“Hijret” sepiride Uyghur ayallar éghir bedel tölimekte (2)

Muxbirimiz gülchéhre
2017.02.01

(Patimening téxi pütmigen türkiye chüshi)

Uyghurlarning yéqinqi yillarda bashlan'ghan, xitay hökümitining zulum we basturushliridin qéchip erk izdigenlerning “Hijret sepiri” ge erlirige egiship, quchaqtiki balilirini élip, hetta hamilidar halda, xeterlik bu seperge tewekkül qilghan ayallar az emes. Ene shularning bir qismi istanbulda ersiz, baliliri yétim. Qolida türkiyede turushluq héchqandaq qanunluq resmiyiti hel bolmighan, ishsiz, yar-yöleksiz, peqet we peqet xeyr-éhsan jem'iyetlirining saxawitige, wetendashlirining yardemlirige tayinip yashimaqta, ular “Türkiye” chüshige yetken bolsimu, bu chüsh bilen ré'alliq otturisida iztiraplar chekmekte. Ene shulardin biri bolghan patime, hijret sepirige hamilidar halette atlinip, xeterlik seper yollirida yenggip, teqdirning qismiti bilen hijret sepiride tughulghan omaq qizi bilen türkiyege ikki yil awwal salamet yétiwalghan bolsimu, éri tayland türmiside qalghan, teqdiri téxi éniq emes. Erkinlik üchün xéyim -xeterlerge tewekkül qilip chéniqqan, japalarda tawlan'ghan bu yash ana, muxbirimizni özining istanbuldiki fatix rayonigha jaylashqan bir éghiz kichikkine, seremjan öyide kütüwaldi.

Istanbulda qélin qar yaqqan yanwarning bashliri, fatix rayonidiki mewlanaqapi mehelle meschitining yénidiki bir a'ililikler binasining bir éghiz öyini ijare élip olturuwatqan patimeni axiri taptuq. 25 Yashlardiki chirayliq yash bir ayal özini men patime dep tonushturdi, öyning ichide ikki yashlardiki bir omaq qiz qonchiqini tutup, apisigha oxshash külümsirep turatti.

Ghemsiz -ghubarsiz qonchaq oynawatqan bu nareside, tayland türmiside turuwatqan dadisidin bir ayliq chéghida ayrilghan, dadisini arilap apisining téléfonida süritini köridu, bu kichikkine musapir, apisi bilen teng istanbul kochilirida öysiz, ach, soghuqta talay kéchilerni ötküzgen iken.. Patime bilen qizi hazir bu bir éghiz öyde, wetendiki ata, anisi ewetken yardem puli bilen ijarige turuwatqili bir yil bolghan, wetendin élip kelgen ikki chamadan, qoshniliri bergen bir diwan, perde, ikki kishilik yotqan, körpe, qazan-qumuchlar we bir jaynamaz uning barliq bisati.

Ular gerche türkiyege qedem bésish bilen, chégradin-chégragha qachaq yollarda, kéche‏-kündüz yol yürüshlerdin, saqchilar, eskerlerning qoghlash tehditliridin, yürekzadiliktin, türme azabliridin qutulghan bolsimu, a'ilisi chéchilghan. Patimening we qizining téxi türkiyede turushluq qanunluq resmiyiti hel bolmighan, shuning üchün xizmet qilalmaydu, hayattin téxi xatirjem bolmighanliqi üchün bolsa kérek, ziyaritimiz jeryanida arilap uning közidin yash egiytti, emma u yenila özini ruslap, özining toy qilip 15 kün bolghanda, xitay hökümitining diniy we siyasiy iskenjiliridin qutulup hör yashash istikide awwal érining arqidin özining “Hijret sepiri”ge atlan'ghanliqini, éri bilen ayrim ayrim türlük yollarni bésip xitay chégrasidin yene birma, kambudzha, malayshiya chégralirini atlap axirida taylandqa kelgenlikini, uzun waqitliq kütüsh, her xil urunushlar arqiliqmu türkiyege kélelmey ümidsizlen'gen peytte, axiri qizi shu seper üstide tughulup bir ayliq bolghanda, türkiye hökümitining yardimi bilen türkiyege kéleligen bolsimu, érining tayland türmiliridiki “Hijret” ke chiqqan bashqa ayallargha yardem qilimen dep öziningmu tutulup qalghanliqidek ajayip dawalghuchluq teqdir-qismetlirini anglatti.

(Dawami bar)

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.