Гумидики аһалиләр: өйимиздә 15 минуттин артуқ олтурған қошнимизниму сақчиға мәлум қилимиз
2017.05.30
Мәлум болушичә, гумида бу йил 14-феврал пичақлиқ һуҗум вәқәси йүз бәргәндин кейин, хитайниң гумидики бихәтәрлик тәдбирлири йәнә бир балдақ күчәйгән. Гумида аһалиләр 250 метир неридики қошниси болсиму, әгәр бир-бириниң өйигә кирип 15 минуттин артуқ олтуруп қалса, өй игиси әһвални сақчиханиға мәлум қилип қоюши керәк икән. Бу түзүм зиярәт қилғучи бир киши болсиму, йеши 14 яш болсиму иҗра қилиниши шәрт икән. Гумида аһалиләр мәлум қилған бу әһвални сақчи хадимлириму рәт қилмиди.
Бу йил 14-феврал күни гумида йүз бәргән пичақлиқ һуҗум вәқәсидин кейин, хитай даирилири 3 нәпәр гумандарниң аилә-тавабиатидин 50 кә йеқин кишини қамаққа алғандин башқа, улар олтурушлуқ мәһәллидин 200 гә йеқин кишини 3 күнгә қәдәр кәнт қорусиға солап қойған иди. Әйни күнләрдә бу һәқтики хәвәрлиримизгә инкас язған бир аңлиғучи радийомизға мәктуп йоллап, хитай йолға қойған коллектип җазалаш тәдбириниң бир мәһәллә кишилири билән чәклинип қалмиғанлиқини, бәлки гума наһийиси бойичә иҗра қилиниватқанлиқини баян қилған. У буниңға пакит көрситип гума наһийисидә, қошнилар ара кирип чиқишниңму назарәт астиға елинғанлиқини тилға алған. Бу учур аридин 4 ай өткәндә гума наһийисиниң чода вә муҗи йезилиридики аһалиләр тәрипидин дәлилләнди.
Радийомизға йолланған мәктупта, гумида нөвәттә мәһәллидики чоң-кичик һәрқандақ бир кишиниң қошнилирини зиярәт қилиштин аввал өзлирини сақчиға мәлум қилиши керәклики йезилған. Аһалиләр 14 яштин ашқан балиларниң қошна зияритиму назарәт астида икәнликини баян қилди.
Мәктупта дейилишичә, гумида туғқанлар ара вә қошнилар ара аилә зияритиниң сақчи тәрипидин назарәт астиға елинғиниға икки йилдин ашқан, әмма бурун аилә зиярити 2 саәттин ашқан әһвалда сақчиға мәлум қилиш тәләп қилинған; 14-феврал вәқәсидин кейин мәйли туғқан, мәйли қошна болсун 15 минуттин ашқан аилиләрдә елип берилған һәрқандақ зиярәт, сөһбәт вә учришишиниң чоқум сақчиға мәлум қилиниши тәләп қилинған. Аһалиләр там қошниси билән кирип-чиқишниңму назарәт астида икәнликини ашкарилиди.
Мәктупта дейилишичә вә гумидики аһалиләрниң баян қилишичә, гумида аһалиләр, өйлиригә меһман кәлгән әһвалда меһман келиштин аввал вә тарқалғанда болуп сақчиға икки қетим доклат қилиши керәк.
14-Феврал пичақлиқ һуҗум вәқәсидә 5 нәпәр хитай көчмән өлгән вә 3 нәпәр гумандар нәқ мәйданда етиветилгән. Муһаҗирәттики уйғур көзәткүчиләр, хитайниң 3 гумандарни сотсиз атқанлиқини вә уларниң қилмиши үчүн бир мәһәллә аһалисини коллектип җазалиғанлиқини тәнқид қилған иди. Бүгүнки учурдин қариғанда, җаза обйектиниң бир мәһәллә әмәс, бир наһийә аһалиси болғанлиқи көзгә челиқмақта. Материялларда көрситилишичә, гума наһийисиниң нопуси 249200, буниң 97.96% Ни уйғурлар тәшкил қилиду.