Rabiye qadir xanim xelq'ara jem'iyetni patigül ghulamning qoyup bérilishi üchün heriket qilishqa chaqirdi

Muxbirimiz gülchéhre
2016.03.30
rabiye-qadir-yaponiye.jpg D u q re'isi rabiye qadir xanim muxbirlarni kütüwélish yighinida söz qilmaqta. 2013-Yili 2-iyun, tokyo.
AFP

5-Iyul ghayibliridin imammemet élining anisi patigül ghulam xanimning lyudawan türmisige qamalghanliqi melum boldi. Radi'omiz arqiliq patigül ghulamning ehwalidin shundaqla xitay da'irilirining uninggha yépiq sot achidighanliqidin xewerdar bolghan Uyghur teshkilatliri we kishilik hoquq organliri uning türmidin qoyup bérilishi üchün heriketke kelmekte. Bügün bu heqte mexsus inkas qayturghan Uyghur milliy herikiti rehbiri rabiye qadir xanim, amérika prézidénti obamaning nöwette dunya yadro bixeterlik yighini üchün washin'gton'gha kelgen shi jinpingdin, baliliri naheq türmilerge solan'ghan Uyghur anilarning simwoli bolghan patigül ghulamni shertsiz qoyup bérishni telep qilishqa chaqirghanliqini we pütün dunyadiki adaletperwer dölet we teshkilatlarnimu oxshashla bu mesile köngül bölüshi we xitaygha bu heqte bésim ishlitishi üchün pa'aliyet élip bériwatqanliqini bildürdi.

Ürümchidin radi'omizgha uchur bergüchi melum bir kishi gerche, yillardin buyan 5-iyul weqeside ghayib bolghan oghlini izdeshni toxtatmighan patigül ghulamning 2014-yili 5-ayning 27‏-küni xitay dölet bixeterlik tarmaqliri teripidin ürümchidiki öyidin tutup kétilgenliki we  7-aprél uning üstidin a'ilisidikilernimu qatnashturmastin yépiq sot achmaqchi boluwatqanliqini ashkarilighan bolsimu, emma patigül ghulamning qeyerde tutup turuluwatqanliqi namelum idi, bügün bu heqte radi'omizgha yene bir kishi patigül xanimning ikki yilgha yéqin waqit ürümchidiki asasliq siyasiy jinayetchiler qamilidighan lyudawan türmisige qamalghanliqi heqqide uchur yetküzdi.

Bu uchurni delillesh üchün 30-mart charshenbe ürümchi lyudawan türmisi bilen alaqileshtuq, türmining siyasiy bashqarmisidin bir xitay nöwetchi saqchi xadim ziyaritimizni qobul qildi, u, patigül ghulamning bu türmide yaki emeslikige éniq jawab bermidi peqet “Buni éniq bilmeymen, belkim alahide qattiq bashqurulidighan tarmaqta bolushi mumkin” dédi.

Yépiq sot adette türme ichide échilamdu? dep sorighan so'alimizgha bolsa “Bu heqte jawab bérelmeymen, eng yaxshisi tutqunning adwokatidin soranglar” dep jawab berdi.

Da'irilerning ürümchide patigül ghulam xanim üstidin 7-aprél yépiq sot achmaqchi boluwatqanliqi heqqidiki ige bolghan uchurlirimiz anglitilghandin kéyin, chet'ellerdiki Uyghur teshkilatliri we kishilik hoquq teshkilatlirining küchlük diqqitini qozghidi. Shundaqla ularning patigül ghulamni qutquzush üchün heriket bashlighanliqi melum. Dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim bu heqte bügün radi'omizgha inkas qayturup özining patigül ghulamning ehwalidin ensirewatqanliqini, emma yene bu xewerning dunya yadro bixeterlik yighinigha qatnishish üchün shi jinpingni öz ichige alghan her qaysi döletlerning yuqiri derijilik rehberliri paytext washin'gton'gha yighiliwatqan mushu peytte otturigha chiqqanliqi üchün, ilajsiz qalghan patigül ghulamning qoyup bérilishi üchün élip bériwatqan tirishchanliqining yaxshi netije béridighanliqidin ümidi barliqini bildürdi.

“Patigül ghulam -5 iyulda perzenti xitay teripidin ghayib qiliwétilgen anilarning wekili, adalet yolida toxtimay küresh qiliwatqan Uyghur anilarning, zulumgha uchrawatqan Uyghur xelqining simwoli”‏-dégen rabiye qadir xanim washin'gtonni merkez qilghan Uyghur pa'aliyetchilirining, nöwette jiddiy heriketke kélip amérika dölet mejlisi we amérika dölet ishliri ministirliqidiki munasiwetlik erbablar bilen körüshüp, prézidént obamadin shi jinping bilen körüshkende patigül ghulam we ilham toxtigha oxshash bigunah qamalghan barliq siyasiy we wijdan mehbuslirining shertsiz qoyup bérishni otturigha qoyushini telep qilghan.

Rabiye qadir xanim yene xitay hökümitining patigül ghulam xanimni, özining qanunluq heq-hoquqini telep qilghanliqi, adalet telep qilghanliqi üchünla naheq türmige solap,jazalighanliqining xitayning Uyghurlar üstidiki zulumining bir ispati ikenlikini körsetti.

Rabiye qadir xanim ziyaritimiz dawamida patigül xanimning “Lyudawan türmisi” din ibaret özimu ilgiri zor riyazet, zulum chekken qara künlerni béshidin ötküzgen türmide ikenlikini anglap patigül ghulam xanimning qanchilik qiyin-qistaqqa uchrawatqanliqini qiyas qilalaydighanliqini bildürüp: “Menmu öz waqtida lyudawan türmisige solan'ghan, u türme emes bir basturuq, xitayning eng qattiq jazaliri we zulumliri yürgüzülidighan bir qara türme. Shungimu patigül ghulam xanimning qandaq asaretler chékiwatqinini köz aldimgha élip kéleleymen. Uning téz we shertsiz quyup bérilishi üchün bu yolda axirghiche herikitimizni toxtatmaymiz we buninggha dunya jama'etchiliki qarap turmaydu dep ishinimen” dédi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.