Rabiye qadir xanim: men teywen'ge her zaman bérishke teyyar

Ixtiyariy muxbirimiz haji qutluq qadiri
2016.12.22
duq-5-nowetlik-qurultay-axirlashti-1 5-Nöwetlik dunya Uyghur qurultiyida rabiye qadir xanim yene re'islikke saylandi. 2016-Yili 12-iyul, parizh.
RFA/Qutluq

Yéqinda teywen parlaméntida chaqirilghan tibet, Uyghur, mongghullarning kishilik hoquq mesilisi yighinida parlamént ezasi frédy lim dunya Uyghur qurultiyi re'isi rabiye qadir xanim heqqide toxtilip, teywenning rabiye qadir xanimni her zaman qarshi alidighanliqini bildürgen idi.

Bügün shu munasiwet bilen radiyomizning ziyaritini qobul qilghan rabiye qadir xanim teywen parlamént ezasining sözidin özining tolimu memnun bolghanliqini qilidighanliqini éytti.

Melum bolushiche, 2009-yili 10-ayning 16-künidin, 29-künigiche teywenning gawshyung shehiride ötküzülgen gawshyung kino féstiwalida Uyghur milliy herikitining rehbiri rabiye qadir xanimning hayat pa'aliyiti téma qilin'ghan höjjetlik filim “Muhebbetning on sherti” ni qoyush qarar qilinip, gawshyung sheherlik hökümet rabiye qadir xanimni kino féstiwaligha teklip qilghanda, teywen rabiye qadir xanimgha wiza bérishni ret qilip, féstiwalda mezkur filimning qoyulushini chekligen.

Shundaqla teywen ichki ishlar ministiri “Rabiye qadirgha teywenning bixeterliki üchün wiza bérilmeydu. Uning teshkilatining ‛sherqiy türkistan islam herikiti‚ dégen térrorchi teshkilat bilen bilen munasiwiti bar” dep jakarlighan idi.
Eyni waqitta rabiye qadir xanim kino féstiwaligha qatnishalmighan bolsimu, biraq köpligen tosalghulardin kéyin féstiwalda “Muhebbetning on sherti” qoyulup, teywenni lerzige salghan we rabiye qadir xanim heqqide teywen metbu'atlirida köp bes-munaziriler bolushqan idi.

Aridin bir qanche yillar ötüp, yeni yéqinda “Xelq'ara insan heqliri küni” munasiwiti bilen teywen parlaméntida tibet, Uyghur, mongghul we xongkongluqlarning kishilik hoquq mesilisi boyiche chaqirilghan yighinda teywenlik ataqliq naxshichi, teywen parlamént ezasi, teywen parlaménti tibet mesilisini qollash guruppisining mes'uli frédy lim bizning ziyaritimizni qobul qilghanda “Teywen rabiye qadir xanimni her zaman qarshi alidu. Méning ezalirim rabiye qadir xanimni teywen'ge teklip qilish üchün uning ishxanisi bilen alaqe qiliwatidu” dégen idi.

Shu munasiwet bilen bügün ziyaritimizni qobul qilghan dunya Uyghur qurultiyining re'isi rabiye qadir xanim parlamént ezasi frédy limning mezkur teklipidin özining tolimu memnun bolghanliqini ilgiri sürüp, her zaman teywen'ge bérishke teyyar ikenlikini bildürdi.

Rabiye qadir xanim yéqin kelgüside teywende élip baridighan ish-pa'aliyetlirining kün tertipide Uyghur musapirlar mesilisining asasliq orunda turidighanliqini, bolupmu teywen hökümitining tibet musapirlirigha tutqan siyasitini Uyghur musapirlirighimu tetbiqlishi kéreklikini, shundaqla tibet, Uyghur, mongghul we teywenliklerning ortaq ittipaqliship öz-ara chüshinish hasil qilishning zörürlükini tekitleydighanliqini bildürdi.

Rabiye qadir xanim ziyaritimiz jeryanida yene teywende Uyghur mesilisini anglitishta özi heqqide ishligen “Muhebbetning on sherti” namliq filimning muhim rol oynighanliqini ilgiri sürdi.

Rabiye qadir xanim axirida teywende élip bérilidighan pa'aliyetlirining Uyghur dawasigha bolghan ijabiy roli heqqidimu qisqiche toxtaldi.

Yuqiriqi awaz ulinishidin tepsilatini anglang.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.