Мәһбус осман авут юрттин чиқип кетипму пешкәлчиликтин қутулалмиған

Айкөл пәйшәнбәбазарлиқ сиясий тутқунлар (1)

Мәлум болушичә, хитай даирилири бултур бир йиллиқ қаттиқ зәрбә бериш долқунини башлиғандин кейин, уйғур райониниң һәрқайси җайлирида бәзидә очуқ мәйдан соти, бәзидә йепиқ сот ечип, җаза лагирлирида әслидинла көп санда мәвҗут болуп туруватқан сиясий тутқунлар санини техиму көпәйткән, хитайниң ахбарат чәклимиси сәвәблик, райондики бу тутқунларниң омуми сани вә аталмиш җинайәтлиригә сәвәб болған конкрет қилмишлири һазирчә ениқ әмәс. Бу ениқсизлиқни қисмән болсиму йорутуш үчүн, бүгүндин етибарән “айкөл пәйшәнбәбазарлиқ сиясий тутқунлар” намида чатма хәвәр елан қилимиз. Чатминиң бүгүнки қисмида мәһбус осман авутниң диний етиқадидики мустәһкәмлик сәвәблик даиириләрниң тәқип вә аваричилиқидин юртни тәрк етипму қутулалмиғанлиқи вә ахири түрмигә ташланғанлиқи һәққидә болиду.

Һөрмәтлик радийо аңлиғучилар, пәйшәнбәбазар ақсу айкөлниң 16 - кәнт 2 - гурупписини мәзкәр қилған вә қошна 3 кәнтниң 4 гурупписини өз ичигә алған, адәттә бир кәнт көлимидики кона бир мәһәллиниң намидур. Пәйшәнбәбазар дегән бу җай 2013 - йили 8 - айниң 8 - күни рози һейт һарписида чиққан қанлиқ вәқә сәвәблик, хитайниң қаттиқ зәрбә бериш долқуниниң мәркизи нуқтилиридин биригә айланған. Шветсийәдики “шәрқи түркистан тәшвиқат мәркизи” ниң өткән һәптидики хәвиридә тилған елинған мәһбус осман авут дәл шу пәйшәнбәбазарлиқтур. Мәзкур мәркәзниң хәвиридә дейилишичә, осман авут диний етиқадидики мустәһкәмлик сәвәблик, тәқиптин қутулалмиған вә 2007 - йили юртни вақитлиқ тәрк етип үрүмчигә көчүп кәткән; әмма у үрүмчидиму арам тапалмиған. Аялиниң йүзини ачтуралмиған хитай даирилири униң үрүмчи семонт завуди тәвәликидики 120 квадиратметирлиқ өйини чеқивәткән. “шәрқи түркистан тәшвиқат мәркизи”ниң хәвиридә дейилгән бу учурларниң тоғрилиқини, бизниң телефон зиярәтлиримиздики төвәндики баянлар қисмән дәриҗидә дәлиллиди.

Зияритимиздин ашкарилинишичә, осман авут айкөлдики өй - земинлирини сетиветиш үчүн алдинқи йили айкөлгә бир нөвәт кәлгән.

Йәнә мәзкур хәвәрдә дейилишичә, осман авутниң оғли муһәммәд әмин, 2013 - йили гуаңҗуда тутқун қилинғандин кейин, оғлини кепиликкә ачиқип кетиш үчүн у гуаңҗуға чақиртилған. У гуаңҗуға барғнида, өзиму койзиланған. Бу йил йил бешида униң из - дерикини қилип, аяли вә икки балиси гуаңҗуға барған, ақивәттә уларму тутқун қилинған. Хәвәрдики бу учурларму телефон зияритимиз давамида асасән дәлилләнди. Мәлум болушичә осман авутниң аяли айгүл әмәт икки нарисидә балиси билән бу йил 7 - айда гуаңҗуда тутқун қилинған вә үчтурпанниң имамлирим сақчиханисиға елип килингән. Айгүл әмәтниң иниси әркин әмәт шу чағда мәзкур сақчиханиға чақиртилған вә икки нарисидә бала униңға тапшурулған. Мәлум болушичә, бу икки балидин бири осман авутниң кәнҗи балиси, йәнә бири нәвриси болуп, улар нөвәттә осман авутниң айкөлдики бир қизиниң қолида беқилмақта. Хәвәрләрдин осман авутниң ақсу түрмисидә, аялиниң болса үчтурпан түрмисидә бир мәһәлдин тутуп турулғанлиқи мәлум, әмма уларниң қанчә йиллиқтин кесилгәнлики вә нөвәттә қайси түрмидә икәнлики уруқ - туғқанлириғиму мәлум әмәс.