулийитини үстүңларға алисиләр. Мән иккинчи қетим силәрниң аилимизни йәнә паракәндә қилишиңларни халимаймән!”
Мухбир: улар немә мәқсәт билән өйиңизгә издәп чиқиптикән?
Мәрйәмхан: мәнму тәпсилатини ениқ биләлмидим. Йолдишим бәк қорқуп кәткәчкиму яки мени қорқуп кәтмисун дәп әнсиридиму, уларниң немә сориғанлиқини маңа тәпсилий дәп бәрмиди. Пәмимчә, өйимизгә кимләрниң келип-кетиватқанлиқи вә оғлумға мунасивәтлик ишларни сориған болса керәк.
Мухбир: оғлиңиз қолға елинғандин кейин, сақчи тәрәптин өйиңизгә кимләрниң кирип-чиқиватқанлиқини көзитип туридиған “көз-қулақлар” ниң болғанлиқини биләмсиз?
Мәрйәмхан: ениқ бирнәрсә дейәлмәймән. Өйимиз чоң йол бойида, аилидики һәммимиз оғлумниң дәрдидә җиддийчилик ичидә яшаватимиз. Кимләрниң қандақ мәқсәт билән өйимизгә кирип-чиқидиғанлиқини бир худайим өзи билиду.
Мухбир: оғлиңиз нияз университет оқуған вә алий мәлумат алған, униң үстигә, “үрүмчи кәчлик гезити” дә мухбир болуп ишлигән юқири дәриҗилик бир зиялий. Сиз бир ана болуш сүпитиңиз билән оғлиңизниң 13 йил кесилгидәк бир җинайәт өткүзгәнликигә ишинәмсиз?
Мәрйәмхан: биз оғлимизни 18 йил оқутуп ярамлиқ адәм қилип тәрбийилигән. Униң қандақ җинайәт өткүзүп мушундақ еғир җазаға тартилғанлиқини билмәймиз. Һөкүмәтниң қанун-сиясәтлири адил дәп ишинип кәлгән идуқ, қени, әгәр һәқиқәтән адил болса, бир күни һәммә ишлар сүзүлүп чиқар дәп олтурдуқ.