Tayland türmiside yétiwatqan 10 neper Uyghur heqqide bezi melumatlar ashkarilandi

Tayland qanun organliridiki nam-sheripini ashkarilashni xalimighan bir erbab tayland bangkok nongkhay türmiside tutup turuluwatqan on neper Uyghurning bu yilning axirighiche qoyup bérilip, bangkok musapirlar idarisige tapshurulidighanliqi toghrisida bizge uchur bérip, bizni türmide tutup turuluwatqan 10 neper Uyghurgha da'ir bezi bir yazma matériyallar bilen teminlidi.

Biz bu heqte téximu tepsiliy melumatqa érishish üchün bangkok musapirlar idarisidiki nam-sheripini ashkarilashni xalimighan, bu 10 neper Uyghurgha mes'ul xadim bilen téléfon söhbiti élip barduq.

Téléfon ziyaritimizni qobul qilghan mes'ul xadim, bu 10 neper Uyghurning bu yilning axirighiche qoyup bérilidighanliqi toghrisidiki uchurning toghriliqini shundaqla türme idarisidin bu heqte mexsus xewer tapshurup alghanliqini bildürgen bolsimu, biraq ular musapirlar idarisige qayturup kélin'gendin kéyin, xitaygha qayturulush we yaki bashqa döletlerge ewetilish toghrisida tayland hökümet emeldarlirining qarar béridighanliqini , hazirqi weziyette ularning teghdirining qandaq bolushi toghrisida özining éniq birnéme déyelmeydighanliqini bildürdi. Shundaqla u sözide, 10 neper Uyghurning teghdirini tayland bixeterlik idarisi da'irilirining belgileydighanliqini buninggha tayland musapirlar idarisining arlishalmaydighanliqini alahide eskertti.

10 Neper Uyghur tutup turuluwatqan türmining shara'iti toghrisida toxtalghan mes'ul xadim: “Türme, bu musapirlar idarisining tutup turush lagiridin perqliq bolghan jay. Shundaqtimu u yerde halal yémeklikler bar” dédi.

Biz qanun organliridiki nam-sheripini ashkarilashni xalimighan melum bir erbab teminligen, 10 neper Uyghurning isimliki heqqide toxtalghinimizda u: “Tizimliktiki eng axirqi kishining ismi exmet turaq bolidighu deymen, chünki men ularning isim-familisini tutup bolalmidim.Sewebi ularning Uyghurche ismi bilen xitay tilida yézilghan nam-sheripi tolimu perqliq iken” dédi.

Bangkoktiki melum bir erbab teminligen, on neper Uyghurgha da'ir tayland tilida yézilghan yazma matériyalda on neper Uyghurning nam-sheripi, yéshi we süriti bar bolup, ular 24 yashliq mehmud yehya, 32 yashliq yüsüp éli, 38 yashliq xélil mehem, 36 yashliq muhemmet yüsüp, 28 yashliq mustafa, 25 yashliq rashid hashim, 30 yashliq yarmuhemmet muhitdin, 40 yashliq séyit baywaris, 20 yashliq abdul mehmud, 28 yashliq exmet turaqlardin ibaret idi.

Tayland türmiliride tutup turuluwatqan Uyghurlar heqqide toxtalghan taylandtiki Uyghur musapirlar mesilisige köngül bölüp kéliwatqan kishilik hoquq pa'aliyetchisi chalida xanim téléfon ziyaritimizni qobul qilip: “Tayland türmiliride tutup turuluwatqan Uyghurlar bilen bangkoktiki kishilik hoquq teshkilatliri we shundaqla men bashliq Uyghur musapirliri mesilisini qollighuchi kishiler köp qétim qanun organlirigha teklip sunup, ular bilen körüshüshni telep qilghan bolsaqmu, biraq ta hazirghiche bizge ijazet bérilmidi. Sewebi dölet bixeterlik idarisi bizning Uyghurlar bilen uchrishishimizni izchil cheklep keldi. Biraq, bangkoktiki xitay elchixanisi da'im türmilerge bérip Uyghur musapirlar toghrisida uchur igilep Uyghurlar bilen körüshüp turidu” dédi.

Kishilik hoquq pa'aliyetchi chalida xanim tayland hökümitining türmilerdiki Uyghur musapirlar mesilisi toghrisidiki meydani toghrisida toxtilip: “Tayland bu mesiliside bir tereptin xitayning bésimidin , yene bir tereptin bu xelq'ara jem'iyettin qorqup ikki ariliqta qaldi. Bu mesilige bolghan meydani éniq emes. Shundaqtimu ilgiri tayland hökümiti yüzdin oshuq Uyghurni xitaygha qayturup bergen. Shunga bu mesilide dunya Uyghur qurultiyi nahayiti jiddiy halda xitayning Uyghurlarni qayturup kétish xewpige qarshi xelq'ara kishilik hoquq teshkilatliri bilen yéqindin hemkarliship, tizdin bularni qutquzush herikiti élip bérish kérek” dédi.

Bangkoktiki melum shirkette xizmet qiliwatqan Uyghurlardin abdul békir tayland türmiliride tutup turuluwatqan Uyghurlarni qutquzush üchün muhajirettiki Uyghurlarning jiddiy heriket élip bérishining zörürlükini tekitlidi.

Igilishimizche, tayland bangkok nongkhay türmiside tutup turuluwatqan 10 neper Uyghurning, bu yilning axirida qoyup bérilip musapirlar idarisige tapshurup bérilidighanliqi toghrisida bezi bir uchurlar tarqalghan bolsimu, biraq taylandtiki bashqa türmilerde yétiwatqan 50 din oshuq Uyghurning qachan qoyup bérilidighanliqi heqqide hazirche héchqandaq bir melumat bolmighan.