Bir mehbusning ürümchi kaziwendiki 2-türmide körgen bilgenliri (1)

Uyghur élida atalmish “Siyasiy jinayet” bilen qamalghan mehbuslarning türmidiki échinishliq hayati tashqi dunyagha hélihem ashkara bolghini yoq.

Xitay türmiliridiki “Siyasiy mehbus” larning jaza mudditini ötesh jeryanida éghir derijide jismaniy we rohiy qiynaqlargha duch kélishi yéqinqi yillardin buyan xelq'aradiki kishilik hoquq teshkilatlirining diqqitini chekmekte.

Shinjang “Rawan” adwokatliq ornining mudir adwokati küresh hashim 6-aprél küni “Sükütte turush hoquqi” heqqide mexsus maqale élan qilghan.

U maqaliside “Sükütte turush hoquqi” gha xelq'ara qanunlardiki uqumlar boyiche tebir bérip, bu hoquqning xitayning edliye tertipide téxi turghuzulmighanliqini tilgha alghan.

Halbuki, u mezkur maqaliside xitaydiki saqchilarning jinayet gumandarlirini “Qiynap soraq qilip, qistap iqrar qildurushigha qattiq cheklime qoyuldi. Jinayet gumandarlirining insaniy hoquqini qoghdash xéli chong tereqqiyatlargha érishti” dep jakarlighan.

Undaqta, adwokat küresh hashim éytqandek, xitayda, bolupmu Uyghur élidiki türmilerde “Siyasiy jinayet” bilen qamalghanlargha bérilidighan ten jazasigha cheklime qoyuldimu?

Bu so'algha 2010-yilidin 2014-yilighiche ürümchi kaziwendiki 2-türmide jaza mudditi ötigen, yéqinda ming bir japalar bilen melum döletke kelgen, emma nam-sheripini waqtinche ashkarilashni xalimaydighan bir sabiq mehbusning bayanliri jawab berse kérek.

U bügün radi'omiz ziyaritini qobul qilip, özining ürümchi 2-türmide ötküzgen 4 yilliq hayati jeryanida körgen-bilgenliri, bolupmu atalmish “Siyasiy jinayet” bilen qamalghan Uyghur mehbuslarning échinishliq türme hayati heqqide uchur berdi.

Tepsilatini awaz ulinishtin anglighaysiz.