Yaghliq chekken gumandarning doppiliq saqchi bilen kucha qamaqxanisidiki tirkishishi

Közetküchilerning qarishiche, Uyghur xelqining milliy we diniy kimlikini qoghdash üchün élip bériwatqan tirkishish we tirejeshliri Uyghur élining herqaysi jaylirida türlük shekil we türlük sehnilerde dawam qilmaqta.

Melum bolushiche, buningdin besh yil awwal kucha qamaqxanisida bashyaghliqliq bir gumandar bilen doppiliq bir saqchi xadimi arisida bolup ötken keskin talash-tartish ene shu minglarche sehnilerdin biridur.

Orun: kucha bazarliq qamaqxana, gumandar bashyaghliqliq arzu nurmemet, u doppiliq saqchining yaghliqni éliwétish buyruqini qet'iy ret qilidu we ikki sa'etlik tirkishish netijiside qamaqxanidin saqchilarni bashyaqliqigha chéqilghuzmay yénip chiqidu.

Arzu nurmemetning bayan qilishiche, u béshigha yaghliq artqan we uchisigha uzun yenglik kopta kiygenliki üchün “ Gheyriy kiyiniwélish” we esebiylishish gumani kochida tutuwélin'ghan we qamaqxanigha apirilghan. Qamaqxanida doppiliq bir saqchi uni yaghliqini éliwétishke buyrughan. Arzu nurmemet “ Emise, siz doppingizni éliwéting, andin men yaghliqimni alay ” dep jawab bergen. Saqchi xadimi özining bir toydin qaytqanliqini we doppa kiyishning örp ‏- adet ikenlikini eskertken. Arzu nurmuhemmet, yaghliq artishning özining kiyinish erkinliki ikenlikini éytqan. Saqchi xadimi uni junggoning qanunigha xilapliq qilish bilen eyibligen, arzu nurmemet özining ichkiri ölkilerde tunggan qizlarning bashyaghliq bilen yüridighanliqini, xitayda undaq qanunning yoqluqini éytqan؛ arqidin saqchi xadimi buning aptonom rayonning qanuni ikenlikini éytqan. Arzu nurmemet özining ürümchide birnechche yil yashighanliqini we yaghliqini oxshash shekilde chékip yürgenlikini, buni héchkimning tosmighanliqini éytqan. Axirida saqchi yaghliq cheklimisining aqsuning qanuni ikenlikini éytqan we éliwetmise mejburiy alidighanliqini bildürgen. Arzu nurmemet “ Men gépinglarni anglishim üchün ya bir tutush buyruqini körsitishinglar kérek, yaki qeyerning bolsun, qanundin bir maddini körsitishinglar kérek, men junggo puqrasi, her qandaq qanun'gha boysunimen, qanunsiz héchqandaq buyruqqa boysunmaymen” dep jawab bergen. Axiri saqchi xadimi “ Bek gep talishidighan qizkensiz, chiqip kéting ” déginiche qoyuwetken.

Arzu nurmemetning bayan qilishiche, bu weqe buningdin besh yil awwal yüz bergen, kuchaning nöwettiki weziyiti buningdinmu éghir. U nöwette tutulghanlarning yuqiriqidek gep talishish emes we gep qilish we gep sorashmu hoquqi yoqluqini, hetta tutulghanlarning bir yilghiche soralmaydighanliqini, bir yildin kéyin yaghliq chekkenliki üchünla birqanche yilliq késilidighanliqini ilgiri sürdi.

Yuqiriqi saqchi xadimi nöwette kuchada saqalliq we yaghliq chekkenlerning qalmighanliqini étirap qilish arqiliq, arzu nurmemetning yuqiriqi bayanlirining asassiz emeslikini delillidi.

Yuqiridiki awaz ulinishi arqiliq programmining tepsilatini anglighaysiler.