Uyghur rayonida erzdarlarning sheher atlishi omumyüzlük halda cheklendi

Muxbirimiz shöhret hoshur
2015.04.16
erzdar-ghojimemet-jappar-305.jpg Xoten qaraqashliq erzdar ghojimemet jappar. 2015-Yili yanwar(orni éniq emes)
RFA/Shohret

Xitay da'iriliri yillardin béri Uyghur erzdarlarni erz qilip barghan ürümchi we béyjing qatarliq jaylardin qayturup ekélish tedbirini qollinip kelgen, bezi nuqtiliq erzdarlarni öz tewelikidin chiqarmasliq meqsitide nezerbend qilghan bolsimu, bularning beziliri yene nezerbend mezgili yaki uningdin kéyin yurt atlap erzini dawamlashturghan idi.

Melum bolushiche, bulturning yérimidin bashlap, xitay da'iriliri patigül ghulam, nurun'gül toxti qatarliq gholluq erzdarlarni qamaqqa élish bilen birlikte, bashqa barliq erzdarlarni öz shehiridin sirtqa chiqarmasliq tedbirini qollan'ghan. Buning üchün herqaysi aptobus béket we poyiz istansilirigha erzdarlar qara tizimlikini bérip, ularning sheher atlishigha yol qoymighan. Netijide rayonda eqelliy insaniy heqlerdin biri bolghan qatnash erkinlikimu depsende qilin'ghan.

Béyjingda yashawatqan ikki neper erzdarning ashkarilishiche, yéqinda maralbéshidin béyjinggha qarap yolgha chiqqan bir erzdar qeshqer aptobus békitide, ürümchidin yolgha chiqqan biri ürümchi poyiz wogzalida tosup qélin'ghan. Maralbéshiliq erzdarni tosuwalghan béket xadimliri erzdarning salahiyet kinishkisini tartiwélip, uning kent sékrétarini chaqirtip ekelgen we kinishkini sékrétargha tutqazghan, sékrétar kinishka bilen birlikte erzdarni maralbéshigha qayturup eketken.

Yéqinda yene turpandin yolgha chiqqan bir erzdar ningsha tewelikige kelgende béyjingdiki ikki Uyghur erzdargha téléfon qilip özining kéliwatqanliqidin xewer bergen we béyjingda uchrishishqa kélishken, emma shuningdin kéyin uningdin héchqandaq uchur bolmighan. Melum bolushiche, da'iriler Uyghur élidiki erzdarlarni omumyüzlük halda özi turuwatqan yéza yaki nahiye tewelikidin chiqarmasliq tedbirini qollanmaqta.

Xelq'ara kishilik hoquq xitabnamisining 13 ‏-maddisida kishiler öz dölet chégrasi ichide yötkilish we makanlishish hoquqigha ige déyilgen؛ bu maddida yene kishilerning özi tewe dölettin ayrilip chiqip kétish we qaytip kélish hoquqi barliqimu éniq belgilen'gen. Yuqiriqi pakitlar xitay terepning Uyghurlarning eqelliy heqliridin biri yötkilish yeni qatnash heqqinimu depsende qiliwatqanliqini ispatlimaqta.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.